تا کنون با دلایلی شاید قانع‌کننده در مباحث گوناگون سعی شد، روند حذف پول را که کم‌وبیش شاهد آن هستیم و به فال نیک گرفته و امید به حرکت به سوی تمدن معنویت را در ما تقویت نموده، و جزییات آن را هم می‌توان در اینجا مورد بررسی قرار داد را، برداشته شدن یکی از موانع مهم تلقی نمود. ولی بحث جدی‌تر و نگران‌کننده، کندی سرعت حذف پول است که در واقع این روند در واقع ما را اسیر خود نموده، و سیستم ناوبری این هواپیمای غول‌پیکری که ما را بسمت تمدن معنویت رهنمون است، روی اتوپایلوت با حداقل سرعت قرار داده شده و تصمیمی جدی در جهت تسریع در وقوع این رخداد وجود ندارد. به نظر می‌رسد همانطوریکه تعداد و توسعه رمز ارزها که تعدادشان بالغ بر ۵،۰۰۰ رمز ارز بوده و در حال افزایش است، تا بحال کنترل نشده و واقعاً کنترل ناشدنی نیز بوده، تنها جذابیتی است که باعث حذف پول فیزیکی در جهان می‌باشد، که بنظر کافی نبوده و انگیزه‌های واقعی‌تری مورد نیاز می‌باشد. ساده‌انگاری در این زمینه که این اتفاق نهایتاً خواهد افتاد و نیازی به مداخله و شاید امکان مداخله در آن وجود ندارد، پاسخی است که دست‌اندرکاران به ذهن‌شان خطور کرده، و در ادامه تلاشی شاید کم تاثیر که نگارنده به آن دست زده و بی‌حاصل بودن آن در تسریع رخداد این انقلاب چهارم جهانی، رخداد یاس انگیز بعدی می باشد. راهکار چیست؟ تبیین مساله با جزییاتش، فریبی که ظاهراً در تله آن گرفتار خواهیم شد، و نقطه ظاهراً تعادلی که ناخواسته شاید به دامش بیافتیم، و آن نقطه، حجم تعادلی است که دیگر پول فیزیکی بیشتر کاهش نخواهد یافت و ارز مجازی نیز به همان میزان حضورش در بازار قانع کننده باشد، و درصدی از کل نقدینگی در جهان به آن حجم حضورش بسنده بنظر برسد، و اصراری به حذف بیشتر پول فیزیکی وجود نداشته باشد و شاید نتواند داشته باشد، و بدین ترتیب اولین مرحله از پروژه تحول را دچار چالش نماید. و اینجاست که راهکارهای جدی بایستی مورد بررسی و آزمون قرار گیرد، و صاحب‌نظران و خبرگان جامعه یکبار دیگر برای نجات بشریت نقش خودشان را شایسته است که ایفا نمایند. تکرار تاریخ نیز تاییدی بر این باور است که، اگرچه روند تاریخ همواره به نفع زندگی انسان‌ها خواهد بود، و بهبود در این راستا با تاخیرات رخ خواهد داد، ولی رسالت و نقش انسان‌ها بسیار تعیین کننده و سرعت بخش بوده و وقایع مهم، سازنده و افزاینده را بسختی همواره در پی داشته است، که دست‌به‌دست هم دادن خبرگان در جوامع مختلف جهان را می‌طلبد. واضح است که تفاوت انسان با بقیه محیط‌زیست در همین است، که انسان‌ها در بهبود و یا سرعت بهبود محیط و شرایط زندگی‌شان، و یا تخریب و یا شدت و سرعت تخریب محیط‌زیست و شرایط زندگی‌شان می‌توانند تاثیر جدی داشته باشند. نتیجه‌گیری بدست آمده بر این امر تاکید دارد که بدون کارگردانی، هدایت حرکت به سمت تحولی که به آن باور داشته و یا خواهیم آورد، دارای سرعت مطلوبی نبوده و احتمال توقف این حرکت در اثر خطاهایی که در ۵۰ قرن گذشته که با پول اجین شده‌ایم، و کم وبیش دیدگاه‌های مادی‌گرایانه داشته‌ایم، کم نیست.
