دیرینه‌ترین پیکرک‌های ساخته شده از سوی کشاورزان نخستین ایران در نمایشگاه «آثار کمتر دیده شده موزه ملی ایران» به مناسبت هفته میراث فرهنگی در موزه ملی ایران به نمایش در آمده است.
برپایه‌ی گفته حسین عزیزی، مسوول بخش پیش از تاریخ موزه ملی ایران، این مجموعه پیکره‌های کهن که نزدیک به ده هزار سال دیرینگی دارد در کاوش‌های باستان شناسی تپه باستانی گنج دره در نزدیکی شهر هرسین در استان کرمانشاه کشف شده اند. ایشان همچنین گفت: تپه گنج دره یکی از روستاهای اولیه ایران است که بین سال‌های ۱۳۴۴ تا ۱۳۵۳ خورشیدی توسط باستان شناس کانادایی فیلیپ اسمیت کاوش شد. اسمیت در کاوش خود آثار چندین دوره سکونتی روستانشینان نخستین را کشف کرد که در اوایل بصورت فصلی مورد سکونت بوده و سپس با ساخت خانه های با دیوار گلی در تمام طول سال مورد سکونت بوده است. روستا نشینان اولیه گنج دره برای نخستین بار موفق به اهلی کردن بز شدند و در کنار دامداری به کشاورزی نیز می پرداختند.
حسین عزیزی افزود: در این دوره که نوسنگی گفته می شود ساخت پیکرک‌های کوچک گلی حیوانات و انسان برای نخستین بار در ایران رواج یافت. برخی از پژوهشگران ساخت چنین آثاری را نمادین و آیینی می‌دانند. سرپرست بخش پیش از تارخ موزه ملی تشریح کرد: که پیکرک‌های گلی انسان تقریباً همگی زن و بدون سر ساخته شده‌اند. در دوران‌های گذشته زن سمبل باروری، زایش و تداوم نسل بشر بوده و در آن دوران به دلیل مرگ‌ومیر بالای نوزادان و عمر نسبتا کوتاه انسان، زایش و تداوم نسل موضوعی بسیار مهم در بین جوامع انسانی بوده است، به همین دلیل بیشتر پیکرک‌های انسانی به‌صورت زن، الهه باروری با اغراق در اندام‌های باروری ساخته می‌شده‌اند. افزون بر این تقریباً همه‌ی پیکرک‌های حیوانی ساخته شده در تپه گنج دره و دیگر محوطه‌های نوسنگی منطقه نشان دهنده حیوانات اهلی مثل بز، سگ، خوک و غیره است. عزیزی در پایان گفت: شاید ساخت پیکرک‌های انسانی و حیوانی را بتوان اولین بارقه‌های زندگی آیینی انسان در حدود ده هزار سال پیش دانست.
برپایه‌ی اعلام روابط عمومی موزه ملی ایران، دوست‌داران می‌توانند تا ۲۷خرداد امسال در بازدید از نمایشگاه «آثار کمتر دیده شده موزه ملی ایران» از این پیکرک‌های گلی کهن و ده‌ها اثر باستانی دیگر بازدید کنند. این نمایشگاه در گالری موزه دوران اسلامی برقرار بوده و همه روزه از ساعت ۹ تا ۱۹، رایگان پذیرای بازدیدکنندگان خواهد بود.
