یاد استاد خداداد خنجری نگارنده‌ی بینش اشو زرتشت

دهم‌تیرماه که می‌آید، جشن تیرگان است و یاد جانبازی دلیرمرد ایران‌زمین، «آرش كمان‌گیر»، و ما سرخوش از پیروزی ستاره‌ی باران آب روشنی‌بخش را بر سر و روی یکدیگر می‌پاشیم. اما خوب است که در میان این شادمانی‌ها و یادکرد جانبازی «آرش‌کمانگیر»، یادی هم از زنده‌یاد «خداداد خنجری» بکنیم. دهم‌تیرماه برابر است با بیست‌وسومین سالگرد خاموشی این اندیشمند بزرگ زرتشتی، رادمرد نیک‌اندیشی که به‌راستی روایت‌گر بینش زرتشت بود. «خداداد هوشنگ خنجری». به‌سال ١٣٢٤خورشیدیدر محله‌‌ی «خرمشاه» یزد زاده شد. پس از پشت‌سر گذاشتن تحصیلات مقدماتی در یزد، به دانشگاه پلی‌تکنیک (:امیرکبی) تهران رفت و در رشته‌ی ریاضی از این دانشگاه، دانش‌آموخته شد. زنده‌یاد خنجری پس از پایان دوران تحصیل و بازگشت به یزد، از سوی آموزش و پروش به‌عنوان دبیر به همکاری فراخوانده شد. وی از بنیان‌گذاران و کوشندگان «انجمن دینی زرتشتیان» بود که در سال‌های نخستین دهه‌ی شصت، در یزد پایه‌گذاری شد. زنده‌یاد خنجری سالیان دراز از سخنرانان ثابت‌قدم آیین‌ها و مراسم‌های گوناگون زرتشتیان بود. شور و شیفتگی آن بهشتی‌روان در گسترش راستی و فرهنگ زرتشتی و بالندگی ارزش‌های انسانی، او را به جایگاه مشاوری امین و یاوری فروتن و راهنمایی به‌اندیش برای همکیشان و دیگران رسانده بود.
زنده‌یاد خنجری اگرچه در سخنرانی‌ها و آیین‌های گوناگون نکته‌بینی و آگاهی گسترده‌ی خود را از دین و فرهنگ زرتشتی نشان داده بود، اما با چاپ کتاب‌های کم‌حجم اما پرمحتوا چون «آتش و آتشکده»، «چهل ستاره از کهکشان اندیشه‌ی زرتشت» و «بینش زرتشت» ژرف‌اندیشی، قدرت تحلیل و نگاه موشکافانه‌ی خود را در کنار زبان ساده و رسایش، بیش از پیش نمایان کرد. چنان‌که می‌نویسد: «اشوزرتشت، هدف از آفرینش انسان را پیکار بی‌وقفه و پیگیر او با «دروغ»(همه کژی‌ها و ناراستی‌ها) می‌داند. نخستین مرحله‌ی این مبارزه آن است که هرکس به سهم خود بکوشد تا «دروغ» را رها کند و به «راستی» گراید. این، موجب افزایش نیروی «خیر» و کاهش نیروی «شر» می‌شود. اشوزرتشت، حتا کمک کردن به دروغکاران و یا افشا نکردن آنان را، تضعیف جبهه راستی و تقویت جبهه دروغ می داند.» و نیز در جایی دیگر می‌نویسد: «در بینش زرتشت، بهشت (:بهترین هستی) بازتاب رفتار نیک انسان، و دوزخ (:بدترین هستی) بازتاب رفتار نادرست انسان است که در این جهان به او باز خواهد گشت و پس از مرگ نیز به همراه روانش خواهد بود. به تعبیر دیگر، در بینش زرتشت، بهشت یا دوزخ را خداوند برای انسان نیافریده است بلکه آن را خود انسان، در این جهان به دست خود و برای خود، می‌آفریند و پس از مرگ نیز با خود (بهمراه روان خویش) به جهان دیگر می برد..
پیدایش این آثار هرچند نویدبخش بالندگی و رشد پژوهشگری توانمند و نویسنده‌ای روشنگر بود، اما دریغ که بیماری مهلک فراز آمد و شمع جانش را پس از چندسال افسرد و آن نیک‌اندیش مهرمند فرانگر را از خانواده و همکیشان و راستی‌جویان، نابهنگام بازستاند. آری «خداداد خنجری» عمری كوشید و از بینش اشوزرتشت و بزرگی پیام آن وخشور برایمان سخن راند و آزاده و پاک چون آرش در روز تیرگان به مینو جهان شتافت. باشندگی گسترده‌ی همکیشان و دوستداران فرهنگ زرتشتی در آیین خاکسپاری زنده‌یاد خداداد خنجری خود گویای احترام و ارادت ژرف هازمان ایرانی به این انسان راستین روزگار ما و نیز تلخی سفر بی‌بازگشت وی بود. باشد که روانش به مینوجهان شاد و آرام باد.