مرحله نخست کاوش باستان شناختی شهر کولغان به عنوان یکی از محوطه‌های مهم دوران تاریخی جزیره قشم به پایان رسید.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم گفت: در این مرحله خوانا‌سازی فضاهای معماری ضلع شمال شرقی، کاوش و لای روبی آب انبار‌ها و تعیین حریم محوطه به عنوان آرمان فصل نخست کار گروه کاوش باستان‌شناسی در این گستره‌ی تاریخی است که با اعتبار سازمان منطقه‌ی آزاد قشم اجرا شده است.
محمدامین جعفری‌حسینی افزود: ساماندهی شهر تاریخی کولغان در کنار شهر قشم که بر روی صخره و مشرف به دریا ساخته شده، فرصت ارزشمندی برای حوزه گردشگری این منطقه مهم توریستی کشور است. وی افزود: فصل نخست کاوش باستان‌شناسی این محوطه از سوی پارسا قاسمی باستان‌شناس و دانشجوی دکتری باستان‌شناسی دانشگاه پاریس در آذرماه امسال با گرفتن پروانه از پژوهشگاه میراث فرهنگی کل کشور آغاز شد. به گفته وی، این محوطه‌ی تاریخی نزدیک به 1000 متر مربع وسعت، برپایه‌ی یافته‌های باستان‌شناسی موجود نشان از شهری با کوچه‌ها و خیابان‌هایی دارد که با جهت شمالی – جنوبی و استحکامات دفاعی در بخش شمالی ساخته شده است. مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم ادامه داد: یافته‌های فرهنگی روزگاران گوناگون، به‌ویژه دوران اسلامی در سطح محوطه دیده می‌شود که نشان از تداوم کنش‌های طولانی در این مکان دارد. او گفت: یافته‌های فرهنگی به‌دست آمده از فصل نخست کاوش باستان‌شناسی در این مکان نشان از تبادل تجاری و اقتصادی ساکنان این شهر با دیگر مناطق خلیج فارس و اقیانوس هند دارد. جعفری حسینی افزود: گستره‌ی شهر تاریخی کولغان توانایی بالایی برای یک سایت – موزه را داراست و موقعیت قرارگیری آن در ساحل شمال غربی شهر قشم و باغ موزه گیاه شناسی اهمیت آن را دوچندان کرده است.این مقام مسئول یادآور شد: سبک معماری و سفال های یافت شده در این شهر که به دوران ساسانی و اسلامی مربوط می شود نشان از حضور ایرانیان در شمال خلیج فارس و کنترل آبراهه هرمز در دوره های گذشته تاریخی دارد.مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم همچنین از جلوه‌های معماری، برکه‌های آب، کانال دستکند، برج دیده‌بانی شهر تاریخی کولغان به عنوان فرصت مهمی برای سرعت بخشیدن به ساماندهی این محوطه با آرمان جذب گردشگر نام برد. برپایه‌ی این گزارش، عملیات ساماندهی شهر تاریخی کولغان در کنار ورودی و ایجاد فضاهای معماری در حال تکمیل است. پایه‌ریزی شهر تاریخی کولغان در روزگار ساسانیان انجام شده و سکونت و فعالیت‌های تجاری در این محوطه هم به دوره‌های میانه و اسلامی باز می‌گردد. شهر تاریخی کولغان سال ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
