کاوش باستانشناسی گورستان لهسواره در حوزه رودخانه خرسان با آرمان شناخت فرهنگ‌های پیشاتاریخی و تاریخی دره‌های زاگرس جنوبی صورت گرفت.
به گزارش ایلنا و به‌گفته‌ی روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، علیرضا سرداری، سرپرست گروه کاوش در این‌باره گفت: گورستان لهسواره در شهرستان دنا استان کهگیلویه و بویراحمد در کرانه‌ی رودخانه بَشار و خرسان جای دارد و آثاری از اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره یکم پیش از میلاد آشکار کرده است.
هموند (:عضو) هیات علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری افزود: این گستره‌ی باستانی با آرمان شناخت فرهنگ‌های پیشاتاریخی و تاریخی دره‌های زاگرس جنوبی کاوش باستانشناسی شد.
به‌گفته‌ی سرداری، این پژوهش‌ها در گورهایی انجام شد که دارای برجای‌مانده‌هایی از گورسپاری انسان همراه با آثار فلزی مانند سلاح‌ها و زیور‌ها از جنس نقره، مفرغ و آهن بودند.
سرپرست گروه کاوش با بیان اینکه افزون‌‌بر این شمار بسیاری ظرف‌های سفالی نیز در آن‌ها یافت شده یادآوری‌کرد: یافته‌ها و اشیای بهدست آمده، بسیار درخور سنجش با مواد فرهنگی تمدن ایلام هستند که در خوزستان، فارس و زاگرس می‌زیسته‌اند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری افزود: از جانب دیگر، آثاری همانند با تمدن‌های خاور و جنوب خاوری ایران نیز شناسایی شده که شاید پیوند و تعاملات فرهنگی با این جوامع را نشان دهد.
این باستان‌شناس، دره‌های تنگ و مرتفع رودخانه‌های بشار و خرسان را یکی از بسترهای زیستی هازمان‌های (:جوامع) کوه‌نشین در زاگرس خواند که پیشینه‌ی سکونت در آن‌ها به دوران نوسنگی و هزاره ششم پیش از میلاد برمی‌گردد.
او ادامه داد: افزون‌‌بر این گورستان، گستره‌ها و گورستان‌هایی دیگری مانند لما و ده‌پایین (ده‌دومن) در این منطقه نیز کاوش شده‌اند که آثار و مدارک همانندی مربوط به یک فرهنگ باستانی مشترک از هزاره‌های سوم تا یکم پیش از میلاد را ارایه می‌دهند.
این باستان‌شناس یادآوری کرد: شمار بسیاری چنین گورستان‌ها در این منطقه، با وجود کمیاب بودن گستره‌‌های یکجانشینی (:استقراری) و تپه‌های مسکونی، می‌تواند گواه بر هازمان‌های کوچرو دامپروری باشد که به‌گونه‌ی فصلی بخشی از سال را در این دره‌ها می‌زیسته‌اند، با وجود این، چنین گمانه‌ای (:فرضیه‌ای) می‌تواند از راه بررسی‌های پیمایشی ریزبینانه (:دقیق) در این گستره ثابت شود.
