لوگو امرداد

«زردشت نامه»، سروده‌ی «مهراسپند آتبیان»

WhatsApp Image 2021 01 03 at 09.58.05«زردشت نامه»، سروده‌ی «مهراسپند آتبیان»، دانشمند تاجیکستانی به پارسی سره از سوی «شورآفرین» به چاپ رسید.

اشوزردشت پایه‌گذار نخستین دانش‌ها و اندیشه‌های فلسفی و نخستین آیین یکتاپرستی و بازسازگر ساختار دین و شهریاری در ایران باستان بود که «اَشا» (راستی، هَنجار هستی) را اندازه‌گیر یگانه‌ی دانش و رفتار و کنش جهانیان شمارید و خرد را مایه‌ی هستی و دستور زندگی گمارید و تودگان را به راه نیکی، داد، دانش و روشنایی راهنمایی کرد. او نه تنها در دین و خیم و کنش و فلسفه که در ساختار شهرداری و دادگستری و پیشبرد زندگانی توده‌های مردم و دانش‌های روزگار کهن نیز گردشی بزرگ به میان آورد.

مهراسپند آتبیان درباره‌ی چرایی سرودنِ زردشت‌نامه نوشته است: «در تاجیکستان، در سال‌های نود سده‌ی گذشته و نیز آغاز سده‌ی بیست‌ویکم، نیاز آمد که به کارهای دانش و فرهنگ و زبان و ادبیات روی آورده شود؛ چه از یک سو، فرهنگ بیگانه با شتاب بلند در مغز توده‌های مردم گذار می‌کرد و فرهنگ ملی رو به فراموشی می‌رفت و از دیگر سو، زبان ویران می‌گردید. به زبان ما شمار‌ی فراوان واژه‌های تازی، دانسته و ندانسته، می‌درآمد که بیشتر آن‌ها نادرست کاربرد می‌شدند که هم خنده‌آور و هم دلگیرکننده بود… درباره‌ی زردشت، که سرآمد و سرآغاز فلسفه و آیین یکتاپرستی در جهان است و آموزه‌های او با اندیشه‌های پذیرفته‌‌شده‌ی امروزی و دیدگاه‌های دانشمندان زمان سازگارند، در تاجیکستان کم می‌نویسند و کم می‌دانند و در این باره شمار کمی دسترس خواننده‌ی تاجیک شده‌ است و بس… ‌آلودگی زیست‌بوم، ویرانی و نابودی جهان زندگان، جنگ و کُشتار، ویران‌شوی رفتار تودگان و بسیار دشواری‌های دیگر نبود، اگر ما از آموزه‌های اشوزردشت می‌آموختیم و به آن کار می‌کردیم.

پایه‌ی آموزه‌های زردشت خردگرایی، راستی، اندیشه‌ی نیک (هومَت)، گفتار نیک (هوخت) و کردار نیک (هووَرِشت) است. در فلسفه، زردشت قانون‌های دیالکتیکی پیکار هَمیستارها (نیکی و بدی) و دگرگون‌شوی پیوسته را پیش از همگان اندریافته است. او نیکی، زیبایی و زیباپرستی، خوشی و خرمی و آبادکاری را به مردمان ‌آموخت. پیشوند «هو-» (بِه-، خوب-، خوش-، نیک-، نیکو-)، در آموزه‌های او، بخش نخست بسیار از واژه‌ها گشته است، که بسا پررنگ و بار است، چونان: هوبوی (خوشبوی، خوشمزه)، هودین (بهدین)، هوگر (نیکوکار)، هوکِرب (خوش‌اندام، خوب‌پیکر)، هوکِرد (نیک‌ساخته، خوش‌ساخت)، هواُخ (خوش‌دل)، هُژیر (نیکو، خوب‌چهره)، هوزیوِش (خوب‌زی، خوش‌زندگانی).
چشم بر آن داشتم که نوشته‌ای در این باره از سوی دانشمندان و نویسندگان گرامی ما به جهان هستی ‌آید و به دست خواننده‌ی تاجیک ‌رسد، ولی سال‌ها گذشتند و به چشم نآمد. از این روی، خود سال ۲۰۰۰ آغاز کردم به در رشته کشیدن دانه‌های گوهر، گوهرهایی که چون مُرده‌ریگی از گذشتگان به ما مانده است؛ به دیگر سخن، گفتارها و افسانه‌هایی که درباره‌ی زردشت تا به روزهای ما آمده رسیده، تا خواننده‌ی تاجیک از زردشت و آموزه‌های او آگاهی داشته باشد، زیرا آن سال‌های خواهشمندی و نیاز مردم به تاریخ فرهنگ و دانش‌های ایران باستان (سرزمینهایی که آریاییان در آن جا باشندگی داشته‌اند) بیشتر از هر زمانی به چشم می‌رسید. خود بخشی از آن را روی کاغذ آوردم و باز از نوشتن آن دست بازداشتم و درنگیدم و پس از چندی، سال ۲۰۰۲، آن را باز از سر گرفتم… باید بگویم که خواسته‌ی من از این کار، رسانیدن فرهنگ خردگرایی و ارج‌‌گذاری به زبان و فرهنگ پرارزش و والای میهنی، در خواننده پیدا ساختن میهن‌پرستی، بالشِ ملی، بیداری و آزاداندیشی، شناس‌کردن خواننده با آموزه‌های ارزشمند و جاودانه‌ی نیاگانمان، خودشناسی و مانند اینها بود».

نمونه‌ای از سروده‌ی «زردشت‌نامه» چنین است:
به دشمن بندگی کردن گناه است / بدادن ساو بر نیران نه راه است
نشاید ساو بدهد ایر بر نیر / نگیرد ساو هرگز روبه از شیر
هُدینان را به جُددین وام نَبوَد / بهان را نیست فرمان بردن از بد
به ایران هر که دست زور یازد / نژند و زار سر در گور سازد
چاپِ نخستِ زردشت‌نامه را «شورآفرین» در ۳۷۰ رویه، با پوشینه‌ی نرم و بهای ۹۰ هزار تومان در دسترس پژوهندگان و دوستداران فرهنگ ایرانی و زبان پارسی نهاده است.

دوست‌داران برای خریداری کتاب «زردشت‌ نامه»، می‌توانند با دفتر امرداد به شماره‌ی 88325331 و 888824806 تماس بگیرند و یا از بخش فروشگاه تارنمای امرداد به نشانی زیر اینترنتی خرید کنید:

لینک فروش اینترنتی کتاب «زردشت نامه»

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-01-09