آتشكده‌ی «آذر فریق» یكی از آتشكده‌های قدیمی اردبیل در منطقه‌ای از توابع سرعین است، كه اكنون بسیاری آن‌را فراموش كرده‌اند.
به گزارش خبرنگار بخش میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در اردبیل، روستای باستانی و ییلاقی «آتشگاه» كه به «آغ‌مان» نیز معروف است، از توابع دهستان سبلان در فاصله‌ی پنج كیلومتری شمال سرعین قرار دارد. این روستا از باستانی‌ترین مكان‌های شهر سرعین و استان اردبیل است كه آثار به‌جا‌مانده از دوره‌های گوناگون تاریخی، گواه این گفته‌اند.
آتشكده‌ی «آذر فریق» بر فراز تپه‌ای باستانی كه امروزه تنها خرابه‌هایی از آن به‌جا مانده، نشان و یادگاری از رونق این منطقه در دوران‌های تاریخی گذشته‌ی ایران و آذربایجان است.
اكنون این آتشكده بر اثر عوامل طبیعی و مشكلاتی مانند ساخت و ساز روی تپه‌ی باستانی به‌تدریج روبه نابودی است؛ اما تپه‌ی باستانی آن به‌صورت تپه‌ای بلند در داخل روستا به‌خوبی نمایان است.
براساس روایت‌ها و اسناد تاریخی، این مكان از مراكز مهم و مقدس آیین زرتشتی، به‌ویژه در دوران ساسانیان بوده و معبدی هم در آن‌جا قرارداشته كه از بین‌رفته و اثری از آن باقی نمانده‌است.
در كتاب «اردبیل در گذرگاه تاریخ» نوشته‌ی مرحوم باباصفری آمده‌است: در تشكیلات انوشیروان، آذربایجان مركز شمال و حاكم‌نشین آن آرتاوید یا اردبیل بوده‌است.
اكنون بسیاری از آتشكده‌های اردبیل از میان رفته‌اند و به‌جز قریه‌ی آتشگاه حتا نام مناطق مختلف نیز، دگرشده است.
پس از زلزله‌ی سال 1375، اداره‌ی میراث فرهنگی استان اردبیل اجازه‌ی هیچ‌گونه ساخت و سازی را روی تپه‌ی باستانی یادشده و خرابه‌های آتشكده نداد. ازسوی دیگر، در قسمت‌های زیادی از روستا، لوله‌هایی سفالی در زمین وجود‌دارند كه شماری از این لوله‌ها و مسیر آن‌ها بر اثر خاك‌برداری و یا عوامل دیگر پیدا شده‌اند و تاریخ دقیق لوله‌گذاری‌ها مشخص نیست. البته تكه‌های شكسته‌ی لوله‌های سفالی در سطح روستا، به‌ویژه اطراف تپه‌ی باستانی به مقدار قابل توجهی دیده می‌شوند.
به گفته‌ی كارشناسان میراث فرهنگی موقعیت قرار گرفتن آن‌ها در دل زمین، گواه این‌ست كه برای هدایت آب به مكان‌هایی مشخص و معین تعبیه شده‌اند.
در فاصله‌ی تقریبا 200 متری تپه‌ی باستانی در سمت غرب، تپه‌ای طبیعی وجود دارد و در زیر آن، غاری به نام «كهل‌لر» با ورودی‌های متعدد قرار گرفته‌است كه شماری از ورودی‌های آن مسدود شده‌اند.
این غارها با توجه به موقعیت و شكل ظاهری آن‌ها، شباهت زیادی به غارهای موجود در اطراف سرعین دارند. البته هنوز داخل این غارها شناسایی و توسط كارشناسان بررسی نشده‌است و امكان این‌كه به‌صورت پناهگاهی زیرزمینی نظامی و یا محل مسكونی در دوره‌های پیشین و تاریخی از آن‌ها استفاده شده‌باشد، وجود دارد.
