خیابان بابهمایون تهران یادآور دورهی ناصری و گسترش تهرانی است که از شهری کوچک (بخوانیم: روستایی بزرگ!) آرامآرام پیکرهی پایتختی مییافت زیبا و خیابانبندی شده و درخور پادشاهی مانند ناصرالدینشاه قاجار که اروپارفته بود و پایتخت خود را همانند دیدهوریها و خیابانهای آنجا آرزو میکرد.
بابهمایون برای تهرانیها بخشی از تاریخ این شهر است و نیز نامی که رنگوبوی آشنای دهههای دور و یکیدو سده پیش را میدهد: سرآغازی برای نوگراییها و تازهجوییها. تهران از آن پس گامبهگام با بردباری بسیار رو به شهری نیمهمدرن نهاد. از اینرو اگر خیابانبندی بابهمایون را آغازگاه چنان آرزویی برای این شهر بدانیم، سخنی بیراه نگفتهایم؛ هرچند بانیان چنان دگرگونیهایی هرگز گمان نمیکردند روزی تهران چنان شهر افسارگسیخته و بیدروپیکری شود که زمینها و روستاهای پیرامونش را ببلعد و از این سر تا آن سر آن کلانشهری شود که گمشدن در آن آسانترین خیال ممکن است!
بابهمایونِ تاریخی، اکنون نه همان است که پیشتر به چشم میآمد و خیال گذشتهجوی هر نگرندهای را به بازی میگرفت. بابهمایونِ امروزین جایی برای همهگونه خوراکیها و فستفودها و نوشیدنیها شده است و هرآنچه به انباشتن شکم بیانجامد: ایستگاهی برای انباشتن و بوی تند خوراکیها!
چند دهه پیش بود که خیابان بابهمایون را سنگفرش کردند و جلوی گذر خودروها را گرفتند و درشکههایی همانند آنچه در روزگار قاجار بوده، به راه انداختند تا از آن نمایشگاهی از تاریخ بسازند؛ کاری زیبا و چشمنواز و شادیآور که بسیارانی را که میخواستند حالوهوای تاریخ را تجربه کنند و در سفری خیالی خود را در سدههای پیشین بیابند، بهسوی خود میکشید. نمیدانیم آن ایدهی دلپسند چرا برهم زده شد و مدیران شهری بر آن شدند در دو سوی خیابان دکههای خوراکفروشی برپا کنند و در میانهی آنها نیمکتهایی برای خوردن جای بدهند و بدینگونه چهرهای ناهمساز و بیهویت از بابهمایون بسازند. این کار هر اندازه هم از شمار «خدمات شهری» قلمداد شود، زدودن پیکرهی تاریخی این خیابان شناسنامهدار است.
آنچه در بالا آمده است بخشی از نوشتاریست با عنوان «گذشتهای پنهان میان بوی تند خوراکیها!»، به قلم پویان پرتوی، که در تازهترین شمارهی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این گزارش را در رویههای سوم (مردم) امرداد شمارهی 493 بخوانید.
«امرداد» شمارهی 493 از شنبه، 26 آبانماه 1403 خورشیدی، در روزنامهفروشیها و نمایندگیهای امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفت.
خوانندگان میتوانند برای دسترسی به هفتهنامهی امرداد افزونبر نمایندگیها و روزنامهفروشیها از راههای زیر نیز بهره ببرند.
فروش اینترنتی فایل پیدیاف شمارهی 493 هفتهنامه امرداد
فروش اینترنتی نسخهی چاپی شمارهی 493 هفتهنامهی امرداد
اشتراک ایمیلی هفتهنامهی امرداد
