در جامعه ایران که تنوع فرهنگی و دینی یکی از ویژگی‌های بارز آن است، احترام به حقوق اقلیت‌ها نه تنها یک ضرورت اخلاقی، بلکه تکلیفی است که قانون اساسی کشور بر دوش همه نهاده است. جامعه زرتشتیان ایران، به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین اقلیت‌های دینی این سرزمین، همواره به قوانین کشور احترام گذاشته و در حفظ همزیستی مسالمت‌آمیز با دیگر هموطنان خود کوشیده است. با این حال، تصویب قوانین ناهم‌ساز با بافت فرهنگی جامعه زرتشتی مانند قانون عفاف و حجاب، نگرانی‌هایی را در این جامعه برانگیخته است. این مقاله می‌کوشد تا نگاهی به این موضوع داشته باشد و دغدغه‌های جامعه زرتشتیان را بازتاب دهد.
در متون مقدس زرتشتی، به ویژه در گات‌ها، هیچ اشاره‌ای به حجاب یا پوشش خاص برای زنان نشده است.در آیین زرتشتی بر پاکی درونی، خردورزی، و اخلاقیات تاکید شده و ظواهر را در اولویت دوم قرار می‌دهد. پوشش در این آیین بیشتر جنبه آیینی دارد و برای جلوگیری از آلودگی عناصر مقدس (آب، آتش، خاک و هوا) به واسطه ریزش مو در مراسم مذهبی استفاده می‌شود. این پوشش نیز مختص به جنسیت خاصی نیست و زنان و مردان به طور یکسان در آن مشارکت دارند. بنابراین، حجاب بانوان به عنوان یک دستور دینی در آیین زرتشتی مطرح نیست.
این موضوع که موبد در هنگام نیایش با صدای بلند اعلام می‌کند “همگی سرواپوشیم و نماز وکریم …..” به خوبی نشان می‌دهد که آن هنگام کلاه و روسری بر سر نهاده می‌شود که نماز آغاز گشته لذا پیش از آن لزوما نه مرد و نه زن هیچگونه پوششی بر سر ندارند.
حقوق اقلیت‌ها در قانون اساسی و قوانین بین‌المللی
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصل ۱۳، حقوق اقلیت‌های دینی رسمی (زرتشتیان، مسیحیان، و یهودیان) را به رسمیت می‌شناسد و به آنها اجازه می‌دهد تا بر اساس آیین خود عمل کنند. علاوه بر این، اعلامیه حقوق اقلیت‌های ملی، قومی، مذهبی و زبانی که در سال ۱۹۹۲ توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد تصویب شد، بر حق اقلیت‌ها برای حفظ هویت فرهنگی و دینی خود تاکید می‌کند. قوانینی مانند حجاب اجباری که می‌تواند به مفهوم تلاش برای همسان‌سازی اجباری توسط حاکمیت تعبیر گردد با این اعلامیه در تعارض است و قهرا منجر به حاشیه رفتن بیشتر اقلیت‌ها می‌گردد.
نگرانی‌های جامعه زرتشتی
جامعه زرتشتیان همواره به قوانین کشور احترام گذاشته است، اما قوانینی مانند حجاب اجباری در تقابل با مفاهیم فرهنگی مبنی بر برابری مرد و زن در آیین زرتشتی است. با اعمال چنین قوانینی زنان زرتشتی، به‌ویژه نسل جوان، احساس می‌کنند که هویت دینی و فرهنگی آنها نادیده گرفته شده است. این نگرانی‌ها نه‌تنها به پوشش، بلکه به موضوع حفظ هویت و آزادیهای فردی آنها تعمیق داده می‌شود. جامعه زرتشتیان خواستار آن است که در چارچوب قانون اساسی، حقوق خود را حفظ کند چرا که به‌عنوان بخشی از جامعه ایران، به رسمیت شناخته شده است.
نقش نماینده زرتشتیان
نماینده زرتشتیان در مجلس، به‌عنوان صدای جامعه خود، مسوولیت سنگینی بر دوش دارد. او باید نگرانی‌های جامعه زرتشتی را به گوش مسوولان برساند و از حقوق آنها دفاع کند. رای مثبت به لوایحی مانند حجاب اجباری به‌عنوان عدم‌حمایت نماینده از حقوق جامعه زرتشتی تفسیر می‌گردد. پیشنهاد می‌شود که نماینده زرتشتیان در آینده، پیش از رای دادن به چنین لوایحی، با جامعه خود مشورت کند و دیدگاه‌های آنها را در نظر بگیرد.
