نخستین نشان جغرافیایی ملی به ۹ رشته صنایع دستی با همکاری دفتر مالکیت صنعتی داده شد.
به گزارش تارنمای امرداد نخستین همایش ثبت نشان جغرافیایی در حوزه صنایع دستی با باشندگی زهرا احمدی پور فرنشین سازمان میراث فرهنگی، بهمن نامور مطلق معاون صنایع دستی کشور، محمدحسن کیانی سرپرست مرکز مالکیت معنوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و گروهی از هنرمندان در سالن آمفی تئاتر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزار شد.
شرکت تعاونی هنرمندان مهبد هنر آباده، نشان جغرافیایی «منبت آباده» را به‌عنوان نخستین در نصایع دستی کشور به ثبت ملی رسانده و به‌دنبال آن گواهی‌نامه ثبت فراملی (:بین‌المللی) آن را از سازمان جهانی مالکیت‌های معنوی WIPO سازمان ملل دریافت نموده‌است.
نشان جغرافیایی، نشانه ای است که مبدا یک کالا را به سرزمین، منطقه یا ناحیه ای از کشور وابسته می داند به شرط آن‌که کیفیت و مرغوبیت یا دیگر ویژگی‌های کالا اساساً قابل انتساب به آن مبدا جغرافیایی باشد.براساس مصوبات ۱۸۸۳ کنوانسیون پاریس، هر شخص حقیقی و حقوقی می تواند متقاضی دریافت نشان جغرافیایی برای تولیدات خود با درنظر گرفتن یک حوزه جغرافیایی تعریف شده باشد.
ویدا توحدی مشاور و فرنشین حوزه معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی
ویدا توحدی مشاور و فرنشین حوزه معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی در آغاز این آیین گفت: «امروز شاهد هستیم که برای نخستین بار، دفتر مالکیت معنوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، در کنار معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی، برای شماری از کنش‌گران غیر دولتی شکل گرفت که بدون کمک مسوولان استان‌های وابسته این کار نشدنی بود.
نشان جغرافیایی صنایع دستی، برای ایجاد همبستگی بین اعضای تشکل، حفظ و مراقبت از محصولات بومی منطقه و بالابردن سطح کیفی محصولات بومی در هر منطقه جغرافیایی داده شده است.»
سعید حبیبا جانشین پژوهشی دانشکده حقوق دانشگاه تهران
سعید حبیبا جانشین پژوهشی دانشکده حقوق دانشگاه تهران درباره «مالکیت اندیشه‌ای» شرکت‌ها گفت: «امروزه مالکیت اندیشه‌ای از ارزش ویژه‌ای برخوردار است. اگر پس از انقلاب صنعتی به کشورهای گوناگون بنگریم، متوجه می‌شویم ۸۰ درصد دارایی شرکت‌ها را دارایی فیزیکی و ۲۰ درصد آن را دارایی اندیشه‌ای تشکیل می‌دهد.»
وی درباره دارایی اندیشه‌ای گفت: «مجموعه قانون‌هایی را که از نوآوری اندیشه‌ای افراد ناشی می‌شود، دارایی اندیشه‌ای می‌گویند که شوربختانه در کشور ما، نام دارایی مینوی (:معنوی) را روی آن گذاشته‌اند که هیچ وابستگی به دارایی اندیشه‌ای ندارد.
حبیبا در ادامه افزود که نشان جغرافیایی که وابسته به یک منطقه، استان یا کشور است دارای ویژگی‌های آن شهر یا بوم است. فرش کاشان دارای گره، رنگ‌آمیزی، مواد اولیه و طرح ویژه‌است که نباید پروانه دهیم این نشان جغرافیایی ما «ژنریک» شود. برای نمونه چینی‌ها شهری به‌نام «کان‌شان» پدید آوردند که در آن شهر فرش کاشان ایران را تولید می‌کنند و مدعی هستند این فرش در چین دارای دیرینگی بالایی است.