هرم مازلو که از شهرت خوبی برخوردار است، را یکبار از منظر انقلاب چهارم جهانی مرور نمایید، دو سرفصل بسیار مهم اولیه آن را براحتی می‌توان دید که برای تمام اقشار جامعه در کشورهای جهان در این تحول، توسط دولت‌مردان و یا خیراندیشان، تضمین شده و رقابت سالم و افتخارآفرین برای سرآمد بودن از سرفصل سوم تا هفتم آغاز می‌شود، که بیان واقعی تمدن معنویت می‌باشد. براحتی می‌توان دید که در کشورهای توسعه یافته که مدعی سرآمد بودن تامین درمان، بهداشت، حداقل تغذیه و سرپناه برای تمام اقشار جامعه بویژه سه دهک پایین هستند، تا چه میزان دارای کمی و کاستی در این زمینه بوده و برنامه مشخصی برای این پوشش کامل نیز ارایه نمی‌دهند، و از دولتی به دولت بعدی موکول می‌نمایند. و شاید اگر هم بودحه‌اش قابل تامین باشد، به عمد این اتفاق نمی‌افتد، و متاسفانه هر ساله شاهد افزایش چند درصدی بودجه در سایر زمینه‌ها در این کشورها هستیم، چه رسد به این انتظارات که باید در کشورهای توسعه نیافته نیز پیاده سازی شود. بحث آموزش، با توجه به دیدگاه‌های گوناگون می‌تواند از سرفصل سوم شروع شده و با پیشرفت و توسعه در کنار سایرفصل‌ها، انسان را به بالندگی و افزایندگی برساند. آنقدر آموزش برای رشد انسان‌ها ضروری است، که می‌توان به تعبیری دیگر، در کنار تغذیه و سرپناه قرار داد، و این انتخاب که کدام دیدگاه قوی‌تر است را به بررسی بیشتر در مباحث أینده وامی‌گذاریم. در سرفصل‌های سوم تا هفتم اگر دقت شود، به ارزش‌های والای انسانی که تعریف انسان در جامعه، رقابت در شخصیت‌سازی، خلاقیت در زمینه‌های گوناگون، ایجاد شناخت در مورد خود و اطراف خود، و نهایتاً زیبایی که معادل تعالی و رسیدن به معنویات قوی می‌باشد را می‌توان از این رشد اجتماعی و طبیعی انسان‌ها انتظار داشت. و در اینجا بوضوح می‌توان نقش کمرنگ پول و مادیات را در این هرم تعالی بعنوان اهداف رشد و توسعه ملاحظه نمود، که ارزش‌های ماندگار در این هرم مستتر است. و شاید بتوان در آینده این هرم را مورد بازبینی قرار داد و بودند انسان‌هایی در تاریخ که در حالیکه گام‌های اول و دوم را نیز طی نکرده بودند از گام‌های بعدی گذشته و به تعالی رسیده‌اند، فردوسی، حافظ و سعدی‌ها در مشکلات بسیار زیادی که داشتند به آن نقاط بالای تعالی دست یافتند.
مبحث تاریخچه پول در جهان، که بخشی از سرگذشت آنرا بصورت کلی و با ذکر نکات مهم تابحال شاهد بودید، و اینکه چگونه به این قدرت خارق‌العاده‌اش رسید، در اینجا ادامه می‌یابد، و نکته مهم اینست که از مزایای ایجاد و رشد پول نمی‌توان چشم پوشی نموده و آنرا انکار کرد. پول بهترین و منطقی‌ترین ابزار جابجایی ارزش‌های واقعی، کالا و خدمات است و رشد خوبی در حوزه مادیات داشته است، فقط بزرگترین ایرادش اینست که معنویات را نمی‌توان با آن اندازه‌گیری نمود، و یک دلیل واضح دارد، چون از جنسی است که با معنویات در تضاد است. پول به خاطر قدرت کاذب بسیار زیادش، متاسفانه توانسته خود را به بعد ارزشی بنام سیاست نیز نزدیک نماید، که مطمئناً پس از تثبیت‌اش در جایگاه واقعی‌اش، از مقوله سیاست نیز فاصله کافی را خواهد گرفت، زیراکه سیاست نیز یک مفهوم ارزشی جدی می‌باشد، که دارای ابعاد متعدد و متنوعی بوده، که جا دارد، خبرگان علوم سیاسی در مورد ارتباط سیاست و تمدن معنویت قلم فرسایی بسیاری بنمایند.
