دیوار تاریخی گرگان که آنرا پس از دیوار چین بزرگترین دیوار دفاعی جهان میدانند در حال آمادهسازی پرونده برای ثبت جهانی است.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی گلستان از پژوهش و نقشهبرداری دیوار تاریخی گرگان در راستای ثبت جهانی این اثر با اعتبار سه میلیارد تومان خبرداد و گفت: «طبق برنامهریزی انجامشده این کار تا شهریور امسال به اتمام خواهد رسید».
به گزارش خبرگزاری ایلنا و به گفتهی میراث فرهنگی گلستان، احمد تجری در اینباره گفت: «در این مرحله تمام طول 200 کیلومتری دیوار تاریخی گرگان نقشهبرداری میشود و پس از آن الزامات موردنیاز مراحل ثبت جهانی این اثر مهیا خواهد شد».
مدیرکل میراث فرهنگی گلستان، با اشاره به نقش نهادهای غیردولتی در ثبت جهانی دیوار بزرگ گرگان، افزود: «تشکل مردم نهادی با تمرکز بر هدف ثبت جهانی دیوار بزرگ گرگان و با مشارکت اهالی فن، معتمدین محلی و آگاهان به مسایل دیوار تاریخی، در حال شکلگیری است تا پیوستهای اجتماعی و فرهنگی موردنیاز در مسیر ثبت جهانی این اثر را با همکاری ادارهکل میراثفرهنگی استان گردآوری کند».
تجری گفت: «این بنای ارزشمند چند هزار ساله در صورت فراهم شدن برخی امکانات و معرفی بهتر به گردشگران داخلی و خارجی، قابلیت نقشآفرینی موثر در جذب بازدیدکننده و رونق اقتصادی گلستان را دارد».
دیوار بزرگ گرگان، یا «دیوار سرخ» که در برخی نوشتههای کهن با عنوان «مار سرخ» نیز نام برده شده است، یکی از سه دیوار طولانی تاریخی جهان است. درازای دیوار تاریخی گرگان نزدیک به 200 کیلومتر و پهنای آن میان 2 تا 10 متر است. این سازه با مصالح آجری به ابعاد 10×40×40 سانتیمتر ساخته شده است.
این دیوار دردرازای (:طول) مسیر دارای تاسیسات وابسته مانند خندق، زنجیرهای از قلعهها، کورههای آجرپزی، سد و کانالهای هدایت آب بوده است. پیشتر تاریخ ساخت دیوار گرگان را به دوره اشکانی پیوند میدادند اما بررسیهای پژوهشی و آزمایشگاهی انجامشده در سالهای گذشته نشان داد که این دیوار در دورهی ساسانی و برای جلوگیری از یورش اقوام شمالی ساخته شده است.
دیوار بزرگ گرکان در 29 تیرماه 1378 خورشیذی، به ثبت ملی رسیده است.
عکس این دیوار نخستینبار ازسوی اریک فربدریش اشمیت باستانشناس آمریکایی-آلمانی، ثبت شد. اریک اشمیت باستانشناس که با هواپیمای خود در سالهای ۱۳۱۵و ۱۳۱۶ خورشیدی، از جاهای باستانی ایران عکاسی میکرد، در گسترهی گرگان دیوار سرخ رنگی را دید که از دریای کاسپین تا کوههای گلیداغ امتداد دارد. او از این دیوار عکس گرفت و این عکسها سندی برای پژوهشهای باستانشناسان ایرانی و خارجی بر این دیوار شد.