پیشنهادهای مختلف برای تهیه یک برنامه جامع با تمرکز بر طراحی ساختار سیستمی، اهداف راهبردی و تحول بنیادین در انجمن زرتشتیان تهران با تکیهبر فنآوری روز ارایه میشود.
ایجاد ساختار سیستمی
ایجاد ساختار سیستمی راهبری تحولگرا و تازه در انجمن زرتشتیان تهران
هدف کلان:
توانمندسازی جامعه زرتشتی برای رسیدن به پویایی، جوانگرایی، خودکفایی اقتصادی و هویت فرهنگی با بهرهگیری از فناوریهای نوین مطابق با مفاد اساسنامه و با ابزارهای تازه، با اهداف کاربردی و زمانبندی مشخص بهطوریکه تحول محور بوده و خصوصا مکانیزم اجرای سیستمی داشته و آیندهساز و پاسخگو باشد
یعنی: تحولی واقعی از تغییر ذهنیت، رویه و ابزار با حفظ اصول دینی و فرهنگی و با احترام کامل به ساختار سنتی و با یک حرکت آرام، سنجیده و فنآور که انجمن زرتشتیان تهران را به سازمانی هوشمند، پاسخگو و پویا تبدیل کرد.
شناسایی و تحلیل وضعیت
شناسایی و تحلیل وضعیت، چالشها و راهکارهای اجرای برنامه تحولآفرین در بستر املاک وقفی زرتشتیان
پس از شناخت و جمعآوری دادههای لازم و کافی تدوین راهکارهای عملی برای بهرهبرداری بهینه از موقوفات حسب پتانسیل اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی هر ملک و با توجه مفاد وقف نامه و اساسنامههای آنها و انجمن و اجرای پروژههای مختلف خصوصا با مدیریتی شفاف و گزارش دهی منظم باهدف استفاده بهینه از موقوفات بهمنظور منابع درآمدی پایدار و خدمتی برای هازمان زرتشتی
• بهطور مثال: تدوین طرحهای بهرهوری مشترک با اوقاف، ثبت شرکت یا تعاونی غیر وابسته به انجمن و مدل «توسعه مشارکتی» با خیرین و مهاجرت کنندههای زرتشتی و قراردادهای BOT یا اجاره بلندمدت البته با دریافت مجوزهای قانونی از سازمانهای ذیربط و برای جلوگیری از موانع حقوقی
یعنی: انجمن باید از یک «مدیریت نگهدارنده» به یک «مدیریت توسعهگرا» ارتقاء یابد.
حل مساله ازدواج جوانان زرتشتی
حل مساله ازدواج جوانان زرتشتی، به دلیل جمعیت اندک، پراکندگی جغرافیایی، فشارهای اقتصادی و محدودیتهای مذهبی (ازدواج فقط با همکیش) که یکی از بحرانهای هویتی و بقای جامعه زرتشتی با راهکارهای پیشنهادی زیر:
ایجاد «سامانه همسانگزینی زرتشتیان» (داخلی و بینالمللی)، ترویج ازدواج ساده، مسئولانه و آگاهانه، پشتیبانی انجمن از ازدواجهای همکیشان، ارائه راهکارهای اقتصادی–اجتماعی مؤثر بر ازدواج، مسکن اجتماعی ویژه جوانان زرتشتی، اشتغالزایی و توانمندسازی پیش از ازدواج، ایجاد صندوق ازدواج و نذر فرهنگی و اقدامات فرهنگی، اجتماعی و روانی مانند اردوهای مختلط دینی– فرهنگی و ورزشی، دورههای رشد فردی، همسریابی سالم، روابط مؤثر، ارائه مشاوره قبل و بعد از ازدواج برای پایداری زندگی، سفرهای مشترک در ایام نوروز، گهنبار، سده و مهرگان، راهاندازی مرکز مشاوره خانواده زرتشتی با حضور روانشناس، موبد، مشاور حقوقی البته با رعایت چارچوب اخلاقی، دینی و روانشناسی خانواده با تأیید انجمن، موبدان و مشاوران خانواده زرتشتی و…
ازدواج جوانان زرتشتی نهتنها مساله فردی، بلکه مساله امنیت جمعیتی، تمدنی و هویتی جامعه زرتشتی است و راه نجات آن، نه در تحمیل، بلکه در ایجاد زمینههای جذاب، عقلانی، ساده و حمایتشده برای ازدواج همکیشان است و اجرای همزمان اقدامات اقتصادی (مسکن و اشتغال)، اجتماعی (باشگاهها و مشاوره) و فرهنگی (آموزش و رسانه) کلید موفقیت این تحول است.
طرح و برنامهای مدون هوشمند
تهیه طرح و برنامهای مدون هوشمند، عاطفی، مطمئن و دارای اثرگذاری ماندگار برای جمعآوری سرمایه از خیراندیشان و سرمایهداران زرتشتی (که هم دلسوزند و هم در پی اثری ماندگارند)
بهطور مثال: طرح «نیکاندیشان فروهر – طرح همیاری پایدار برای آینده جوانان و فرهنگ زرتشتی»
بسیاری از زرتشتیان سالمند (مخصوصاً مهاجران) اگر بدانند کمکشان جاودانه، مقدس و شفاف استفاده میشود، بدون تردید اقدام خواهند کرد. با توجه به محدود بودن جمعیت زرتشتی و افزایش سن خیراندیشان، زمان آن رسیده است که میراث آنان به صورتی ماندگار و تأثیرگذار در آینده جامعه ثبت شود. این طرح فرصتی است برای هر نیکاندیش که نام و نیتش تا سالیان دراز در دلوجان نسل آینده بماند. چون «نیکاندیشی، تنها میراثی است که هم در این جهان میماند، هم در آن جهان نجات میبخشد.»
تهیه یک چارچوب راهبردی و عملیاتی
تهیه یک چارچوب راهبردی و عملیاتی برای جذب و بهکارگیری از توانمندیها و همکاری هدفمند از موسسهها، شرکتها، کارخانهداران، مهندسان، پزشکان و سایر گروههای حرفهای همکیش زرتشتی، در راستای تقویت انجمن باشد.
بهطور مثال: طرحی با عنوان «همیاری فرهیختگان زرتشتی» برای جذب و مشارکت مؤثر صاحبان تخصص، سرمایه و تجربه برای توسعه پایدار جامعه زرتشتی و مرکز کارآفرینی زرتشتیان جوان با حمایت مهندسان، پزشکان، وکلا سرمایهگذار و … و ایجاد سامانه اشتغال و آموزش فنی حرفهای برای جوانان بیکار با کارخانهداران و مربیان و تشکیل صندوق مشترک «توسعه هوشمند زرتشتیان» باهدف تجمیع منابع کوچک و بزرگ از پزشک، مهندس، صنعتگر بهمنظور سرمایهگذاری در پروژههای درآمدزا برای جامعه و توسعه جامعه
با ایجاد ساختاری مشارکتی، محترمانه، شفاف و مؤثر، میتوان این فرهیختگان را از «تماشاگران منفعل» به «سازندگان فعال آینده جامعه زرتشتی» تبدیل کرد. چون «زرتشتی فرهیخته، ستون آیندهی پایدار جامعهی خویش است.»
اجرایی کردن طرح و پروژهای با یک رویکرد ترکیبی و هوشمندانه
به اجرا درآوردن طرح و پروژهای با یک رویکرد ترکیبی و هوشمندانه برای داشتن آمار دقیق و اطلاعات از وضعیت و ساختار هازمان زرتشتی
بهطور مثال: طراحی و اجرای «سامانه آماری جامع زرتشتیان» این سامانه میتواند در قالب یک «پویش اجتماعی» با مشارکت داوطلبان جوان ایجاد شود، البته با ویژگیها خاص: محرمانه و قابلاعتماد؛ اطلاعات جمعیتی، حرفهای، خانوادگی و علاقهمندی؛ با تائید توسط انجمنها یا افراد معتمد و تجمیع آماری بدون انتشار هویت اشخاص و دستهبندی و تحلیل آماری و گزارشگیری برای تصمیمسازی، چون: داشتن یک بانک اطلاعاتی جامع از زرتشتیان، بهمثابه ستون فقرات هر برنامهریزی تحولخواه است.
تهیه طرح و نقشه راه جامع و اجرایی
تهیه طرح و نقشه راه جامع و اجرایی برای بهرهبرداری بهینه و پایدار از مکانها و املاک زرتشتیان با رویکرد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی مانند مدارس، باغها، فروشگاهها، خانههای قدیمی، تالارها، موقوفات و فضاهای تحت مالکیت جامعه زرتشتی به دلایل مختلفی مانند کمبود بودجه، نبود مدیریت حرفهای، یا کمکاری ساختاری، بدون بهرهبرداری مؤثر ماندهاند.
بهطور مثال: «راهاندازی و ایجاد کمیته مدیریت بهرهوری املاک» با ساختاری شفاف، تخصصی و غیر فرد محور با ترکیب مهندسان، حقوقدانان، کارآفرینان، حسابرس و …، تهیه طرحهای توجیهی فنی-اقتصادی و اجرای پروژههای بهرهبرداری با سرمایهگذاری خیرین یا مدل مشارکت سود- سهم، تهیه بسته جذب سرمایهگذار برای هر ملک، شناسایی دقیق املاک و وضعیت آنها و طرح بهرهوری با نگاه اقتصادی و اجتماعی، تشکیل کمیته بهرهوری و مشارکت خیرین و نخبگان با استفاده از مدلهای جدید اجاره هوشمند، سرمایهگذاری مشارکتی، تبدیل به فرصت استارتاپی، تهیه بستههای معرفی و جذب سرمایه برای هر مکان خاص
تهیه طرحها و پروژهها، راهبردها
تهیه طرحها و پروژهها، راهبردها، ساختارها و اقدامات عملی برای تقویت همبستگی، مشارکت و انگیزهی جمعی همکیشان جامعهی زرتشتی – مانند دیگر اقلیتهای اصیل – زیر فشارهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و روانی دچار نوعی انزوای تدریجی، بیاعتمادی درونی، کاهش مشارکت و افول امید اجتماعی شدهاند.
بهطور مثال: طرح «پیوند دوباره» «بازسازی همبستگی و انگیزه جمعی در جامعه زرتشتی» برای بازسازی اعتماد و امید (در سطح احساسی)، فعالسازی «هویت مشترک» (در سطح فرهنگی)، طراحی سیستم «همیاری همکیش» (در سطح اقتصادی-اجتماعی) با مشارکت فعال جوانان با قدرت تصمیمسازی واقعی و تبدیل پروژهها به جنبش اجتماعی کوچک و … بهمنظور مشارکت مردمی چون اگر زرتشتیان از هم جدا بمانند، فراموش میشوند؛ اگر دست در دست هم دهند، جاودانه میشوند.
ایجاد یک تیم رهبری دانا، پویا، صادق، وفادار، متخصص
ایجاد یک تیم رهبری دانا، پویا، صادق، وفادار، متخصص، با توان رهبری و مدیریت پروژههای اجتماعی و سازمانی، توانایی در طراحی پروژه، تشکیل تیم، برنامهریزی زمانی، بودجهبندی، جذب حمایت، گزارشنویسی، دیپلماسی درون اجتماعی و تعامل حرفهای با انجمنها، موبدان، گروههای مختلف فکری و سنی بدون درگیری یا حذف، ایجاد ائتلافها بهجای حذف رقبا؛ گفتگو با نیکاندیشان مخالف، توانمندسازی تیم و جانشینپروری بهجای مرکزیت فردی، ساختار توزیعشده با رهبران جوان، زنان و متخصصین مختلف و رهبری مشارکتی بهجای رهبری فردی.
دغدغه فعلی جامعه: رهبری جریان تحول در یک جامعه سنتی، کوچک و گرفتار مشکلات اقتصادی، مانند جامعه زرتشتی، کاری است بسیار ارزشمند ولی دشوار. این مسئولیت نیاز به رهبری الهامبخش، مهارت مدیریتی و نفوذ فرهنگی داشته و تقویت توانمندیهای لازم برای رهبری تحول در جامعه زرتشتی نیاز به رهبری الهامبخش و خِرَدوَرزی معنوی داشته که مردم بهویژه در جوامع دینی سنتی، به رهبریاش اعتماد کنند که هم از دلِ فرهنگ بیایند، هم عقلانیت روز را بفهمند، باید بهگونهای سخن گفته و رفتار کند که هم جوان تحصیلکرده و هم سالمند سنتگرا به پذیرا او باشند.
راه نجات جامعه در خرد، مشارکت، معنویت و فناوری است؛ پس باید خوب گوش داد، یاد گرفت و در برابر سختیها ثابتقدم بود؛ که یک رهبر میتواند جریان ساز باشد حتی اگر رسمیترین جایگاه را هم نداشته باشد.
بازسازی پیوند اجتماعی، احیای امید جمعی و مشارکت فعال همکیشان زرتشتی با بهرهگیری از ابزارهای فرهنگی، اقتصادی و فناورانه برای رسیدن به جامعهای پویا، مشارکتجو، جوانگرا و خوداتکا است، چون «تحول از دل مهربانی، خرد و همیاری میآید، نه از انتظار»
ایجاد و اجرای طرحی هوشمندانه برای استفاده موثر
ایجاد و اجرای طرحی هوشمندانه برای استفاده مؤثر، محترمانه و سازنده از سالمندان زرتشتی میتواند به یکی از ارکان اصلی احیای اجتماعی و پایداری فرهنگی جامعه تبدیل شود.