۳-تاریخچه پول در جهان (ادامه)
ابزارهای آسیایی به عنوان سکه!
در حدود ۱۱۰۰ پیش از میلاد، چین تصمیم گرفت تا به جای استفاده از ابزارهای واقعی و سلاح‌ها به عنوان واسطه‌های مبادله، نمونه‌های کوچک آنها را، که از برنز ساخته شده بودند، مورد استفاده قرار دهد. هیچ‌کس تمایل نداشت برای انجام یک معامله، کیسه‌ی خود را انباشته از اره‌های تیز کرده و دست خود را زخمی نماید. بنابراین به مرور زمان، خنجرهای کوچک، بیلچه‌ها، کج‌بیل‌ها و ابزارهای این‌چنینی، که به سبب کند شدن کنار گذاشته شده بودند، به عنوان سکه‌های اولیه مورد استفاده قرار گرفتند. اگرچه چین نخستین کشوری بود که برای نخستین بار سکه‌های قابل تشخیص را به کار برد، با این حال اولین سکه‌های ضرب شده رسمی در لیدیه در غرب ترکیه ساخته شدند. و شاید از همین جا باشد که تاریخچه‌ی پول به شکل امروزی آغاز می‌گردد.
سکه‌ها و وجوه نقد
در بررسی تاریخچه‌ی پول معروف است که در حدود ۶۰۰ پیش از میلاد الیاتیس پادشاه لیدیه اولین وجه نقد جاری رسمی را ضرب کرد. سکه‌های آن زمان از الکتروم ساخته شده بودند که ترکیبی از طلا و نقره است. این سکه‌ها منقوش به تصاویر مختلفی بودند که ارزش آن سکه را نشان می‌داد. وجه نقد لیدیه کمک کرد تا این کشور بتواند تجارت داخلی و خارجی خود را گسترش دهد و آن را به یکی از ثروتمندترین امپراطوری‌ها در آسیای صغیر تبدیل سازد. جالب است بدانید که زمانی که کسی می‌گوید «به اندازه‌ی کرزوس پول‌دار»، این سخن اشاره دارد به آخرین پادشاه لیدیه که نخستین سکه‌ی طلا را ضرب نمود. با این حال متاسفانه ضرب اولین سکه‌ها و گسترش یک اقتصاد مبادلاتی قوی نتوانست لیدیه را از تیغه‌ی شمشیر ارتش پارس محافظت نماید.
پول تنها یک تکه کاغذ نیست!
در حالیکه تصور می‌شد که لیدیه پیشتاز گسترش پول است، در سال ۶۰۰ پیش از میلاد این چین بود که پول کاغذی را جایگزین سکه نمود. مارکو پولو در حدود ۱۲۰۰ پس از میلاد امپراطور چین را دیده بود که کنترل بسیار خوبی، هم بر منابع پول و هم بر ارزش آن داشته است. جایی که اسکناس‌های آمریکا‌یی‌ها می‌گویند «با به خدا باور داریم» چینی‌ها نوشته بودند “تمام متقلبان گردن زده خواهند شد!”.
اروپایی‌ها که در آن زمان هم‌چنان تا سال ۱۶۰۰ از سکه استفاده می‌کردند، با دست یافتن به فلزات گران‌بهای مستعمره‌های خود توانسته بودند سکه‌های بیشتر و بیشتری ضرب نمایند. در این میان بانک‌ها به جای سکه از برگه‌های بانکی جهت بدهی‌ها و قرض‌ها استفاده کردند. این برگه‌های بانکی می‌توانستند هر زمان به بانک برده شوند و معادل ارزش خود با طلا یا نقره معاوضه گردند. با استفاده از این برگه‌های بانکی مبادله و خرید کالا به شیوه‌ای مشابهِ مبادلات امروزی امکان‌پذیر بود. با این حال این برگه‌ها توسط بانک‌ها و موسسات خصوصی منتشر شده بودند و نه توسط دولت. در حال حاضر این دولت است که مسئولیت انتشار وجه نقد را در بسیاری از کشورها بر عهده دارد.
