سیصد و بیست و هشتمین نشست از شب‌های بخارا همزمان با زادروز 85 سالگی استاد میرزایی با عنوان «شب محسن میرزایی» در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
در این نشست ناصر تکمیل همایون، ناصرالدین پروین، محمدرضا بهزادی و چند تن از استادان دیگر که از پیش سخنرانی آن‌ها پیش‌بینی نشده بود، سخنرانی کردند.
علی دهباشی سردبیر مجله‌ی بخارا در آغاز با شادباش زادروز محسن میرزایی از شخصیت چند سویه‌ی استاد گفت. وی با یادآوری اینکه استاد در زمینه‌ی آموزش، نگارش کتاب و مقاله در حوزه‌ی تاریخ به‌ویژه تاریخ قاجار کارهای بزرگی انجام داده است افزود: استاد میرزایی بیش از پنج دهه در کنار نشریه‌ها بوده است و در زمینه‌ی فن و ادبیات تبلیغ نه تنها دارای دیدگاه (:صاحب نظر) بلکه استادی صاحب سبک است که امروزه در روزگار آشفته‌ی نشریات اثر تبلیغات را بهتر دیده می‌شود
ناصر تکمیل همایون با پرداختن به نسب‌نامه‌ی خانواده‌ی میرزایی از آن‌ها به عنوان چهره‌هایی ارزشمند و تاثیر‌گذار در تاریخ ایران معاصر به ویژه زنجان و کسانی که پس از کودتا تا واپسین دم از دکتر مصدق دفاع کردند یاد کرد.
وی افزود: در آن روزگار اگر نوشتاری ضعیف بود نام مقاله‌ی ژورنالیستی را به آن می‌دادند و استاد میرزایی با مقالات خود نشان داد که روزنامه به راستی یک بن‌مایه (:منبع) ارزشمند علمی تاریخ معاصر ایران به شمار می‌آید.
وی همچنین گفت: در نشریه‌ها چیزهایی که در هیچ کتابی نیست نوشته می شد و در هیچ زمانی از زندگیم نشریه‌ها به اندازه‌ی روزگار دکتر مصدق شکوهمند نبودند.
ناصرالدین پروین با یادآوری خاطره‌ای در سوییس به همراه دکتر افشار که با هم به دیدار ایران‌شناسان غیر ایرانی می‌رفتند سخن خود را آغاز کرد و گفت: در آن سفر دکتر افشار دوستی با محسن میرزایی را به من پیشنهاد کرد. هر کسی را می‌توان در دو زمینه منش و کار و سنجید، در زمینه‌ی منش می‌توان درباره‌ی استاد میرزایی گفت: انسانی بردبار، مهربان، خوشگو، دست و دلباز و ازخاندانی بزرگ است. در زمینه‌ی کاری او گذراندن نخستین دوره روزنامه نگاری روزنامه اطلاعات را گذراند، دانش‌آموخته‌ی ادبیات فارسی است و در زمینه تبلیغات بازرگانی نام‌آور و زبانزد همگان است و کتاب« 230 سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی زبان» دستاورد تجربه و دست‌رنج این مرد است یعنی دانش مردی که اهل عمل و جستجو بوده است.
اگر دو کتاب «تاریخ بریگارد» و «دیویزیون قزاق» و خاطرات غلامعلی خان عزیز السلطان نام‌ور به ملیجک چاپ نمی‌شد اکنون از پاره‌ای از آگاهی‌ها بی‌بهره بودیم. او به شناخت دهه‌هایی ازروزگار قاجار بسیار یاری رساند و این کار از دید جامعه‌شناسی تاریخی بسیار ارزنده است.
در ادامه فیلم ضبط شده‌ای از کامران کاتوزیان که بنا بود از سخنرانان نشست باشد ولی شوربختانه به شوند (:سبب) ناخوشی نتوانستند در نشست باشند، پخش شد.