درس آموخته
برای کاهش نگرانی‌های جامعه زرتشتی، پیشنهاد می‌شود جلسات گفت‌وگو بین نماینده زرتشتیان و جامعه تشکیل شود تا نگرانی‌ها و راه‌حل‌های مشترک بررسی شوند. همچنین، بررسی قوانینی که به اقلیت‌ها اجازه می‌دهند در چارچوب قانون اساسی، هویت فرهنگی و دینی خود را حفظ کنند، می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند. جامعه زرتشتیان همواره همزیستی مسالمت‌آمیز با اکثریت جامعه داشته است، که از نشانه‌های بارز آن ساخت آموزشگاه‌هایی است که تا امروز بیش از ده‌ها برابر کل نفوس جامعه زرتشتی، هموطنان ما را پذیرا بوده‌اند. همچنین می‌توان از بیمارستان فیروزگر در تهران زایشگاه بهمن در یزد یا زایشگاه خداداد مهرابی در کرمان نام برد، بهره‌ای که هموطنان غیرزرتشتی ما از آنها برده‌اند بسی فراتر از آن چیزی است که نیاز کل جامعه زرتشتیان بوده است. جامعه زرتشتی به این دهش‌ها و همراهی‌ها با برادران و خواهران هم میهن خود افتخار می‌کند. بدیهی است که این همزیستی همواره بر اساس احترام متقابل بوده است.
جامعه زرتشتیان به قوانین کشور احترام می‌گذارد، و خواستار حفظ حقوق خود در چارچوب قانون اساسی است. قوانینی مانند حجاب و عفاف به حاشیه رفتن بیشتر اقلیت‌ها می‌انجامد. نماینده زرتشتیان باید توجه بیشتری به نگرانی‌های جامعه خود داشته باشد و برای یافتن راه‌حل‌های مشترک تلاش کند. امید است که با گفت‌وگو و همکاری، بتوان مسیر طی شده را اصلاح نمود.
29 پاسخ
بهتر است نماینده محترم بیش از پیش با خردمندان جامعه مشورت نمایند.
درود بر مهندس شهریاری گرامی و سپاس از بیان دیدگاه منطقی و خردمندانه ایشان. امید است گوش شنوا وجود داشته باشد.
معمولا قانون طبق دین اکثریت نوشته و برای همه لازم الاجراست
تو مو میبینی و او پیچش مو.
تو ابرو، او اشارت های ابرو.
با درود به اقای سپهری
ایا بهتر نبود بجای” پیچش مو “، مانند 90 نماینده دیگر سکوت اختیار میرد ! شاید اشارت های دیگر را پسندیده.
به هرحال از بابک جان گرامی سپاسگزاریم که حرف دل جامعه زرتشتی را نوشته . برایش بهترین ها را ارزو دارم
دقیقا درست میفرمایید
جناب سپهری شما که خارج از ایران هستید
جناب آقای سپهری سکوت طلاست!
سکوت (رای خاکستری) علاوه بر اینکه طلا نیست می بینید که از حداقل ۴۶ سال پیش تا کنون موجد سقوط و قهقرا بوده. یاد بگیریم و بگیرند از نظر ذهنی خود دفاع و اصلا آن را بیان کنیم.
بهتر نبود که سکوت می‌کرد. او می‌تواند از طرف خودش حجاب رعایت کند ولی نمی تواند بجای جامعه زرتشتیان تصمیم بگیرد.
بنظر من سکوت طلا است.
دیدگاه جناب عالی درست است چون دین و عقیده هرکس هرچه باشد باید محترم شمرده شود.اکثریت بودن دلیل بر زورگویی به دیگران نیست.
توی همه کشورها قوانین بر اساس اکثریت هست.
زنان اصیل ایران همواره در طول تاریخ چه پیش از اسلام چه پس از آن پوشیده بوده اند و اگر ناپوشیدگی هم بوده از طبقات سطح پایین بوده است
پوشیدگی یک اصل و حرمت به فرد است اما سلیقگی عمل کردن به نوع پوشش دخالت در حریم انسانی است
با درود خرد رهنمای و خرد دلگشای
خرد ایرانی هیچگاه نگاهی جنسیتی به جامعه نداشته و نگاه ایرانیان هیچگاه در تنگنا قرار دادن بانوان این سرزمین نبوده، پس چطور نماینده ی زرتشتیان ایران شبیه یک مطیع اوامر رو انجام داده در ضمن زرتشتیان اقلیت نیستند دین بزرگی به این سرزمین دارند و دوباره به شکوه گذشته بر میگردند
هر قانونی که خلاف میل جامعه باشه بی اعتبار ومفته ولو اینکه صد درصد رای به اصطلاح نماینده ها پشتش باشه
سپاس فراوان از بابک شهریاری که بسیار زیبا بیان کرده اند و ای کاش نماینده محترم ما زرتشتیان اگاهی های لازم را میداشت
سپاس از شما
نماینده باید در نظر بگیره که جامعه چه نظری داره،ما توی جامعه خودمون اجبار نداریم،همه راحت هستند،بعد میایی زیر لایحه زور امضا می کنی؟
سخن درست، وزین و به بهترین نحو بیان شد، بسیار عالی جناب شهریاری گرامی و سپاس از امرداد.