در بررسی تاریخچه‌ی پول در مورد نخستین وجه نقد چاپ شده دولتی به دولت آمریکای شمالی می‌رسیم. به سبب فاصله‌ی بسیار زیاد بین کشورهای اروپایی و مستعمرات‌شان، حمل و نقل محموله‌ها زمان زیادی می‌برد. از این رو برخی مستعمره‌ها زمانی که معاملات گسترش پیدا می‌کرد از پرداخت وجه نقد سر باز می‌زدند. دولت‌های اروپایی برای حل این مشکل به جای بازگشت به سیستم پایاپای، از IOU استفاده کردند. سیستم جدید در حقیقت شامل برگه‌های غیر رسمی‌ای بود که میزان بدهی‌ها را مشخص می‌کرد و نقش وجه نقد را ایفا می‌نمود. اولین نمونه از این سیستم در کانادا و پس از آن در مستعمرات فرانسه استفاده شد.
پول‌های مسافرتی
استفاده از پول کاغذی در اروپا حجم معاملات بین المللی را بسیار افزایش داد. بانک‌ها و طبقات حاکم، با شروع خرید وجوه نقد از دیگر ملل، نخستین بازارهای پول را ایجاد کردند.
قرن ۲۱ شکافی بین دو صورت اصلی وجه نقد ایجاد نمود: پرداخت با تلفن همراه و پرداخت مجازی. در پرداخت موبایلی، پولی برای یک کالا یا خدمت، با استفاده از یک دستگاه پرتابل الکترونیکی مثل تلفن همراه، جا به جا می‌شود. تکنولوژی پرداخت موبایلی، همچنین می‌تواند برای انتقال پول به دوستان و اعضای خانواده مورد استفاده قرار گیرد.
وجه نقد مجازی
بیت‌کوین که در سال ۲۰۰۹ ابداع شد، تبدیل به چیزی شبیه به پشتوانه‌ی طلا البته برای وجوه مجازی شده است. وجوه مجازی جنبه‌ی فیزیکی ندارند. پیدایش وجوه مجازی نرخ‌های مبادله‌ی پایین‌تری را نسبت به مکانیزم پرداخت الکترونیکی سنتی در اختیار استفاده‌کنندگان قرار می‌دهد. بیت‌کوین بر خلاف وجوه نقد دولتی توسط قدرت‌های غیرمتمرکز استفاده می‌شود.
تاریخچه پول در ایران
انسان‌های اولیه که دسته جمعی می‌زیستند، نیازی به تعویض کالا نداشتند. بعد از به وجود آمدن طوایف و قبایل مبادله‌ی کالا به کالا رواج یافت. مبادله‌ی کالا به دلایلی با مشکلاتی همراه بود. برای رفع مشکلات ابتدا از فلز برای مبادله استفاده کردند و پس از مدتی به فلزات گران‌بها و سبک وزن، از جمله طلا، نقره و مس رو آورند. در بیشتر کشورهای شرقی و آسیایی، فلزی که در مبادله‌ی کالا از آن استفاده می‌شد، حلقه‌ای شکل بود. و در سه هزار سال پیش از میلاد از آن استفاده می‌کردند که می‌توان آن را قدیم‌ترین وسیله‌ی مبادله، پیش از اختراع سکه، دانست. در کاوش‌های شوش حلقه‌هایی از ویرانه‌های معابد، از دوهزار سال قبل از میلاد، به دست آمده است. استفاده از فلزات سبک وزن و کم حجم و گران‌بها، که معاملات را سهل و ممکن می‌ساخت، مورد قبول عامه قرار گرفت. بدین ترتیب مرحله‌ی پیدایش پول آغاز شد.
واژه‌ی پول: پول از کلمه‌ی یونانی Obolos گرفته شده و آن سکه‌ای بود برابر یک ششم درهم یا دراخم. کریستین سن معتقد است کلمه “پول” در زمان اشکانیان به ایران راه یافته است. “سکه” نام دستگاه آهنینی بود که برای مهر زدن بر پول‌هایی که در میان مردم رایج و با آن معامله می‌کردند، به کار می‌رفت. بعدها آن را اثر مهری می‌نامیدند که روی سکه‌های حک می‌شد. بنابراین سکه عبارت است از یک قطعه فلز به وزن معین که روی آن علامت رسمی دولت، یا حکومتی که عیار و وزن آن و ارزش آن را تعهد می‌کند، قید شده است.
