کوشک ساسانی منسوب به اَردشیر بابکان در دشت «بُز پَر» دشتستان بوشهر در محاصره‌ی زمین‌های کشاورزی گیر کرده و گِرداگرد این یادگار باستانی را، این زمین‌ها فراگرفته است.
به گزارش اَمرداد، یادگار ساسانیان واپسین نفس‌هایش را می‌کشد. سال‌های سال است که به دست فراموشی سپرده‌شده است. کوشک ساسانی منسوب به اَردشیر بابکان، بُنیادگذار بزرگ‌ترین شهریاری باستانی ایران در حال فروپاشی است و در بدترین شرایط حفاظتی و نگهداری به سر می‌برد. بیشتر بخش‌ها و اتاق‌های این کوشک فروریخته و یا سُست و بی‌دوام شده و در حال ریزش است. هرچند به‌تازگی سازمان میراث فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی بوشهر با وسایل ناهمخوان و زُمخت و زشت، کوشش در نگهداری دیواره و تاق‌ها دارد و برای پیشگیری از فروپاشی آن تیرآهن‌هایی را در بدنه‌ی دیواره‌ها اَفراشته است، ولی به باور کارشناسان این کارها تنها همانند مُسکن بوده و کارساز نیست. همچنین این شیوه‌ی کاری در مرمت (که بیشتر بِهسازی است نه مرمت) نه‌تنها با هیچ‌کدام از آیین‌نامه‌های حفاظتی و مرمتی بین‌المللی سازگاری ندارد، بلکه چهره‌ی زشت و زننده‌ای را نیز برجای گذاشته است. درواقع سازمان میراث فرهنگی بوشهر به انگیزه‌ی کمبود بودجه، با این روش به این یادمان آسیب رسانده و چهره‌ی آن را خدشه‌دار کرده است. از سویی، وسایل کار و کاراسته‌های(:مصالح) ساختمانی همانند گچ و چوب را در درون و برون کوشک ریخته و رها کرده که چشم‌انداز زشتی را بر جای گذاشته است. هرچند باید پذیرفت که کمابیش در بیشتر سازه‌هایی که میراث فرهنگی آن را به پیمان‌کار واگذار کرده و در آن بِهسازی انجام می‌گیرد، استادکاران وسایل کار همانند گچ، سیمان و چوب و … را رها کرده و در پیرامون اثر می‌گذارند. و این اَمر به رَوندی فراگیر (:متداول) تبدیل شده است!؟ ساخت و سازها در حریم و چشم‌انداز این یادگار ساسانی از دیگر دشواری‌های آن به شمار می‌آید. همچنین در فصل سرما، دامداران بومی گوسپندان خود را در این مکان نگهداری می‌کنند که این را می‌توان از برجای‌مانده‌های سرگین (:مدفوع) گوسپندان فهمید و دید. اما شاید بدترین درد و خطر بزرگی که این کوشک ساسانی را تهدید می‌کند، چاه‌های غیرمجاز و پمپ‌ها و تلمبه‌های آبی است که در عَرصه و حریم و پیرامون آن، چندین سالی است جا خوش کرده و آینده‌ای ناروشن را برای این یادمان ملی رقم زده است. ناگفته نماند این خویشکاری (:وظیفه) همه‌ی نهادها و سازمان‌های دولتی است که باید با آگاهی‌رسانی و پالایش فرهنگ، کشاورزان و زمین‌داران را خُرسند (:قانع) کرده و پیامدهای منفی آن را گوشزد کنند. زیرا هم یادمان ملی و ارزشمند کشور در خطر است و هم با خشک‌سالی‌های پِیاپی و بهره‌برداری فراوان و بی‌مهابا و کارشناسی نشده از سفره‌های زیرزمینی آب از سوی کشاورزان و زمین‌داران، چالش بزرگی را در آینده‌ای نه‌چندان دور در جلو پای آنان خواهد گذاشت. تجربه‌ای تلخ که در چند سال گذشته در جای‌جای کشور و به‌ویژه بخش جنوبی آن، امروزه گریبان گیر مردم شده و پدیده‌ی فرو چاله‌ها و ترک و شکاف‌های زمین، ارمغان و دستاورد آن است.
