نمایشگاه «موزه لوور در تهران» با آرمان پیوند فرهنگی بیشتر بین ایران و فرانسه از 14 اسفند تا خردادماه 1397 در گنجخانه ملی ایران برپا است.
به دنبال سفری که روحانی در سال 94 به کشور فرانسه داشت پیماننامهای بین گنجنامه لوور و سازمان میراث فرهنگی ایران بسته شد و در سفری که ژان لوک مارتینز به ایران داشت گفتمان برگزاری نمایشگاه « موزه لوور در تهران» با گنجخانه ملی ایران صورت گرفت؛ سرانجام برآیند این کنشها گشایش «موزه لوور در تهران» بود.
این نمایشگاه تنها برای نمایش دادن آثار نیست بلکه کارشناسان دو طرف در گزینش آثار و چیدمان آنها همکاری بسیاری داشتهاند و کارشناسان ایرانی آزمودههای نیکی بهدست آوردند که میتوانند از این پس در گنجخانههای دیگر آن را بهکار ببندند.
آفرینههای ایرانی در نمایشگاه «موزه لوور در تهران»
نمایشگاه «گنجخانه لوور در تهران» به عنوان چهارمین نمایشگاه کشورهای بیگانه و نخستین نمایشگاه لوور، شامل 56 آفرینه از فرهنگهای باستانی رم، یونان، میانرودان، مصر باستان و هنر مدرن کشورهای اروپایی از جمله فرانسه، ایتالیا و آلمان پیشینه چگونگی پدید آمدن گنجخانه لوور را نشان میدهد.
دو آفرینه از جغرافیای سیاسی امروزی ایران یکی تبر مفرغی برآیند کاوشهای باستانشناسی رومن گیرشمن در محوطه چغازنبیل که دارای کتیبه است و دیگری پرچمی از لرستان که جزو نخستین مجموعه آفرینههای ایرانی است که از یک مجموعهدار خصوصی خریداری و وارد مجموعه لوور شدهاست و آفرینههایی از زندهیاد کیارستمی که در تالاری ویژه به نمایش گذاشته شدهاست.
روایت داستان لوور از آغاز تا به امروز
نمایشگاه «موزه لوور در تهران» داستان چگونگی پدید آمدن گنجخانه لوور را نمایش میدهد در نگارخانه نخست مجموعه آفرینههایی که پادشاهان فرانسه در دورههای گوناگون گرد آوردهاند که هسته آغازین پدید آمدن گنجخانه ملی لوور شد.
آرزوی پادشاهان فرانسه دگرگونی کاخ به یک گنجخانه جهانی بود؛ بههمینروی سرپرستان لوور افزون بر گردآوری آثار تاریخی و هنری، باستانشناسانی را به سرتاسر جهان برای کاوش و بهدست آوردن آثار باستانی فرستادند. در فرانسه نیز تکههایی از نیایشگاهها یا کاخها و مجموعهدارانی که از کشور رفتهبودند، گردآوری کردند.
نگارخانه دوم داستان خرید آثار از کشورهای دیگر با نمایش میدهد. در این تاریخ گنجخانه ملی لوور شکل گرفتهاست و پیکرههایی از رُم و مصر خریداری شدهاست. هنوز سومر برای کسی شناخته شده نیست و باستانشناسان لوور به کاوش رفتهاند و نخستین آفرینههای سومری را بهدست آورده و به لوور بردهاند که پس از بهنمایش گذاشتن این آفرینهها مردم تازه با این تمدن آشنا شدند.
در این بخش از نمایشگاه آفرینههایی از مصر باستان، هیتیها، دو آفرینه از ایران، سنگگورهایی از کشورها و باورهای گوناگون که فرهنگی هر کشوری را در دروههای گوناگون نشان میدهد.
نگارخانه سوم نشاندهنده بخشی از لوور است که در دسترس هنرمندان گذاشته شدهاست؛ حتا به هر هنرمندی اتاقی دادهاند که هم زندگی کند و هم آفرینههای هنری خود را بیافریند.
برای نمونه تابلو «ژی. آر» زاده پاریس در سال 1983 میلادی، به فراخوانی گنجخانه لوور، هرم بزرگ شیشهای گنجخانه، پدید آورنده آن «آیو مینگ پی» در سال 1988 میلادی، را به مدت یکماه ناپدید کرد. برای این کار او از پردههای بزرگ پلاستیکی سیاه و سفید و از روشهای خطای دید بهره برد تا نمای گذشته کاخ را که پشت هرم شیشهای قرار گرفتهاست، دوباره آشکار سازد.