سکه در ایران در دوره ی هخامنشی بی‌شک پیش از دولت هخامنشی و تصرف لیدی در سال ۵۶۴ قبل از میلاد ایرانیان به اختراع پول اقدام کرده و در کشور خود رواج داده بودند. پس از سقوط لیدی به دست کوروش، “یونا” یکی از ساتراپ‌نشین‌های هخامنشی شد که در “ساردس” کارگاه ضرب سکه بود و در زمان کوروش کبیر خشایارشاه و کمبوجیه در آن ضرب سکه می‌کردند. داریوش بزرگ سومین شاهنشاه هخامنشی (۵۲۱-۴۸۵ قبل از میلاد) بر آن شد پولی ضرب کند که در همه جا پذیرفته شود و در سراسر کشور اعتبار داشته باشد و بر خلاف مسکوکات قبلی فقط ارزش محلی نداشته باشد. زیرا سکه‌هایی که در آن زمان در ایران رواج داشت، هیچیک از آن شاهنشاهان هخامنشی نبود. نخستین سکه‌ای که از آن زمان باقی مانده سکه داریوش است که شهرت جهانی دارد.
این سکه را یونانی‌ها “دریکوس” یعنی “داریوش” می‌نامند که آن را نباید با کلمه‌ی زرینه و درینه یکی تصور کرد. سکه‌ی داریوشی از زرناب بود. در زمان هخامنشیان هیچیک از حکام و پادشاهان محلی حق نداشتند بدون اجازه‌ی داریوش به نام خود سکه زنند، فقط اجازه داشتند با اجازه‌ی داریوش سکه‌ی نقره بزنند، چرا که ضرب سکه‌ی طلا در انحصار مرکز بود. نخستین سکه‌ی داریوش احتمالا در سال ۵۱۶ قبل از میلاد ضرب شده است. پس از فتح یونان به دست سپاهیان ایران و اختلاط ایران و یونان، واژه‌ی درم در ایران متداول شد که اصل آن دارشم (دراخم) یونانی است و ایرانیان آن را درم گفتند که نام پول بود و اعراب بعدها این واژه را از ایرانیان اقتباس کردند. از مسکوکات دوره‌ی هخامنشی، به جز دریک شکل یا سیکل، درم؛ کرشه را می‌توان نام برد. واحدهای کوچکتر مسکوک زر، نیم‌ستاتر و یک‌سوم‌ستاتر نامیده می‌شدند.
سکه در دوره‌ی اشکانی با غلبه اسکندر بر ایران سکه‌های طلا کمیاب و از جریان خارج شد. در آن زمان دیگر در ایران طلا ضرب نمی‌شد. سلوکی‌ها در معاملات داخلی خود سکه‌های نقره به کار می‌بردند و اشکانیان نیز به تقلید از سلوکیان از پول نقره استفاده می‌کردند. اشکانیان از نقره و مس و مفرغ نیز سکه می‌زدند. جنس برخی از این سکه‌ها از برنج بود که روی آن لعابی از مس داده بودند. سکه‌های این دوره دو نوع بود: نوع اول مسکوکات نقره‌ی چهاردرخمی با تعدادی مسکوک مسی؛ و نوع دوم یک‌درخمی نقره و مسکوکاتی از مس. نوع اول سکه‌ها در شهرهای یونانی‌نشین و نوع دوم در مراکزی که تحت حکمرانی مستقیم پارت‌ها بود، ضرب می‌شد.
مسکوکات دوره‌ی صفوی سکه‌های عصر صفوی از طلا، نقره و مس بود. سکه‌های زمان شاه عباس “عباسی” نامیده می‌شد. این سکه‌ها نخست از جنس نقره بود. هر پنجاه‌عباسی را یک “تومان” می‌گفتند، که ده‌هزار دینار قیمت داشت. در این دوره مسکوک طلا وجود نداشت. فقط سکه‌های طلا را که “شاهنشاه” نام داشت، هنگام جلوس شاه بر تخت سلطنت و در جشن نوروز ضرب می‌کردند. این سکه‌ها در میان مردم رواج نداشت و آن را اشرافی نیز می‌گفتند.
علت این نام‌گذازی بهای زیاد آنها بود. سکه‌های رایج این دوره “غزبیگی” یا “غازبیگی” برابر پنج‌دینار یا یک‌دهم شاهی؛ “بیستی” معادل بیست‌دینار یا دوپنجم شاهی؛ “پول سیاه” یا “قراپول” معادل بیست‌وپنج دینار یا نیم‌شاهی؛ “شاهی” معادل پنجاه دینار؛ و “عباسی” معادل دویست دینار یا چهارشای بود. تا انتخاب ریال به منزله‌ی واحد پول در ایران، در سال ۱۳۰۸ شمسی و حتی سال‌ها بعد از آن، از این واحدهای پولی استفاده می‌شد. پس از صفویه نیز از این مسکوکات استفاده می‌کردند. در دوره‌ی نادشاه واحد پولی به نام “نادری” وجود داشت، که ارزش آن ده‌شاهی بود.
مسکوکات دوره‌ی قاجاریه واحد اصلی پول قاجار تومان، قران و شاهی بود. تومان واژه‌ی ترکی ایغوری است به معنی ده‌هزار که در تقسیمات لشکری هر ده‌هزار سرباز تومان و فرمانده‌ی آنها امیرتومان نامیده می‌شد. تا پیش از قاجار از این واحد پولی استفاده نمی‌شد. در دوره‌ی مغول ده‌هزار دینار را برابر تومان می‌دانستند. کسروی یک‌تومان مغول را برابر صدهزار تومان امروز می‌داند. تومان طلا اولین بار در زمان فتحعلی‌شاه قاجار ضرب شد. وزن آن در ۱۲۲۴ قمری (۱۱۸۸ شمسی) یک‌مثقال و یک‌ششم مثقال بود. در سال ۱۲۹۸ قمری در زمان ناصرالدین‌شاه، وزن طلای تومان کاهش یافت و ارزش آن برابر ده‌قران نقره یا ده‌هزار دینار شد. اما سکه‌ای به نام دینار وجود نداشت.
در سال ۱۳۰۸ شمسی که آحاد پول ایران تغییر کرد، تومان به معنای ده ریال شد که هنوز هم این لفظ رایج است. در زمان فتحعلی‌شاه، سکه‌ی نقره‌ی جدید، یعنی “قران” متداول شد، که معادل یک‌دهم تونان و پنج‌عباسی یا بیست‌شاهی بود. در این زمان شاهی به صورت سکه‌ی مسی در آمده بود. بنابراین سه شکل سکه در ایران رایج بود: تومان‌های طلا، قران نقره و شاهی مسی. ولی پول رایج سکه‌های نقره بود. پول دوره‌ی قاجار تا اوایل دوره‌ی پهلوی رایج بود. اما طلا پشتوانه‌ی پول نبود. در سال ۱۳۰۸ شمسی طلا پشتوانه‌ی پول شد. مسکوک نقره‌ی یک‌ریالی به نمایندگی ریال طلا در کشور رایج و قران برچیده شد؛ مسکوک نقره، نیم‌ریالی، دوریالی و پنچ‌ریالی شد. ریال در اصل واژه‌ی اسپانیایی است و آن نام سکه‌ی نقره‌ای رایج در آن سرزمین بود که به معنی “شاهی” است. این واژه مترداف “رویال”(Royal) انگلیسی و “رگالیس” لاتین است که آن هم به معنای شاهی است و از ریشه “رکس”(Rex) یعنی شاه است. از مسکوکات قانونی طلا در ایران در دوره‌ی رضاشاه، سکه‌ی پهلوی است که بر اساس قانون مصوب سال ۱۳۱۰ شمسی در مجلس شورای ملی، که برای تعیین واحد و مقیاس پول ایران به تصویب رسید، سکه پهلوی طلا به ارزش صدریال ضرب شد. این سکه دارای عیار ۹۰۰ در هزار بود و با عکس شیر و خورشید و پادشاه مزین شده بود. پس از انقلاب ۱۳۵۷ در بهار ۱۳۵۸ سکه‌ی طلای ایرانی ضرب شد که به نام “بهار آزادی” که دارای همان عیار پهلوی است. مسکوکات ریال نیز در این دوره ضرب و اسکناس نیز مانند زمان پهلوی منتشر شد.