در همین راستا سخنان جانشین (:معاون) میراث فرهنگی استان بوشهر شنیدنی است. وی به اَمرداد گفت : « در پیرامون کوشک ساسانی یک حلقه چاه که وابسته به 30 سال پیش بوده، بیشتر وجود نداشته و در عَرصه اثر نیز، جای ندارد. با این همه ما به مالک آگاهی داده‌ایم (:اعلام کردن) ». این سخنان شگفت‌انگیز در حالی از سوی جانشین میراث فرهنگی بوشهر بیان می‌شود که با نزدیکی به کوشک اردشیر بیننده‌ی چندین و چند پُمپ آب و موتور برق و دهانه‌ی چاه در حریم و عرصه‌ی آن خواهیم بود.
نصرالله ابراهیمی در زمینه‌ی بهسازی‌های انجام شده و خرده‌گیری‌های (:انتقادات) ما از این کارکرد و شیوه‌ی مرمتی با دفاع از آن، به اَمرداد گفت : « ما همین کاری را که بلد بودیم، انجام داده‌ایم. اگر شما استاد ما هستید و روشی است، بفرمایید ما آن را انجام بدهیم!! اگر قانون حفاظتی هم دارید به ما هم بدهید، سپاس گذار می‌شویم تا بتوانیم انجام دهیم». این روش پاسخ‌گویی یک مدیر فرهنگی نشان می‌دهد که هنوز راه بسیار زیادی را باید پشت سر گذاشت تا بتوانیم به کشورهای پیشرفته برسیم، چه برسد به این‌که بخواهیم پاسدار و نگاه بان یادمان‌های نیاکانی و ملی خود باشیم. همچنین یک مدیر باتجربه و آگاه با هر سطح دانش و جایگاهی که باشد، باید بداند که رسانه‌ها و کُنشگران (:فعالان) راستین میراث فرهنگی به گفته‌ی رییس جمهوری و مدیرکل میراث فرهنگی کشور، دست راست سازمان میراث فرهنگی و چشم و گوش جامعه هستند. همین رسانه‌ها بوده که با اقدام‌های به‌جا و به هنگام و با گزارش‌های خود، بهترین و شایسته‌ترین نگاهبانان میراث کشور بوده و هستند. از سویی، نیازی نیست که یک مدیر فرهنگی چنین پاسخی دهد. زیرا کارکرد سازمان وی و نگاره های (:تصاویر) موجود از کوشک اردشیر، خود گویای همه چیز است و کارشناسان بهتر می‌توانند داوری (:قضاوت) کنند.
به گزارش اَمرداد، سازه‌ی کوشک اردشیر در دشت بُزپَر یا پُشت پر تنگ اِرم دشتستان جای گرفته و وابسته به دوره‌ی آغازین ساسانی و منسوب به اَردشیر بابکان است. سازه از سنگ‌های لاشه و ملات ساروج ساخته شده و دارای ایوان‌هایی با تاق گهواره‌ای است. آذین‌بندی (:تزیینات) گچ‌بری دندانه موشی در ایوان‌های شمالی و جنوبی تنها آذین‌بندی‌های به‌جا مانده در این اثر است. کوشک ساسانی اردشیر در تاریخ 8 خوردادماه 1380 به شماره‌ی 3890 به ثبت ملی رسیده است.
نگاره‌های زیر را که به‌تازگی گرفته شده است، ببینید :
کوشک ساسانی در محاصره زمین های کشاورزی
مرمت های غیراصولی
لوله های آبی که از یک زمین به زمین دیگر کشاورزی و از کنار اثر رد شده است!؟
چاهی که بیش از 20 متر کنده شده و در آینده نه چندان دور معضلی بزرگ برای کشاورزان و اثر ملی خواهد بود
پیشگیری از ریزش بنا با وسایل ناهمخوان و اعمال شاقه؟
وسایلی که پس از بهسازی بر روی زمین ریخته شده و چهره زشت و زننده ای را برجای گذاشته است
مصالح ساختمانی که پس از بهسازی در درون بنا ریخته و رها شده است
معاون میراث فرهنگی بوشهر می گوید فقط یک چاه غیر مجاز در پیرامون کوشک اردشیر است. اما در جای جای آن دیده می شود
کوشک ساسانی منسوب به اردشیر در برازجان بوشهر
ساخت و سازها در حریم درجه یک یادمان ملی، نشان از نبود نظارت میراث فرهنگی است
معاون میراث فرهنگی بوشهر، پمپ و موتور چاه آب را در عرصه اثر نمی داند
فرتورها از سیاوش آریا است.
6744