بهمن نامور مطلق جانشین صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
در این آیین بهمن نامور مطلق جانشین صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز با اشاره به اینکه اندیشه پیشکش نشان جغرافیایی با آرمان مالکیت فکری رشته‌های گوناگون صنایع دستی از یک سال پیش در این سازمان شروع شد، گفت: «البته از سه سال پیش شعاری را در این سازمان آغاز کردیم که هر شهر یک برند ملی و هر استان یک برند فراملی (:بین اللملی) باید داشته باشد که برآیند پیگیری این شعار تبدیل چهار شهر ایران به شهرهای جهانی صنایع دستی است و اگر به موضوع مالکیت فکری توجه نشود بی‌گمان رشته های بومی صنایع دستی ما در کشورهای دیگر و به نام‌های دیگر به ثبت رسد.»
وی به جایگاه صنایع دستی ایران اشاره کرد: «خوشبختانه صنایع دستی در ایران از ارزش و جایگاه فراملی برخوردار است به گونه‌ای که در توسعه گردشگری و جذب گردشگر نیز نقش اساسی دارد و خوشبختانه هر گوشه‌ای از کشور، در هر استان و منطقه شاهد یک برند در صنایع دستی هستیم و با ثبت جهانی چهار شهر صنایع دستی ایران، در جهان در رتبه چهارم قرار داریم.»
دکتر زهرا احمدی پور فرنشین سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
واپسین سخنران دکتر زهرا احمدی پور با سپاس‌گزاری از برگزار کنندگان این آیین گفت که همایش امروز نزدیک‌ترین همایش به تخصص اصلی من یعنی جغرافیا است و جغرافیا نقش مهمی در هویت بخشی دارد.
وی در ادامه افزود: «امروز از جغرافیا به عنوان دانش ساخت فضا یاد می‌شود. در روزگاری که بسیار پر فراز و نشیب سپری شده است، این شناساندن با رویکردی غرب‌گرایانه آغاز شد که هر آنچه در عرصه زندگی در حال رخ دادن، است، برگرفته از جغرافیا است. ارستو و دیگر فیلسوفان که وارد گفتمان جغرافیا شدند، باور داشتند آنچه که در قالب دیگرگونی‌های نظام در زندگی بشر رخ می‌دهد، ناشی از ماهیت جغرافیای محیط است.»
جانشین رئیس جمهور بیان کرد: «ایران کشوری پهناور با پراکندگی جغرافیایی است که این پراکندگی در حقیقت به هویت بخشی و اصالت فرهنگی در ایران انجامیده است و بایستی این عناصر هویتی در زمینه صنایع دستی و سرمایه های میراثی شناسایی شود.»
فرنشین سازمان میراث فرهنگی کشور گفت: «در بیشتر مناطق ایران روح زندگی در همین صنایع دستی و هنرهای سنتی است که باید این ویژگی ها که به عنوان سرمایه های کشور به‌شمار می‌آیند، پاس‌داری و از آن ها پشتیبانی بایسته صورت گیرد.»
رضا حسینی هرمند رشته منبت از شهرستان آباده از چگونگی مراحل به ثبت رساندن منبت آباده سخن گفت. منبت آباده نخستین بار برای ثبت نشان جغرافیای صنایع دستی اقدام کرد.
تفاهمنامه‌ای در همین زمینه بین سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای و معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور امضا شد.
پیشکش نشان های جغرافیای صنایع دستی برای هنرمندان برگزیده
در پایان این نشست نیز نشان جغرافیایی ملی به منبت شهرستان آباده، جاجیم شهرستان خلخال، گلیم شهرستان نمین، ورنی شهرستان مغان، آبگینه تهران، نازک‌کاری شهرستان سنندج، گلیم شهرستان هرسین، زیلوی شهرستان میبد، گلیم ارداق و گلیم سنه پیشکش شد.
کارگاهی که برای هنرمندان برگزیده صورت گرفت و آموزش های بایسته را ثبت نام برای نشان جغرافیای صنایع دستی فراملی داده شد.
هنرمند برگزیده استان اردبیل برای گلیم شهرستان نمین
پیروز ناصری فرد، هنرمند برگزیده از استان کرمانشاه برای گلیم هرسین
فرتورها از مارال آریایی است.
6744
