نماوای مهرگان؛ فر و مهر نیاکان یاد باد

دهم مهرماه، «مهرگان»؛ فروغ مهر و مهرورزی به آیین نیاکانی، نماد دادخواهی و پیروزی داد، بر همه‌ی ایرانیان، خردورزان و فرهنگ‌دوستان فرخنده باد.
«مهرگان»، یکی از کهن‌ترین و ارشمندترین جشن‌های ایرانی است که ریشه در فرهنگ و تاریخ باستانی ایران دارد. این جشن در گرامیداشت ایزد مهر (میترا) برگزار می‌شود و نمادی از مهر و پیمان، نور و روشنایی است. مهرگان در روزهای آغازین فصل پاییز، دهمین روز از ماه مهر، برگزار می‌شود و دومین جشن بزرگ ایرانیان پس از نوروز است. مهرگان جشن هم‌نامی روز مهر در ماه مهر گاهشماری ایرانیان باستان و زرتشتیان نیز شناخته می‌شود. فلسفه جشن مهرگان به تغییرات طبیعی و اعتدال پاییزی بازمی‌گردد. زمانی که بلندای روز و شب برابر می‌شود و طبیعت به ترازمندی می‌رسد مانند آنچه که در نوروز رخ می‌دهد. مهرگان نمادی از سپاسگزاری از آفریده‌ها و بخشندگی خداوند است و نیز استوار کردن دوستی‌ها و مهرورزی میان انسان‌ها. آیین‌های مهرگان هر یک نمادی هستند. زرتشتیان آتش با بوی خوش می‌افروزند که نمادی از نور و گرما و به یاد ایزد مهر است. در این روز به نیایش می‌پردازند و از خداوند برای آفرینش و ارزانی نیکی‌ها سپاسگزاری می‌کنند. سفره مهرگان یا خوان مهرگانی، همانند سفره هفت‌سین نوروز گسترده می‌شود. بر پارچه‌ای ارغوانی رنگ، نمادهایی گذاشته می‌شود. گل‌های رنگارنگ، میوه‌ها و خوراکی‌ها، حبوبات و بُنشَن، نمادی از فراوانی و برکت؛ آینه و شمع نمادی از روشنایی و درخشانی؛ آب، آویشن، آینه و گلابدان نیز از دیگر نماد این سفره نشان پاکی هستند. هر یک از نمادها معنای ویژه‌ای دارند.
مهرگان نه تنها یک جشن آیینی و تاریخی است، بلکه یک مناسبت حماسی و ملی در نزد ایرانیان است. در برخی بُن‌مایگان (ماخذ) همچون «اَوِستا» آمده است روزی که فریدون بر ضحاک پیروز شد، ایرانیان به پاس این آزادی، خجسته روز مهر از ماه مهر را جشن گرفتند. فردوسی نیز در شاهنامه روز مهرگان را روزی می‌داند که فریدون در آن به پادشاهی نشست و تاج بر سر گذاشت.
مهرگان ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی زیادی نیز دارد. این جشن فرصتی است برای تازه‌کردن دوستی‌ها و استوارسازی روابط اجتماعی. همچنین، مهرگان به عنوان یک جشن ملی، نمادی از هویت و فرهنگ ایرانی است در پاسداشت و انتقال ارزش‌های فرهنگی به نسل‌های آینده کمک می‌کند. جشن مهرگان با تاریخچه‌ای کهن و آیین‌های گوناگون، یکی از مهم‌ترین جشن‌های ایرانی است که نمادی از دوستی و مهرورزی و نور است.
شاعر بزرگ، ادیب برومند، می‌گوید: “مهربان شو که مهرگان آمد، مهرگان شاد و مهربان آمد”
امید است که این جشن باستانی همچنان در دل‌ها زنده بماند و گرمای مهر و دوستی را در جامعه پراکنده کند.

بر ماست که ميراث گران‌مایه‌ی نياکانی را همچون گنجينه‌ای ارزشمند پاس بداریم، چرا که هويت ایرانی را فراتر از مرز ايران‌زمين می‌نمایاند. نوروز و مهرگان گستره‌ای به پهنای ایران کهن دارند. هر کجا نوروز و مهرگان جشن گرفته شود آنجا ايران است. جای بسی خرسندی‌ست که ایران و تاجیکستان همگام هستند تا جشن ملی مهرگان در میراث مینوی سازمان یونسکو ثبت جهانی شود.

سالنمای راستی، نخستین ناشر سالنمای زرتشتیان ایران، در فرخ روز مهر و مهرماه سال 3762 اوستایی، دهم مهرماه 1403 خورشیدی، جشن مهرگان را به ایرانیان و جهانیان خجسته‌باد می‌گوید. مهرگان مهرافزون دل‌ها باد. بشود که مهر از برای آرامش به سوی ما آید. از برای زندگی خوش به سوی ما آید. از برای اشویی، راستی، پاکی و عشق اهورایی به سوی ما آید.

سالنمای راستی: دورواج ۸۸۹۳۸۸۱۲-۰۲۱ پیام‌گیر ۸۸۷۳۱۹۴۹-۰۲۱