کتاب آوایی از ژرفا دربردارندهی گفتوشنودهای درازدامن محمدرضا ارشاد با دکتر میرجلالالدین کزازی در پدیدارشناسی زبان پارسی، از سوی نشر بَرسَم به چاپ رسیده است.
محمدرضا ارشاد در پیشگفتار این کتاب نوشته است: «از هنگام آشنایی با کتابها و نوشتههای دکتر کزازی شیوه رویارویی وی را با پرسمانهایی که در روزگار ما به زبان فارسی گره خوردهاند، آشکارا متفاوتتر از دیگرانی که نامشان در این پیشگفتار آمده است یافتم. این جدایی و دگرسانی پیش از هر چیز به دانش گسترده و ژرف دکتر کزازی از فرایند دگرگونیهای تاریخی زبان فارسی در قلمروهای نظم و نثر برمیگردد. این امر سبب شده تا وی با پسندی زیباشناختی گام در کانون پر تب و تاب گفتمان بهکرد (اصلاح) زبانی بگذارد. سرهگرایی یا نابگرایی زبانی دکتر کزازی را میتوان همزمان دانشورانه، زیباشناسانه، همدلانه و اندکی بازیگوشانه خواند. پیوند کزازی با زبان فارسی، پیوندی است هستیشناختی. زبان فارسی برای وی خانهای را میماند که پارههای هستی وی به آن بسته بوده و توگویی آرامش و آسایش خود را از آراستگی، زیبایی، نغزی و دلآویزی این خانه میگیرد. جدایی از آنچه در دگرسانی زیبایی آشکار شیوهی زبانی دکتر کزازی با دیگر شیوههای زبانی که گفته شد ویژگیهای روانشناختی او را نمیتوان در چگونگی پسند ویژه زبانی وی نادیده انگاشت. با نگاهی روانشناختی به نوشتارها و گفتارهای دکتر کزازی و ژرفنگری در زبان ویژه آنها میتوان دریافت که خود پدید آورنده پیش از دیگران از کار بست چنین زبانی سرمست و شاداب شده است. از سالها پیش که با کتابهای دکتر کزازی آشنا شدم به این نکتهها کمابیش پی برده بودم از این رو پیوسته از خودم میپرسیدم که در پشت این شیوه زبانی، چه فلسفه و فرسایش ویژه،ای نهفته است؟ چه پیوندی میان این پسند زبانی با پرسمان کنونی ایران همروزگار ما است؟ گرچه خود وی بارها در برابر پرسشهایی از این دست پاسخهایی داده بود؛ اما هیچ یک از این پاسخها من را خشنود نمیکرد دریافت و احساسم این بود که انگیزههایی ژرفتر از آنچه بر زبان آورده یا نوشته میشود سببساز این کار بودهاند. این گونه بود که پیرنگ (طرح) این گفت و شنود ها ریخته شد».
در بخشی از کتاب آوایی از ژرفا با وَرنام گفتاری با خواننده، برگرفته از سخنان استاد کزازی در بخش پایانی این کتاب است. در این بخش آمده: «این سومین گفتوگوی درازدامان من است. دو گفتوگوی دیگر در دو کتاب از این پیش به چاپ رسیده است؛ اما در هیچ کدام از آن رشته گفتوگوها، من تا بدین پایه که در گفتوگو با شما، جهان درون خود را کاویدم و شناختم، با اندیشههایی در ذهن خویش آشنا شدم که بر من پوشیده میماندند، نتوانستم به شناخت از خویشتن برسم. پرسشهای شما که بیشتر نغز بود و هوشمندانه و ژرفکاوانه درهایی را در نهاد و اندیشه من گشود که تا این زمان بر من ناگشوده مانده بود. این شناخت را من در گرو آن پرسشها میدانم. به راستی آن چنان که همواره به دانشجویان خود میگویم، هر پاسخی در پیوند است با پرسش، پیوندی ناگزیر. اگر پرسش نغز باشد و باریک و اندیشهخیز پاسخی اندیشمندانه، باریک، نغز را در پی میتواند آورد. من آنچه را به دانشجویان میگفتم در کردار، از رهگذر این گفتوگوها آزمودم. از همین روست که این تلاش فرهنگی خوشایند و پسندیده من افتاده است.»
در این کتاب، گفت و شنودهای محمدرضا ارشاد با دکتر میرجلال الدین کزازی با این جستارها به بررسی گذاشته شده است:
چیستی زبان، خاستگاه زبان: زبان، ناخودآگاهی و خودآگاهی، ابزار خودآگاهی، خار دیوار رزان، ترازمندی درونی، بنیانهای منش ایرانی، خُنیای زبان، در آن سوی «آن»، نابگرایی زبانی، روزگار چارهسازی، فرآیند فردیتیابی ایرانی، انگیختن جهان خفته، نوگرایی ایرانی، گذار سرشتین زبان، رستاخیز زبانی، آگاهی ناخرسند، جادوی زبان و شاعرانگی هستی، بر بستر انگیزهها و آماجها.
کتاب آوایی از ژرفا از سوی نشر بَرسَم در 297 رویه با شمارگان 500 نسخه به بازار کتاب درآمده است. دیناز دهنادی، صاحب امتیاز و مدیر انتشارات برسم، دومین ناشر زرتشتی، دانشآموختهی کارشناسی چاپ و نشر، انتشارات بَرسَم را از شهریور سال 1394 بنیان نهاد.
دوستداران و پژوهشگران میتوانند این کتاب را از دو هفتهنامهی «اَمرداد» به نشانی، تهران، خردمند شمالی، کوچهی اعرابی 3، شمارهی 4 اشکوب 3 خریداری کنند. دفتر امرداد به شمارههای 88325331-88824806 برای هماهنگی پاسخگو است.
خرید اینترنتی کتاب آوایی از ژرفا از فروشگاه امرداد
