ارمغان دلآویز رودهایی که پویندگان دشتها و زمینهای سرزمین ما هستند، شادی و سرمستی زندگی است. رودها از میان کوهها و درهها راه میسپارند و از کنار شهرها میگذرند و پاکیزگی و جوشش زندگی با خود میآورند. آبها آیینهگوناند، روشن و زلال تکاپوی زندگی را افزون میسازند. در این میان، هشترود دامنی گشوده برای گذر رودها دارد. زمین بارآور آنجا بستر رودهای بیتابیست که ماندن نمیشناسند و نمیخواهند و همواره جاریاند!
هشترود سرزمین رودهای پوینده و جاری است. هشت رودِ خروشان راه میسپرند و سر به کوه و دشت میسپارند و از هشترود پهنهای سبز و آباد میسازند و زندگی شادمانهای را برای مردمان سرافرازش ارمغان میآورند. قرانقو، آجیچای، قوریچای، لیلانچای، قرهقیه، اجیرلوچای، قلعهچای و سرانجام آیدوغموشچای همان رودهایی هستند که نام هشترود برگرفته از موج موج دلاویز آنهاست. در گذشتههای دور، هشترود را «اشتارود» یا «رود سپند» مینامیدند و گاه نیز به نام «آذران» میشناختند؛ نامهایی که نشان از روزگاران تابناک باستانی ایران دارد.
در آن میان، آیدوغموش آوازهی بیشتری دارد. این رود، همانند گلهای از اسبان سپید و سرکش، در راههای پست و بلند میتازد، روستاها را سیراب میکند و دستدردست رودخانهی میانهچای به قزل اوزن میریزد. اما رودی که از پیرامون شهر هشترود راه میکِشد و پُرآبتر است، قرانقوچای است. این رود رهنورد راهی است که از کوههای سر به آسمانسای آغاز میشود و جان از آبشدن انبوهانبوه برفهای سپید سهند میگیرد و دلربا و گیسوافشان، شهر هشترود را هربار جانی تازه میدهد.
هشترود در 120 کیلومتری تبریز، مرکز استان آذربایجان شرقی، جای دارد. سرزمینی با آبوهوایی کوهپایهای که گاه دمای هوای آن در فصلهای سرد سال چنان پایین میآید که تاب و توان پایداری در برابر سوز سرد زمستانی را دشوار میکند. از اینروست که مردمانش ارادهای استوار و توشوتوانی آهنین دارند و در برابر سختیهای زندگی و دشواری کار در پهنهای سرد و زمستانی، پایدار و پابرجا میمانند.
هشترود پابهپای تاریخ دور و دراز ایران آمده است و نامونشانی روشن از سدهها و هزارههای تاریخ ما دارد. از کاوشهای انجامگرفته در تل باستانی سلطانتپه سی هشترود، آثاری بهدست آمده است که دیرینگی آنها به هزارهی دوم پیش از میلاد میرسد.
آنچه در بالا آمده است بخشی از نوشتاریست با عنوان هشترود؛ جاری زلال رودها» به قلم بامداد رستگار، که در تازهترین شمارهی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این نوشتار را در رویهی هشتم (هشتی) امرداد شمارهی ۴۴۸ بخوانید.
«امرداد» شمارهی ۴۴۸ با عنوان «هشدار برای تمدن ایران!» از دوشنبه هشتم آذرماه ۱۴۰۰ خورشیدی، در روزنامهفروشیها و نمایندگیهای امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفت.
خوانندگان میتوانند برای دسترسی به هفتهنامهی امرداد افزونبر نمایندگیها و روزنامهفروشیها از راههای زیر نیز بهره ببرند:
