آیین رونمایی از ترجمه‌ی فارسی کتاب اَرْتْهه‌شاسْتْره، با باشندگی بلرام شوکلا؛ رایزن فرهنگی هند در ایران، احمد مسجدجامعی؛ قائم مقام مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی، نازنین خلیلی‌پور؛ پژوهشگر و مترجم کتاب اَرْتْهه شاسْتْره، همراه با سخنرانی فرزانه‌ی گشتاسب و علیرضا اسماعیل‌پور در مرکز فرهنگی سفارت هند در تهران برگزار شد.
دکتر فرزانه‌ی گشتاسب؛ مدیر گروه فرهنگ و زبان‌های باستانی پژوهشکده زبان‌شناسی و دانشیار پژوهشکده زبان پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی، در آغاز سخنرانی‌اش با عنوان «نظام شهریاری در اَرْتْهه شاسْتْره»، گفت: ارتهه‌شاستره کتابی است به زبان سنسکریت در 15 دفتر، درباره‌ی سیاست و روش فرمانروایی و حکمرانی در هند باستان، که نزدیک‌به سده سوم پیش از میلاد نوشته شده است. این کتاب نخستین‌بار در سال 1909 به دست شاماساستری به انگلیسی ترجمه شد.
به گفته‌ی وی این کتاب تصویری از وضعیت سیاسی، اجتماعی، تاریخی، اقتصادی و فرهنگی هند باستان در دوره‌ی امپراتوری مائوری ارائه می‌دهد. با اینکه ارتهه‌شاستره در اصل یک متن سیاسی است نه یک متن ادبی یا تاریخی یا فلسفی ولی کسانی که مایل به مطالعه تاریخ، فلسفه، اخلاقیات و فلسفه اخلاق، جامعه‌شناسی و … هند باستان هستند، بی‌گمان این کتاب یکی از منابع اصلی آن‌ها خواهد بود.
گشتاسب در ادامه سخنان خود گفت: بنابراین از همه این منظرها می‌توان به این کتاب نگریست و درباره‌اش حرف زد. ولی من قصد دارم به دو دلیل به موضوع سیاست در این کتاب بپردازم. نخست از آن‌رو که این کتاب در درجه‌ی اول درباره سیاست هست و در ایران ناشناخته است. دوم اینکه دیدگاه‌های کاوتیلیه در سیاست جایگاه خاصی دارد و به دلیل نگاه ویژه آن با فرد مهمی مانند ماکیاولی سنجیده شده است البته کسانی که این دو متفکر سیاسی با 1800 سال فاصله زمانی و بُعد مکانی را مقایسه کردند آگاهی دارند که رویکرد این دو به اخلاق، حکمرانی و نقش حاکم متفاوت است.
وی سپس با برشمردن چهار دانش «منطق ānvīkṣati))، وداهای سه‌گانه trayī))، اقتصاد ((vārttā: کشاورزی، دامپروری و تجارت) و حکومت‌داری daṇḍa-niti))» به بیان دیدگاه‌های کاوتیلیه درباره‌ی نظام شهریاری در ارتهه‌شاستره پرداخت.
فرزانه گشتاسب در پایان با تاکید بر اهمیت و ارزش کتاب ارتهه‌شاستره، از نازنین خلیلی‌پور برای کار بسیار ارجمند و مهمِ ترجمه‌ی این کتاب به زبان فارسی سپاسگزاری کرد.
آیین رونمایی از ترجمه‌ی فارسی کتاب اَرْتْهه‌شاسْتْره، پنجشنبه، 25 بهمن‌ماه 1403، ساعت 15 تا 17 در مرکز فرهنگی سفارت هند در تهران برگزار شد.
فرتورها رسیده است.
4090
