بیست‌وپنجم اردیبهشت‌ماه هر سال روزی برای یادآوری دوباره و افزون‌تر جایگاه بلند فردوسی در فرهنگ ایران و نقش بی‌مانند شاهنامه‌ی او در نگاهبانی از زبان فارسی و هویت ملی است. هر سال در این روز آیین‌ها و نشست‌هایی برگزار می‌شود؛ هرچند بیشینه‌ی آن نشست‌ها ویژه‌ی سخنرانی‌های استادان زبان‌وادبیات فارسی است و کمتر از آیین‌های مردمی نشانی می‌بینیم که همگان را ژرف‌تر با شاهنامه آشنا کند، اما در همین اندازه هم ادای وام بسیاری است که هر ایرانی به فردوسی و شاهنامه دارد و باید ارج‌گزار و پای‌بند آن باشد.
برشمردن همه‌ی آیین‌ها و سخنرانی‌های روز بزرگداشت فردوسی در اردیبهشت امسال (1402) در جای‌جای ایران، دشوار است اما یادکرد از برخی از آن‌ها نشان خواهد داد که فردوسی و شاهنامه‌ی او در نزد فرهیختگان و آشنایان به فرهنگ و هویت ایرانی چه جایگاه بلندی دارد و یادآور چه نکته‌هایی است.
تهران در روز بزرگداشت حماسه‌سرای ایران‌زمین
در روز فرخنده‌ی بزرگداشت فردوسی و پاسداشت زبان فارسی، آیینی در خانه‌ی اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد و از یکی از شاهنامه‌شناسان تازه‌درگذشته -دکتر ابوالفضل خطیبی- نیز یاد شد. ژاله آموزگار، حسن انوری، فریبا شکوهی، علی‌اشرف صادقی، زاگرس زند و احمدرضا قائم‌مقامی از سخنرانان این برنامه بودند.
دکتر ژاله آموزگار، استاد دانشگاه، از سخنرانان این آیین در بخشی از سخنانش گفت: در شاهنامه، پهلوانان می‌میرند اما پهلوانی زنده می‌ماند. پهلوان ایرانی جان می‌دهد اما فره پهلوانی او به دیگری می‌رسد و از میان نمی‌رود و در جایی که درخور باشد، فره فرود می‌آید. این چنین جانشینی‌ها در شاهنامه بسیار دیده می‌شود. دنیای پرراز و رمز فره و فره‌داران بسیار شیرین است، از این‌رو در دوره پایانی پیشدادی، از دوران کیکاووس به آن‌سو، شاهنامه بیش از آن‌که خدای‌نامه باشد، پهلوان‌نامه است.
در همان روز انجمن علمی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس نیز پذیرای استادان و دانشجویان بود. افزون بر آن، برای پاسداشت جایگاه بلند فردوسی و شاهنامه‌ی او، آیینی نیز در سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی به‌کوشش فرهنگستان زبان و ادب فارسی در 25 اردیبهشت‌ماه برگزار شد …
کوشش‌های هنری در روز بزرگداشت فردوسی و پاسداشت زبان فارسی نیز یادکردنی است. برای نمونه، در آرامگاه فردوسی در شهر توس، افزون‌بر بزرگداشتی که 24 اردیبهشت‌ماه برگزار شد، نمایشی با نام «بازی‌نامه‌ی باستان» اجرا شد. کارگردانی آن را رضا صابری بر دوش داشت و کار خود را در دو اجرای میدانی و صحنه‌ای آماده کرده بود …
بیرون از مرزهای ایران نیز یادکرد از فردوسی و شاهنامه فراموش نشد. یک نمونه‌ی آن ویژه‌برنامه‌ای در بزرگداشت فردوسی از سوی دانشگاه دولتی مختومقلی کشور ترکمنستان و در شهر عشق‌آباد بود.
آنچه در بالا آمده است بخشی از گزارشی‌ست با عنوان «شاهنامه شناسنامه‌ی مردم جهان است»،درباره‌ی آیین‌های روز بزرگداشت فردوسی و پاسداشت زبان فارسی در جای‌جای ایران، به قلم سپینود جم که در تازه‌ترین شماره‌ی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این گزارش را در رویه‌ی دوم (:رویداد) امرداد شماره‌ی 469 بخوانید.
«امرداد» شماره‌ی 469 با عنوان «پس از سی سال هنوز نشانه‌ای از نام مارکار در بوستان یزد نیست» از دوشنبه، 8 خوردادماه 1402 خورشیدی، در روزنامه‌فروشی‌ها و نمایندگی‌های امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفت.
خوانندگان می‌توانند برای دسترسی به هفته‌نامه‌ی امرداد افزون‌بر نمایندگی‌ها و روزنامه‌فروشی‌ها از راه‌های زیر نیز بهره ببرند.
فروش اینترنتی فایل پی‌دی‌اف شماره‌ی 469 هفته‌نامه امرداد
فروش اینترنتی نسخه‌ی چاپی شماره‌ی 469 امرداد
اشتراک ایمیلی هفته‌نامه‌ی امرداد