کاتوزیان در این فیلم با بیان اینکه میرزایی عاشقانه به دنبال این کار بودند و هیچ ظاهرسازی در وجودشان نبود گفت: کتاب 230 سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی زبان، گردآمده‌ای بسیار نفیس و مرجع مستندی برای بهره‌مندی است و شدنی نیست کسی بتواند چنین کاری را بدون عشق انجام دهد.
محمدرضا بهزادی دیگر سخنران نشست با بیان اینکه من نماینده‌ی نسلی هستم که تاریخ را از میرزایی شناختم و با معرفی کتابی که در آن به شجره‌نامه‌ی استاد میرزایی پرداخته شده است از نسب و پیشینه‌ی خانوادگی محسن میرزایی گفت.
امرا… فرهادی با عنوان اینکه شوربختانه هیچ دانشگاهی در ایران به گونه‌ی تخصصی تبلیغات تدریس نمی‌کند و کتاب 230 سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی زبان تنها مرجع موجود مکتوب تاریخ تبلیغات در ایران است گفت: استاد میرزایی همواره به من یادآوری می‌کند که آموزش عملی نسل جوان را بسیار جدی بگیرم.
نائینی: از آنجایی که از پیش قرار نبود سخنی بگویم پس آمادگی آن را ندارم و فقط میگویم که میرزایی مردی است که از دل تاریخ در آمده است.
استاد محسن میرزایی با باشندگی در این نشست گفت: برای من افتخار بزرگی است که در روزگار سالمندی در کنار شما هستم و هر زمانی که به داشته‌ها و کوشش‌هایم می‌اندیشم تنها به این نتیجه می‌رسم که هر کاری که توانسته‌ام انجام داده‌ام.
به باور دیگران دیگران من بسیار شاخه به شاخه پریده‌ام، ولی به باور خودم هر گاه راهی را آغاز کرده‌ام خود آن راه به روی من باز شده است و من همواره خطی مستقیم را دنبال کرده‌ام و آن خط این بوده است که هرگاه احساس کردم کاری را می‌توانم انجام دهم که دیگران نمی‌توانند آن را انجام دهند، این بدان معنی نیست که دیگران توانایی انجامش را نداشته باشند بلکه از توان حوصله آن‌ها بیرون است.
وی در دنباله گفت: من نه پژوهش‌گر و نه تاریخ‌دان هستم بلکه تنها راه تازه‌ای در ارایه تاریخ پیدا کردم و من تاریخ را با آرمان افزایش تیراژ به روزنامه افزودم.
در زندگی هر آنچه که در اندازه‌ی توانم بوده است انجام داده‌ام و همواره پیام استادانی چون دکتر معین، دکتر خانلری و دیگر بزرگان این بود که درست زندگی کنید.
استاد محسن میرزایی تحصیلات خود را در دانش‌سرای عالی و دانشگاه تهران به پایان رساند. مدتی در مدرسه سن لویی به آموزش پرداخت و پس از آن در چندین روزنامه و نشریه سردبیر و معاونت سردبیر را بر دوش داشت. از کارهای وی می‌توان از کتاب « 28 هزار روز تاریخ ایران و جهان »، « خاطرات غلامعلی‌خان عزیز‌السطان» در چهار پوشینه (:جلد)، «تاریخچه‌ی بریگارد و دیویزیون قزاق» در دو پوشینه و کتاب‌ها و مقاله‌های بسیاری یاد کرد.
پخش کیلیپی از زندگی و کنش‌های استاد محسن میرزایی از کودکی تا به امروز از دیگر برنامه‌های این نشست بود.
شب محسن میرزایی سه‌شنبه سوم بهمن‌ماه 1396 خورشیدی از سوی مجله‌ی بخارا در خانه‌ی اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
علی دهباشی، سردبیر مجله بخارا
دکتر ناصر تکمیل همایون
مهندس حسین انتظامی
دکتر ناصرالدین پروین
پخش فیلم پیام ضبط شده‌ی کامران کاتوزیان
محمدرضا بهزادی
امرالله فرهادی
استاد محسن میرزایی
فرتور از تارنمای مجله بخارا است.
0114
