با پیروزی خیزش مشروطه در ایران (1324مهی/1285 خورشیدی) دگرگونی بزرگی در بنیاد‌های اندیشه‌ای ایرانیان پدید آمد و اندریافت «مردم» یا «ملت» جایگزین پنداره‌ی «شاه» و «کدخدا» در اندیشه و نوشتارهای ایرانیان شد. پس از این، قهرمانان و پهلوانان نامی ایران‌زمین نه از گروه شاهان و بزرگ‌زادگان، بلکه از دل مردم کوچه و بازار برخاستند و دلاوری‌هایی هم‌پای رستم دستان و گودرز از خود به یادگار گذاشتند.
بی‌گمان شناخته‌شده‌ترین و مردمی‌ترین قهرمانان تاریخ مشروطه و چه‌بسا سراسر تاریخ ایران، ستارخان قراداغی و باقرخان خیابانی هستند که از دیار پهلوان‌خیز آذربایجان و تبریز برخاسته و پرچم آزادی و آزادگی را در روزگار خودکامگیِ خُرد محمدعلی‌شاهی (23 جمادی‌الاول 1326-27 جمادی‌الثانی 1327مهی) در دو کوی امیرخیز و خیابان تبریز برافراشته نگاه داشتند. ایرانیان و به ویژه مردم نستوه تبریز از همان آغاز، در کنار این دو دلاور ایستاده و برای ارج‌گزاری، ستارخان قراداغی را با فرنام‌هایی چون «سردار» یا «سردار اعظم» و باقرخان را «سالار» یا «سالار اجل» خواندند. به دیگر سخن، فرنام‌های سردار و سالار پیش از آن‌که از سوی انجمن تبریز به این دو بزرگوار داده شود، از دل آرمان‌ها و اندیشه‌های مردم پدید آمده و گسترش یافته بود. به همین علت، احمد کسروی نیز به‌جای به کار بردن دو فرنام رسمی «سردار ملی» و «سالار ملی» که گویا نوآوری انجمن بود، به پیروی از مردم عادی، این دو بزرگوار را همواره «سردار» و «سالار» نامیده و یادآور شده است که «ما نيز پيروى از توده را بهتر مى‌شماريم تا پيروى از انجمن را».
آنچه در بالا آمده است بخشی از نوشتاری‌‌ست با عنوان (روزی برای فرنام «سردارملی» و «سالار ملی») به خامه‌ی جمال پیره‌مرد که در تازه‌ترین شماره‌ی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این نوشتار را در رویه‌ی ششم (تاریخ و باستان‌شناسی) شماره‌ی 462 هفته‌نامه‌ی امرداد بخوانید.
«امرداد» شماره‌ی 462 از دوشنبه، 30 آبان‌ماه 1401 خورشیدی، در روزنامه‌فروشی‌ها و نمایندگی‌های امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفت.
خوانندگان می‌توانند برای دسترسی به هفته‌نامه‌ی امرداد افزون‌بر نمایندگی‌ها و روزنامه‌فروشی‌ها از راه‌های زیر نیز بهره ببرند.
فروش اینترنتی فایل پی‌دی‌اف شماره‌ی 462 هفته‌نامه‌ی امرداد
فروش اینترنتی نسخه‌ی چاپی امرداد 462
اشتراک ایمیلی هفته‌نامه‌ی امرداد
