چهارشنبهسوری جشنی است در شب واپسین چهارشنبهی سال که با آتشافروزی و پریدن از روی آن همراه است. این جشن با آب نیز در پیوند است و در برخی جاها، پریدن از روی نهر یا آوردن آب از چشمه به دست دختران و شکستن کوزههای آب دیده شده است. در گذشته و در شیراز دختران و زنان از بامداد چهارشنبهسوری تا پایان روز به آبتنی در چشمهی پیرامون آرامگاه سعدی میپرداختند و پس از آنها پسران و مردان. در آذربایجان و نیز در جمهوری آذربایجان جشن چهارشنبهسوری در هر چهار چهارشنبهی اسفندماه برگزار میشود.
برخی، جشن چهارشنبهسوری را به شوند(:دلیل) نبودِ روزهای هفته در ایرانِ باستان جشنی نوساخته به شمار میآورند؛ در حالیکه این پندار درست نیست. هرچند که از دیرینگی این جشن آگاهی چندانی نداریم ولی شوندهای گوناگونی در وجود نام روزهای هفته در ایران باستان در دست است؛ همانند شاهنامهی فردوسی، که در آن هم به نام روزهای هفته و هم به جشن آتشی در «چارشنبهروز» اشاره شده است.
گمان میرود که این جشن با جشن «فروردگان» در بیستوششم اسفند ماه و نیز با خانهتکانی پایان سال و پاکیزگی خانه در پیوند باشد. پریدن از روی آتش نیز وارون برخی پندارها بیارجی به آتش نیست، بلکه این کار به گونهای نمادین برای سوزاندن و پاک کردن همهی بدیها و نادرستیها و کدورتها انجام میشود. سرودها و ترانههای ناموَر(:معروف) چهارشنبهسوری نیز به این نکته اشاره دارند.
افروختن آتش و شادی کردن به گرد آن، ندایی برای صدا کردن و نشان دادن جایگاه به فروهرهای پاک است؛ چرا که در درون آن آتشدانها، همواره از دودهای خوشبو مانند زعفران، هِل، کُندُر، سندل و مشک هست و آن دودها ما را به یاد روان پاک بزرگان و جانفشانان این میهن میاندازد.
یارینامهها:
* جشنهای فراموش شده ایران باستان، بهروز بیگوند
* قانون مسعودی، ابوریحان بیرونی
* التفهیم، ابوریحان بیرونی
* آثارالباقیه، ابوریحان بیرونی
4 پاسخ
سلام
نظرات شما کاملا مخالف با گفته های موبد کورش نیکنام است.
بهتر نیست از گفته ایشان استفاده کنید.
چگونه پریدن از روی آتش بی حرمتی نیست در حالیکه در جلوی او می ایستید و به نیایش اورمزد می پردازید
جهانگیر اشیدری نیز جشن چهار شنبه سوری را از جشن های ایران باستان نمیدانند.
دانشنامه مزدیسنا
ذیل مدخل سوری
دوشتان گرامی نوشتار چهارشنبهی اخران فقط مختص آیین زرتشتیان نبوده، چیزی که عمومیت یافته و در طول تاریخ به این شکل درآمده است به طور مختصر گفته شده. برای مطالعه ی بیشتر میتواند به کتاب جشنهای فراموش شدهی ایران باستان نوشتهی بهروز بیگوند سری بزنید.
درود بر شما. چرا نام چهارشنبه سوری را به زبان تازیان نوشته اید. دست کم شما امید مردم ایران بمانید. چر نوشته اید چهارشنبه آخر سال. آخر یک واژه مسخره تازی است. خواهشمند است شما پارسی را پاس بدارید. این جشن بزرگ چهارشنبه سوری نام دارد…