باروی کورهای تاریخی– فرهنگی هنرکار شیراز در بوستان فضلیت از یادگارینویسیها پاک شده و جانی دوباره گرفت.
به گزارش اَمرداد، باروی (:برج) کورهای تاریخی– فرهنگی نامدار به هنرکار در شهرستان شیراز چندماه پیش از سوی افراد فرومایه و نابخرد و هواداران یکی از خوانندگانی که حاشیههای فراوانی داشته است، مورد یورش قرار گرفته و آسیب دیده بود.
این افراد نابخرد به هواداری و فرمان «تتلو» خوانندهی کممایهای که در زمینهی هنری و خنیای (:موسیقی) علمی نزد کارشناسان هیچ جایگاهی ندارد، با رنگ بر روی میراث هویتی و فرهنگی شیراز یادگارینویسی و چهرهی باروی کورهای تاریخی هنرکار شیراز را خدشهدار کرده بودند. هواداران این خواننده، پس از دستاندازی به یادمان تاریخی– فرهنگی شیراز و خرابکاریهای خود، نگارههای (:تصاویر) آن کار ناپسند و زشت را در شبکههای اجتماعی همانند «اینستاگرام» و فضای مجازی پخش کرده و از هواداران خویش و مردم خواسته بودند که به آنها پیوسته و به یادمانهای تاریخی کشور آسیب برسانند!
نگارنده همان زمان و پس از آگاهی از این موضوع به وسیلهی یکی از راهنمایان گردشگری شهرستان شیراز و از دوستان، به سراغ آن یادمان تاریخی رفته و با گرفتن نگارهها و درستی از آسیبهای وارده با رنگپاشی و یادگارینویسیها، پیگیر داستان شد.
پس از آن، نگارنده به وزارتخانهی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان رفته و با نشاندادن نگارهها به کارشناسان و سرپرستان و مسوولان این وزارتخانه، خواستار پیگیری داستان و پاکسازی یادگارینویسیها و برطرف کردن آسیبهای وارده شده بود. به هر روی، تارنمای خبری اَمرداد در گزارشی با نام «یورش هواداران تتلو به برج کورهای شیراز» ابعاد گوناگون این موضوع را بررسی کرد و آن خبر را برای کارشناسان و سرپرستان وزارت میراث فرهنگی فرستاد. تا آنها بتوانند به گونهی کاملتر و دقیقتر رویداد پیش آمده را بررسی کرده و پس از آن نیز، برج کورهای شیراز را از یادگارینویسیها پاک کنند.
پاکسازی برج کورهای شیراز از یادگارینویسیها
خوشبختانه پس از دو ماه در بازدید میدانی نگارنده، روشن شد که میراث فرهنگی یادگارینویسیها را پاک کرده است و میراث هویتی و فرهنگی شیراز جانی دوباره گرفت. پس از آگاهی از این موضوع و نتیجهبخشی گزارش اَمرداد، نگارنده با خشنودی و امید بیشتر به کار خویش، دیگر کارشناسان و سرپرستان میراث فرهنگی را در جریان گذاشته و سپاسداری (:قدردانی) کرد.
یکی از کارشناسان میراث فرهنگی در همین زمینه به اَمرداد گفت : « با نگرش به یادگارینویسی بر بدنهی کورهی آجرپزی در بوستان فضیلت، اقدامهای پاکسازی با روش اصولی به وسیلهی نیروهای کارآزموده (:متخصص) کارگاه مرمت بنا ادارهی کل میراث فرهنگی انجام گرفت».
کارشناس میراث فرهنگی در پاسخ به این پرسش که پاکسازی بدنهی کورهی آجرپزی از یادگاریها چند روز زمان برده است، گفت : « پاکسازی یادگارینویسیها یک روز کامل زمان برده است و با احتیاط و دقت کار انجام شده است. همچنین ناظر وزارت میراث فرهنگی در این پاکسازی حضور داشته است».
این سرپرست میراث فرهنگی در دنبالهی سخنانش افزود : « یکی از خویشکاریهای (:وظیفهها) بنیادین وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پاسداری و نگاهبانی و نگهداری از یادمانهای تاریخی – فرهنگی کشور است. همچنین نگهداری از یادمانهای ملی همواره در دستور کار این وزارتخانه قرار دارد و همکاران ما کوشش میکنند تا با گذاشتن نیروی بیشتری بتوانند به بهترین روش از یادگارهای گذشتگان پاسداری و نگاهبانی کنند. اما گاهی زمانها یادمانهای تاریخی دستخوش آسیبهایی قرار میگیرد. برخی از این آسیبها از سوی عوامل انسانی و گاهی هم به وسیلهی عوامل طبیعی، روی میدهد. در هر حال، وزارت میراث فرهنگی با بررسی و کارهای کارشناسی میکوشد تا آسیبهای وارده را برطرف یا کمتر کند تا برای آیندگان برجای بماند».
برج کورهای شیراز
در شهرستان شیراز و در جادهی پایگاه (بلوار مدرس کنونی)، آغاز خیابان فضیلت و در بوستان فضیلت، کورهای با نام کوره محمدرضا هنرکار وجود داشته که هم اینک تنها باروی این کوره سالم و پابرجا بوده و دیگر بخشهای کوره به گونهی کامل ویران شده است.
فرم ساخت باروی این کوره با دیگر باروهای موجود در شهرستان شیراز، ناهَمسان (:متفاوت) است. بلندای این بارو 30 متر و کلفتی آن نیز، 7 متر است. بخش بالایی بارو فروریخته و تزیینات آجرکاری آن از میان رفته است. مصالح ساخت این یادمان در برگیرندهی آجر با ملات گچ دستکوب است. در بخش پایینی بارو، تزیینات آجرکاری به گونهی هندسی بهچشم میخورد. در بدنهی این باروی آجری یک شکاف به گونهی زیکزاک وجود دارد که در صورت بِهسازی نشدن اساسی در آینده، بیگمان آسیبهای برگشتناپذیری به آن وارد خواهد شد.
گِرداگرد این یادگار ملی از سوی شهرداری فضای سبز پدیدار گردیده که آب مورد نیاز فضای سبز آن، انگیزهی نشست بارو خواهد شد. در بخش باختری (:غربی) بارو جای نبشتهای (:کتیبه) بهچشم میخورد که بهگمان فراوان در آن نام کوره مالک آن با کاشی آراسته شده که هم اینک به گونهی کامل نبشته از میان رفته و تنها جای آن، برجا مانده است.
بوستان فضیلت پوشش گیاهی خوبی برای این یادمان به وجود آورده است. این یادمان در یک فضای شهری جای گرفته که آب و برق شهری نیز در کنار اثر وجود دارد. از ویژگیهای این بارو نمونه مِهرازی و شیوهی ساخت بنا است.
یادمان تاریخی، فرهنگی برج کوره هنرکار شیراز با دیرینگی پهلوی یکم به شماره ی 20806 در تاریخ 30 بهمن ماه 1386 خورشیدی به ثبت ملی رسیده است.
نگاره های زیر در 30 دی ماه و یک روز پس از بارندگی شهرستان شیراز گرفته شده است، آن ها را ببینید:
فرتورها از سیاوش آریا است.
4090