بهطور مثال: تأسیس «خانه خرد و مهر» (باشگاه سالمندان زرتشتی) باهدف محلی برای دیدار، گفتگو، انتقال تجربه، مشارکت در امور فرهنگی و اجتماعی، تشکیل «شورای ریشسفیدان و نیکاندیشان» باهدف بهرهگیری از خرد جمعی، حل اختلافها، داوریهای دوستانه، پشتیبانی فرهنگی و مالی پروژهها، طراحی برنامه «سالمند-یار» با حضور داوطلبان جوان باهدف ایجاد رابطه عاطفی و اجتماعی میان نسلها و بکار گیری از مهارتهای خاص سالمندان، طراحی فعالیتهای درآمدزا کوچک برای سالمندان در قالبهایی چون: تولید صنایعدستی، نگارش کتابهای خاطرات، تدریس خصوصی فرزندان همکیشان، مشارکت در گردشگری فرهنگی و مذهبی بهطور پارهوقت، ایجاد رسانهسازی از سالمندان الهامبخش مانند ساخت مستندهای کوتاه با نام «پیران پاکدل» که در آن سالمندان زرتشتی از تجربهها، فراز و نشیبهای زندگیشان و عشقشان به دین و فرهنگ سخن میگویند و توجه به سلامت روانی و جسمی آنها
ساختار مالی و حسابرسی تازه
ایجاد یک ساختار مالی و حسابرسی تازه، با فنآوری روز که شفاف، پاسخگو و منظم، مطابق با قوانین سازمان امور خیریه، ثبت شرکتها و امور مالیاتی ایران همراستا ب، قابلاعتماد جامعه زرتشتی که بتواند زمینه جذب منابع مالی پایدار از خیرین، نهادها و حتی نهادهای بینالمللی را فراهم آورد.
بهطور مثال: ایجاد یک ساختار مالی که بودجهبندی و نظارت مالی انجمن زرتشتیان تهران را بهصورت حرفهای و واقعبینانه و مستقل با نیروهای متخصص (با تحصیلات حسابداری/مدیریت مالی) و استفاده از نرمافزار حسابداری مالی استاندارد (مثل هلو، سپیدار یا نرمافزارهای خیریه محور) انجام داده و تهیه کدینگ حسابهای مالی مخصوص فعالیتهای خیریه و فرهنگی و دستهبندی منابع مالی درآمدهای پایدار: اجاره املاک، مشارکتهای اقتصادی، هبهها و کمکهای نقدی و غیر نقدی مردمی و خیرین، کمکهای دولتی و بنیادها، درآمدهای اختصاصی پروژهای (مثلاً برای ساخت مدرسه یا خانه سالمندان و…) و بودجهبندی شفاف و مشارکتی و تهیه بودجه سالانه را با همکاری کمیسیونها انجام داده و امکان بررسی و تصویب بودجه در هیاتمدیره و ارائه نسخهای به بازرس مالی را به وجود آورد و تهیه گزارشهای مالی فصلی یا ششماهه و ارائه آن به اعضای انجمن یا نهادهای نظارتی جهت شفافسازی مالی برای عموم و انتشار صورت درآمد و هزینه عمومی پروژهها در ترازهای ساده قابلفهم برای عموم و برگزاری نشستهای عمومی با خیرین برای ارائه گزارش عملکرد مالی را فراهم آورد.
در پایان برای این مسیر پر چالش اما روشن، باور دارم که تنها با خرد جمعی، صداقت و پشتکار میتوانیم گامی مؤثر برای آیندهای روشنتر برای جامعه زرتشتی برداریم. آنچه عرضه داشتهام، تنها بخشی از آرمان و برنامهای ست که با همراهی و همفکری شما میتواند جامه عمل بپوشد. اگر باور دارید که زمان آن رسیده تا با رویکردی نو، با حفظ ارزشهای اصیلمان، تحولی آرام اما مؤثر در انجمن پدیدآوریم، همراهی شما و رأی اعتمادتان، مسوولیتی است بزرگ که با تمام وجود، به آن وفادار خواهم بود.
با مهر و فروتنی، دست یاری بهسوی شما دراز میکنم تا با رای شما، نمایندهای صادق، خدمتگزار و پاسخگو برای جامعهمان باشم.
با سپاس از اعتماد و نگاه روشنتان
فرهاد اردشیری مبارکه
در فایل پی دی اف زیر شرح کامل این طرح پیشنهادی با جزییات آمده است.
پیشنهاداتی برای یک ساختار سیستمی کارآمد و پویای راهبری انجمن زرتشتیان تهران