سرکار خانم برخوردار، اشوزرتشت در گات ها می فرماید:
ما انسانها از زن و مرد حتی در انتخاب دین آزاد هستیم؛ هرگز اجبار و زور در هازمان زرتشتیان جایگاهی نداشته و ندارد چطور شما اجبار به پوشش و حجاب را به عنوان ارزش در دین زرتشتی بیان کرده و حفظ آنرا لازم دانسته اید؟!شما اصل دین زرتشتی که آزادی است را زیر سوال برده و نقض کرده اید.
درود بر شرف شما
درود بر مهندس شهریاری
مورد دیگری که قابل تامل می باشد هر چند همه اقلیت های مذهبی در ایران باید از قوانین رسمی کشور که مصوب شده است پیروی نمایند اما حضور خود نماینده به عنوان فردی از آن جامعه برای رای دادن برای یک قانون است و جای تامل دارد در حالی که نماینده مسیحیان شمال و نماینده کلیمیان و حتی نماینده مسیحیان کلدانی و اشوری هم حضور داشتند نماینده جامعه زرتشتی از حق سایر اقلیت ها هم حکایت نکرده اند و بصورت خودرای اقدام نموده اند.
حتی نمایندگان ارامنه و یهود هم امضا کردن.
باید به موقعیت و محل خدمت و شغل فرد هم دقت کنیم.
ارامنه دو نماینده دارد. نماینده اصلی ارامنه، نماینده تهران و شمال است که امضا نکرده است. نماینده کلیمیان(یهود) امضا نکرده است. نماینده آشوریان هم امضا نکرده است. نماینده زرتشتیان هم می توانست سکوت کند.
متاسفانه نمایندها بیشتر به فکر پست،و مقام واستفاده از رانت‌های موجود هستن .اگر غیر از این بود جای تعجب داشت.وضع بحرانی کنونی جامعه ما از نظر اقتصادی تجاری نتیجه قانون گذاری همچین نمایندگانی هستش.
چو ناکس به ده کدخدایی کند
کشاورز باید گدایی کند
این نمایندگان که در حال حاضر در مجلسن اصلا نماینده ی مردم نیستن !!!کجا دیده شده بدترین تصمیمات واسه یه ملت توسط نمایندگان آن کشور گرفته بشه و بدترین فشارها به مردم اونجا گرفته بشه اصلا به مردم فکر نمیکنن.متاسفم براشون
درود به همگی
این خبر را دیروز شنیدم و واقعا متاسف شدم . البته باید دید آیا تحت فشار سیاسیون ، نماینده زرتشتیان در مجلس رای مثبت به همچنین قانون ناعادلانه ای دادند یا طبق باور و میل قلبی و شخصی خودشان ؟!!
امیدوارم خانم برخوردار سکوتشان را بشکنند و خودشان در این باره روشنگری کنند.
برایم جالب است چنین اطلاعاتی چگونه از مجلس به بیرون درز کرده است. مگر اینکه خود نماینده یا رسانه‌ها مطالب را در جامعه نشر دهند.
به هر روی چنانکه مشخص است اینگونه رای دادن ها نه به نفع جامعه است ونه می پسندند.
شایداگر نماینده ما هم رای مثبت نمیداد، فرقی نمیکرد. اما باید منتظر باشیم تا ایشان شرایط لحظه تصمیم گیری شان را بگویند یا بنویسند.
با درود
ممنون جناب شهریاری متاسفانه عملکرد نماینده بسیار ضعیف و غیر کار آمد است و بایستی در چنین مواردی با بزرگان و
خردمندان جامعه خصوصا انجمن موبدان مشورت نماید
ای کاش می شده نماینده هم توسط انجمن موبدان و جامعه مورد استیضاح قرار می گرفت
ب یاد گالیله افتادم ک وادار شد بگوید و امضا کند ک زمین صاف است و مرکز عالم است و همه سیاره ها و ستاره ها و خورشید خودمان ب دورش میگردند