روزنامهی فرهیختگان در شمارهی ۲۱۶۹ خود گزارشی از سخنان علیاکبر ولایتی، رییس هیات موسس و هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی، دربارهی یکتاپرستی ایرانیان از دیرباز تا کنون آورده است. این گزارش را که دوم اسفندماه ۱۳۹۵ خورشیدی چاپ شد در زیر میخوانید.
برنامه مستند «ایران» سلسله گفتوگوهای علمی با حضور علیاکبر ولایتی و اجرای رضا پورحسین است که درباره موضوع کلی ایران و هویت تاریخی، فرهنگی و تمدنی آن پخش میشود.
روند و سیر منطقی بحثهای برنامه، به گونهای است که از فضای معمول و تکراری بحثهای تاریخی فاصله گرفته و به سمت دنیایی از «ناشناختهها» و «مباحث نو و جذاب» گام برمیدارد؛ با این قید که رویدادهای تاریخی مطرح شده در برنامه اغلب آنهایی هستند که تاثیری دیرپا در نضج، رشد و نمو فرهنگ و تمدن ایران اسلامی داشتهاند.
رییس هیات موسس و هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی در برنامههای قبلی خود به محدوده ایران فرهنگی (که متفاوت از مرزهای سیاسی ایران است) و در برگیرنده گستره وسیع جغرافیایی شامل اقوام و قبایل مختلف بوده و این که ایرانیان از ابتدا متشکل از اقوام و نژادهای مختلف بودهاند نه یک نژاد آریایی صرف پرداخت و در این برنامه نیز در پاسخ به این سوال که عناصر فرهنگی هویت ایرانی چیست و اگر نژاد و قومیت مشخص کنده هویت ایرانی نیست چه چیز است؟ گفت: «برای تبیین موضوع بهتر است که از موضوع مذهب و دین ایرانیان شروع کنیم زیرا یکی از مهمترین عناصر هویت ملی ایرانیان، تاریخ کهن یکتاپرستی است که ما ایرانیان به آن مفتخریم و از آن دفاع میکنیم چرا که ایرانیان در بخش اعظم تاریخ ایران، یکتاپرست بودهاند و این یکتاپرستی از عناصر اصلی هویت ایرانی شده است. برخلاف اغلب تمدنهای کهن جهان که تاریخ طولانی بتپرستی، چندگانه پرستی و اعتقاد به ارباب انواع دارند، ایرانیان از دیرباز به خدای یگانه باورمند بودهاند. این مطلب بسیار دقیق و مهمی است که باید با ظرافت و تکیه بر شواهد متقن تاریخی تبین شود چرا که این مهم دارای مستند و براساس شواهد مورد قبول تاریخی است.»
ولایتی در ادامه به دلایل این موضوع پرداخت و افزود: «ما پنج دلیل و استناد شامل قرآن کریم، فقه و حدیث، متون تاریخ اسلام، متون زرتشتی و متون معتبر ادبیات فارسی را میتوانیم بر این مدعای خود، یعنی یکتاپرستی ایرانیان در بخش اعظم تاریخ ارایه کنیم.»
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه به تشریح هر کدام از این موارد پرداخت و افزود: «با توجه به تمامی مستندات مطرح شده باید گفت ایرانیان از دیرباز موحد بودهاند و اگر انحرافاتی در دورههایی از تاریخ ایجاد شده بود، همانند انحرافاتی بوده که از دید ما مسلمانان، بعضی دیگر از اهل کتاب، پیدا کرده بودند.»