نشر اسکناس مدیریت بانک در ایران را ایران شناسان بنام نظیر هوتم شیندلر و ژوزف رابیو بر عهده داشتند. با ابتکار رابیو بانک شاهنشاهی اقدام به چاپ اسکناس‌های کوچک کرد و هم از این راه وارد زندگی روزمره مردم شد و سود سرشاری کسب کرد. اسکناس در آغاز قرار بود با پشتوانه‌ی طلا چاپ شود، اما بعدها با پشتوانه‌ی نقره به چاپ رسید و نیز می‌بایست پشتوانه طلا برابر هفتاد درصد اسکناس‌های در گردش باشد که بعدها به رقم پنجاه درصد و پس از آن به سی درصد تبدیل سد؛ که در حقیقت هفتاد درصد اسکناس‌ها یدون پشتوانه بود، که این کار سود سرشاری برای بانک در بر داشت.
تاریخچه انتشار پول
تاریخ اقتصاد نشان می‌دهد که حکومتها برای نشان دادن اقتدارشان سکه ضرب می‌کردند. رواج سکه نشانه ای از پذیرش حکومت بود. بنابراین هر اندازه که حوزه جغرافیایی پذیرش سکه گسترده تر می‌شد، حکومت پابرجاتر و پرقدرت تر به نظر می‌رسید. با تحول اقتصاد کشورهای جهان و رواج پول کاغذی به جای سکه، چاپ اسکناس جای ضرب سکه را گرفت. مشکل این بود که سکه‌های ضرب شده در هر صورت ارزشی ذاتی داشت که حتی بدون وجود حکومت ضرب کننده سکه، سکه را قابل استفاده می‌ساخت. در مورد پول کاغذی این فرض نمی‌تواند درست باشد، یعنی چاپ اسکناس باید با پذیرش مردم یا ارائه پشتوانه از طرف حکومتی که اسکناس را چاپ می‌کند، همراه باشد.
برای ترویج استفاده از پول در محدوده حکومتی خاص، دولت‌ها پول‌هایشان را رواج قانونی دادند. یعنی اعلام کردند که برای مبادلات باید پول آنها به کار گرفته شود و نپذیرفتن پول ملی برای مبادله کالاها خلاف قانون است. اعتبار بخشیدن به پول ابتدا با برقراری معیارهای پولی ممکن شد. رواج قانونی پول ملی یک مفهوم دیگر را نیز می‌رساند و آن این است که ناشر پول ملی باید قدرت قانونی داشته باشد به عبارت دیگر، عرف این است که ناشر پول دولت باشد. حق ضرب امتیازی است که دولت‌ها به دلیل برخورداری از حق انحصاری چاپ اسکناس به دست می‌آورند. امروزه، ما تنها اسکناس و مسکوک انتشار یافته توسط دولت‌ها را پول نمی‌دانیم. پول نوعی دارایی است که به وجه نقد قابل تبدیل باشد. درجه این نقدینگی اهمیت بسیار دارد هرقدر درجه نقدینگی بیشتر باشد دارایی بیشتر خاصیت پولی دارد. آنچه امروز حجم پول یا پول خوانده می‌شود، مجموعه‌ای از دارایی‌هاست که بالاترین درجه نقدینگی را دارد. نقدینگی خصوصی یا نقدینگی مجموعه‌ای است که پول و دارایی‌ها با نقدینگی کمتر از نقدینگی پول را در بر می‌گیرد. با این وجود این هنوز نمی‌توان مجموعه سازگاری را به وجود آورد که در مورد همه کشورهای جهان یکسان تعریف شود.
ادامه دارد …
عنوان: حذف پول (مورد مطالعه – آغاز انقلاب چهارم در جهان – تمدن معنویت)
پدیدآور: بزرگمهر پرخیده ۰۹۱۲۷۳۷۳۴۶۷ [email protected]
