با کمکهای دو بانوی پارسی به نامهای سونابایی و زربایی بر روی زمینی که متعلق به انجمن زرتشتیان تهران بود، دبستانی به نام برادر این دو بانوی دهشمند زرتشتی، «ایرج» و با نظارت ارباب کیخسرو شاهرخ، نمایندهی وقت زرتشتیان در مجلس ساخته شد و در سال ۱۲۹۲ خورشیدی گشایش یافت. این آموزشگاه تا سال 1308 خورشیدی تنها ویژهی آموزش به دانشآموزان دبستانی بود که پس از آن با دریافت امتیاز از وزارت فرهنگ آن دوران توانست دورهی متوسطه را نیز برگزار نماید. البته در سال تحصیلی 16-1315 به شوند شمار زیاد دانشآموزان کلاسهای دبستان از دبیرستان جدا شد و شخصی جدید به عنوان مدیر دبستان ایرج گزینش شد.
اما با توجه به وضع ساختمان این دبستان که با وضعیت ساختمانهای آن روزگار تناسب نداشت و از نظر بهداشتی برای دانشآموزان نامناسب بود، این آموزشگاه به سازمان عامالمنفعهی دیگری ویژه شد که امروزه آن را به نام تالار ایرج، بخشی از تالار پذیرایی زرتشتیان در خیابان میرزا کوچکخان جمهوری میشناسیم.
پس از آن به جای آموزشگاه ایرج، با موافقت انجمن زرتشتیان تهران، ارباب رستم گیو نمایندهی مجلس و فرنشین انجمن زرتشتیان تهران در آن روزگار، از بازماندگان برادر شادروانش، گیو شاهپور درخواست کرد تا آموزشگاهی به یاد آن شادروان بنیان بگذارند. سرانجام بنای کنونی دبستان گیو در بخش شمالی دبیرستان دخترانهی انوشیروان ساخته شد و با برگزاری جشنی باشکوه در پنجم اردیبهشتماه ۱۳۲۷ خورشیدی گشایش یافت.
ساختمان این آموزشگاه با توجه به معماری مدرن روزگار خود در سه اشکوب(:طبقه) به همراه یک تالار بزرگ ویژهی کارهای اجتماعی و آموزشی دانشآموزان که مجهز به سینما و سالن نمایش بود، ساخته شد. در همان زمان به کوشش ارباب رستم گیو و همسر نیکوکارشان تالار نمایش موجود در بخش غربی ساختمان آموزشی نیز به بهره برداری رسید. چند سال پس از آن انجمن زرتشتیان تهران یک تالار ورزشی سرپوشیده در بخش غربی تالار نمایش بنا کرد. در سالهای پایانی دههی 30 و آغاز دههی 40 خورشیدی به رغم کمبود بودجه شدید در خزانهی انجمن، به شوند آگاهی هموندان هیاتمدیرهی انجمن وقت زرتشتیان تهران برای بهسازی و مدرن کردن ساختمان و تاسیسات و همچنین بهکارگیری بهترین و دلسوزترین کادر آموزشی، بودجه مناسبی به دبستان گیو و دیگر آموزشگاههای انجمن زرتشیان تهران داده شد و بدینگونه دبستان گیو به وسایل آموزشی مدرن روز از جمله لابراتوار آموزش مکالمه زبان خارجی و بهروزترین تاسیسات گرمایشی وقت مجهز شد. روند تجهیز و بهسازی آموزشی و ساختمانی دبستان گیو تا سال 1357 خورشیدی ادامه یافت و آمار موجود از آن سالها نشان میدهد که بدون تردید این دبستان تا آن زمان از بهترین آموزشگاههای ابتدایی تهران به شمار میآمده است. از سال 1357 تا کنون نیز دبستان دخترانهی گیو به عنوان یک مدرسه دولتی و زیر نظر آموزش و پرورش در تعلیم و تربیت دانش آموزان این مرز و بوم فعال می باشد. اکنون نیز دبستان گیو با دیرینگی هفتاد سال، نیاز به بازسازی و بهینهسازی بخش فرسوده دارد.
در گزارشی که در سال 29-1328 از این دبستان منتشر شده است، شمار دانشآموزان این آموزشگاه 355 تن عنوان شده که بنابر این گزارش، در امتحان نهایی 55 تن از دانشآموزان پایهی ششم توانستهاند افتخار قبولی را به دست آوردند. در این دوران دانشآموزان افزون بر کلاسهای آموزشی، دورههای آموزش خیاطی، ورزشی و موسیقی را نیز در آموزشگاه فرامیگرفتند. همچنین شمار آموزگاران این دبستان در آن سال 21 تن یاد شده است.
از باسابقههای این آموزشگاه میتوان از بانو قبادی، بانوی زرتشتی که نزدیک به 40 سال پیشینهی آموزگاری، نظامت و مدیریت این دبستان را بر دوش داشت، یاد کرد. وی که از سال 1330 پست مدیریت این آموزشگاه را در دست داشت در گفتوگویی در یکی از نشریههای آن دوران، میگوید: «باید شاگردان را تا سر حد امکان تشویق نمود و مطمینم که از این راه دانشآموزان بهتر و سریعتر پیشرفت میکنند. این تجربهای است که شخصا در طی سالیان متمادی تدریس خود اندوختهام.»
دبستان گیو که وابسته به انجمن زرتشتیان تهران است و در درازای این سالها همواره از پشتیبانی مادی و معنوی این انجمن برخوردار بوده است، در سال تحصیلی 95-1394 شمار 180 دانشآموز دارد که از این میان 88 دانشآموز زرتشتی هستند.
*برگرفته از شمارهی 339 هفتهنامهی امرداد سال 1395 خورشیدی
2 پاسخ
شادباش هفتادمین سالگرد مدرسه زیبا و خاطرانگیز برای خیلی ازما.امید است همانطور که بانیان دلسوزانه به احداث و نگهداری آن پرداختند در این دوره هم ادامه دهنده و پیرو نیک پنداری و نیک کرداری باشیم همچنان
نخست شادمانیم و دوم شادباشم بپذیرید ! همازوربیم