امروز روز زامیاد ایزد از ماه آبان سال 3757 زرتشتی، چهارشنبه 22 آبانماه 1398 خورشیدی، سیزدهم نوامبر 2019 میلادی
در چنین روزی، 22 آبانماه به سال 1389 پریرخ دادستان یکی از بنیانگذاران روانشناسی نوین ایران و مادر روانشناسی ایران بر اثر ابتلا به سرطان ریه درگذشت.
پریرخ دادستان دختر جلالالدین دادستان (نوه شاهزاده مهدیقلی میرزا) یکم فروردین ماه 1312 در تهران زاده شد. وی در سال1317 تحصیلات ابتدایی خود را در دبستان خورشید تهران آغاز کرد و در سال 1328 (در پانزده سالگی) دیپلم علمی خود را از دبیرستان ناموس تهران و در 1329 دیپلم ادبی را از دبیرستان شاهدخت تهران دریافت کرد و دکتر دادستان در حالیکه ۱۶ سال بیش نداشت در دومین آزمون اعزام به خارج از کشور در دوران پهلوی شرکت کرد و به عنوان تنها زن حاضر در آن، پذیرفته و یک سال بعد عازم ژنو پایتخت سوئیس شد. درخشش پریرخ جوان در طول تحصیل قبل از دکترا در دانشگاه ژنو باعث شد ژان پیاژه پرفسور روانشناسی شناختی و تحولی راهنمایی پژوهش و پایاننامهی دکترای او را بپذیرد. باور پیاژه به دکتر دادستان به حدی بود که مسوولیت مرکز شناختی نیویورک را به او پیشنهاد کرد. اما دادستان که عاشق میهن بود پیشنهاد را نپذیرفت و در سال ۱۳۳۹ بعد از اخذ مدرک دکترا در ۲۶ سالگی به کشور بازگشت.
وی در سال 1952 گواهینامه علوم تربیتی در رشته روانشناسی را از دانشگاه ژنو دریافت کرد و در سال 1953 موفق به اخذ دانشنامه تخصصی روانشناسی بالینی کودک از این دانشگاه ژنو شد. وی همچنین موفق به دریافت دانشنامه عمومی روانشناسی کاربردی و دانشنامه لیسانس، کارشناسی ارشد و دکتری روانشناسی از دانشگاه ژنو شد. وی که تحقیقات رساله دکتری خود را زیر نظر پروفسور ژان پیاژه انجام داده در سال 1339 به ایران بازگشت و از سال 1340 در دانشگاههای مختلفی تدریس داشته است.
دکتر دادستان در فاصله سالهای 1341 تا 1344 ریاست مرکز تحقیقات روانشناسی پلیتکنیک تهران و طی سالهای 1344 تا 1354 مدیریت مجتمع آموزشی رویا وزارت آموزش و پرورش را برعهده داشته و از سال 1354 به عنوان استادیار گروه روانشناسی دانشگاه تهران فعالیت کرده است.
دکتر دادستان از سال 1359 به عنوان دانشیار و مدیر گروه روانشناسی دانشگاه تهران فعالیت کرده و در سال 1365 به درجه استادی گروه روانشناسی دانشگاه تهران در آمد.
وی از سال 1372 مدیر دفتر مطالعات و تحقیقات علوم انسانی معاونت پژوهشی و برنامهریزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب و از 1375 مدیر گروه روانشناسی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت) و از سال 1381 استاد گروه روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی بود. در سال ۱۳۸۱ در حالیکه به تازگی به عنوان یکی از پُرکارترین استادان دانشگاه تهران شناخته شده بود و تدریس بیش از ۱۷ واحد درسی را به عهده داشت، به اجبار بازنشسته شد.
استاد دادستان از سال 1382 مدیرمسوول و سردبیر فصلنامه روانشناسان ایرانی و از سال 1383 عضو شورای راهبری سند ملی آموزش و پرورش و از 1384 عضو گروه علمی- تخصصی رشته روانشناسی منطقه هشت دانشگاه آزاد اسلامی و شورای مرکزی انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی بود.
استاد که از برگزیدگان دومین مراسم بزرگداشت چهرههای ماندگار در سال 1381 و برنده جایزه بخش تحقیقات بنیادی علوم انسانی در پانزدهمین جشنواره بین المللی خوارزمی (1383) علاوه بر سالها فعالیت آموزشی و تحقیقاتی، انتشار 15عنوان کتاب و بیش از 50 مقاله و راهنمایی دهها پایاننامه در مقاطع مختلف تحصیلی را در کارنامه علمی خود دارد.
کتاب «روانشناسی مرضی تحول از کودکی تا نوجوانی» تالیف استاد دادستان، برگزیدهی دوره دهم کتاب سال ایران است.
زامیاد به چم زمین است. زمین سرچشمهی همه دادهها برای زندگی بهتر آفریدههایی است که روی آن زندگی میکنند. گویند در این روز درخت نشاندن و تخم کاشتن و آبادانی کردن بسیار خوب است.
چون روز زامیاد نیاری ز می تو یاد
زیرا كه خوشتر آید می روز زامیاد
روز «زامیاد» بیستوهشتمین روز ماه در گاهشمار زرتشتی به این ایزد منسوب است. . زامیاد (زم ، زمین + یزد) یا زامیاد نام فرشتهی زمین است که با صفت نیک کنش، از او یاد شده است. ایزد زامیاد (زمین) با ایزد آسمان یکجا یا جداگانه مقدس شمرده شدهاند. زمین نماد مادر است برای انسان و دیگر موجودات زندهی روی آن، بنابراین ستودنی و سپندینه بوده و در آموزشهای دین زرتشتی به نگهداری پاک و نیکو از آن بسیار سفارش شده است. ایزد زامیاد از ایزدان همکار امرداد است.
نماد زامیاد، گیاه بانو اسپرغم یا همان ریحان است.
در ستایش زامیاد
نیایش و ستایش اهورمزدای یگانه
از همهی ،
نیكوكاران به داده های هرمز هست ،
نگهدارنده و پروراننده ی
آفریدهی زمین نیكو
را همی مىستاییم ….
سرودهی مسعود سعد سلمان، بر پایهی کتاب بندهش
چون روز زامیاد نیاری ز می تو یاد / زیرا كه خوشتر آید می روز زامیاد
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
دارو مخور
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سرودهی استاد ملکالشعرای بهار:
گرت خوردن دارو افتد به سر
به (زامیاد) روز، هیچ دارو مخور
یاد روز 22 آبانماه:
22 آبانماه: در پی نخستین سرشماری «هر ده سال یک بار»، 22 آبان 1335 خورشیدی، آشکار شد که ایران دارای 19 میلیون و شهر تهران یک میلیون وپانصد و31 هزارتن جمعیت بود.
یک پاسخ
درود بر پروفسور دادستان.علم فقط روانشناسی و
بانوی روانشناسی ایران فقط استاد بزرگوار دکتر دادستان