تالار دیگری ویژه هنرنمایی زنده یاد کیارستمی، هنرمند ایرانی به عنوان هنر معاصر است. کیارستمی سال به سال در تالارهای نگارگری و تندیسسازی لوور پرسه میزد و بازدیدکنندگان را غافلگیر میکرد. وی پس از عکاسی و رنگآمیزی آنها با شناخت از استورهای مصری نام آفرینههایش را «بهمن نگاه کن» برگزید که این نمایشگاه هم با همان نام برپا شدهاست.یکی از تابلوها از آنِ گنجخانه لوور است و دیگر تابلوها را خانواده وی برای نمایشگاه داده شدهاست. 18 آفرینه از کیارستمی در نمایشگاه برای بازدیدکنندگان به نمایش گذاشته شدهاست.
ورودی نمایشگاه برای بازدیدکنندگان ایرانی و بیگانه 5000 تومان است و تا خرداد ماه سال 97 ادامه دارد. مسولان گنجخانه ملی برآن هستند هر چه زودتر در کنار کاتالوگ هم سیستم آوایی را هم راهاندازی کنند تا روشنگری بیشتری درباره آفرینهها برای بازدیدکنندگان داشته باشد ولی تا امروز چنین کاری صورت نگرفتهاست.
دوستداران میتوانند برای بازدید از نمایشگاه به آدرس خیابان امام خمینی، خیابان سی تیر، گنجخانه ملی ایران بروند.
فرشته نگهبان آرامگاه قلب فرانسیس دوم، پادشاه فرانسه، فرانسوای دوم در کلیسای جامع اولیان، بر اساس آیین آن زمان بدن پادشاه درگذشته برخی اجزای آنان در آرامگاههای گوناگون به خاک سپرده میشد تا شمار کسانی که بر وی نیایش می کردند بالا باشد تا آرامش در جهان دیگر برای پادشاه باشد. تندیس آفرینه فرمین روسل هنرمند فرانسوی کوشا در سالهای 1570 ـ 1563.
تندیس رومی به صورت برداشتی از آفرینه مفرغی یونانی پایانی سده پنجم پیش از میلاد با موضوع ایزد بانوی آفرودیت که در زمانی دیگر تکه کهن با سر و کلاهخود و جغد نماد «میترو»، ایزد بانوی جنگ و خردمندی تغییر یافتهاست
پیدا شده در 1887 ـ 1886 در پرستشگاه دیانا، ایزدبانوی شکار، در «نِمی نزدیک رم« همراه با دیگر هدایای پیشکش شده به نیایشگاه، به گونه پیکری که به شکل غیرعادی کشیده و صاف است.
سنگ یادبود کاتب و ساحر و سه تن از همکارانش در هنگام اجرای آیین گشودن دهان تندیس سپنتای آپیس و نگاره فرعون زیر پوزهی گاو، برپایه باور مصریان، برابری داشتن نگاره شی با خود شی، در جهان راستین، با اجرا همه توانایی ها و ویژگیهای آپیس به تندیس او منتقل می شود
تندیس کاتب هنگام چهار زانو، بیانگر برتری اجتماعی افراد باسواد و فرهیخته با پیشینه سنتی هزار ساله، از نمونههای بارز آفرینههای دوران حکمرانی رامسسها
مجموعه کوزههای امعا و احشا وابسته به اوآجرِنپوت، در مصر باستان هنگام مومیایی کردن اجساد، اندامهای حفره شکمی را بیرون میآوردند و جداگانه در این ظروف کنار تابوت میگداشتند. از هر اندام داخلی ضروری برای ادامه زندگی درگذشته، در جهان مردگان یک ایزد نگهداری میکرد. در این نمونهها، درپوشهای این ظروف سر انسانی دارد و برپاینه نوشته کنده شده روی ظرف، شخص درگذشته به نام «اوآجرِنپوت» بوده است
ایزد ایرانی، میترا در حال قربانی کردن یک گاو نر؛ عقرب که در اینجا نماد خیر و شر است گاو را نیش میزند. یک سگ و یک مار از خون مغذی گاو نر مینوشند. در این نگاربرجسته، نیمتنها@های نمادین چهار فصل و ماه و خورشید و همچنین نشانههای دوازده صورت فلکی آمدهاست. قربانی کردن گاو نر جایگاه ویژهای در آیین میترا داشت. نمادهای موجود در این اثر بیانگر زاده شدن دوباره طبیعت و چرخهی زمان است.
تابلو «ژی. آر» زاده پاریس در سال 1983 میلادی، به فراخوانی گنجخانه لوور، هرم بزرگ شیشهای گنجخانه، پدید آورنده آن «آیو مینگ پی» در سال 1988 میلادی، را به مدت یکماه ناپدید کرد.
دو آفرینه یافت شده از ایران، یکی درفش ایرانی وابسته به هزاره دوم پیش از میلاد است این درفش که به صورت مدور بر دوش دو گاونر قرار گرفته، از لرستان کشف شده است و دیگری تبری نگارهدار به نام اونتاش ناپیریشا پادشاه عیلامی بوده و در پرستشگاه کریشیا کشف شده است.
فرتور از مارال آریایی است.
0114