در آستانهی سیزدهم تیرماه، روز ملی دماوند و گرامیداشت هفتهی آب، «نمایشنامهخوانی بچههای سیمرغ و دماوندکوه» به کارگردانی محمد طاهریراد و نویسندگی کیوان سالمیفیه با سخنرانی چند چهرهی فرهنگی، در تالار فردوسی خانهی اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
در این نشست که دوشنبه 12 تیرماه، به کوشش پیشآهنگان و همکاری شماری از نهادهای مردمی در راستای توانمندکردن اندیشههای فرهنگی ایرانزمین، برگزار شد پس از اجرای نمایشنامهخوانی ، عباس محمدی، هموند انجمن کوهنوردان و از کوشندگان ثبت روز ملی دماوند و غلامرضا عمرانی، نویسندهی تاریخ 20 جلدی سیستان سخنرانی کردند.
حامد حدادیاقدم ،حسین طاهریراد، میترا بخشی، مهدیار لطفی، نازنینزهرا بابائیان، سارینا عمادی، نگین طاهریراد، تارا قاسمی، پرنیانزهرا موسوی و تینا وطنخواه نقشخوانان این نمایشنامه بودند.
عباس محمدی با برشمردن کوششها و کنشها از آغاز دههی هشتاد خورشیدی، برای ثبت روز ملی دماوند گفت: دماوند نماد سرزمین ماست و 13 تیرماه در گاهشمار باستانی جشن تیرگان و یادآور حماسهی آرش و پیوند آن با دماوندکوه است*، از این رو به پیشنهاد حسین عقیلی بر آن شدیم تا افزونبر کوشش در برطرفکردن دشواریهای زیستبومی روزی را با نام روز دماوند داشته باشیم. با وجود برخی حساسیتهای بیدلیل در جلوگیری از ثبت این روز سرانجام کوشش و پیگیری نهادهای فرهنگی مردمی به بار نشست و در سال 1383 از سوی سازمان میراث فرهنگی در آیینی که در روستای پلور برگزار شد، دماوند بهعنوان نخستین اثر طبیعی به ثبت ملی رسید. در ادامهی پیگیریها چند سال پس از آن در سال 1399 روز ملی دماوند در تقویم رسمی کشور هم جای گرفت.
* “یادآور میشود روز سیزدهم تیرماه در گاهشمار زرتشتی (روز تیر از ماه تیر و جشن تیرگان) برابر است با دهم تیرماه در تقویم رسمی کشور. از این رو تاریخ درست این جشن باستانی و ملی دهم تیرماه خورشیدی است که بسیاری به شوند ناآگاهی از گاهشمار زرتشتی و اختلاف چندروزهی آن با گاهشمار رسمی، به شوند سیروزه بودن ماههای زرتشتی و 31 روزه بودن شش ماه نخست ماههای خورشیدی (از سال 1304) آن را به نادرستی در سیزده تیر خورشیدی برگزار میکنند”.
وی افزود ثبت روز ملی دماوند باعث شد که جلوی بهرهبرداری بیرویه از معادن این گستره و آسیبهای ناشی از آن گرفته شود. یکی دیگر از آثار این رخداد با استناد به ثبت ملی و کوشش برای ثبت جهانی این اثر در یونسکو، بلاموضوع دانستهشدن ادعای سازمان اوقاف بر وقفی بودن بخشی از دماوند در سال 1399خورشیدی بود که در پی آن دماوند به ثبت منابع طبیعی هم درآمد.
در ادامه نشست غلامرضا عمرانی، نویسنده و پژوهشگر سیستانی با اشاره به اینکه سیستان پارهی غریب فراموششدهی ایران است و سخت است وقتی سخن از آب و سبزه و آبادانی به میان میآید از سیستانی که آب و آبادانی از آن دریغ شده است سخن گفت، افزود: سیستان بسیاری از آنچه امروز به آن میبالیم از سیستان داریم. زبان پارسی یادگار فرزند ایران و سیستان، یعقوب لیث صفاری است وگرنه ما هم همچون کشورهایی که اعراب به آن چنگ انداختهاند عرب میشدیم و از هویت خود دور میماندیم و به زبان پارسی سخن نمی گفتیم. یعقوب لیث استقلال سیاسی ما را حفظ کرد و نگذاشت ایران حیاط خلوت اعراب شود.
وی ادامه داد: بخش چشمگیری از حماسههای شاهنامه که بیگمان و بهگفتهی بسیاری برترین حماسهنامهی جهان است از سرزمین سیستان است، نخستین شعر فارسی در دربار یعقوب لیث سروده شد و ادبیات ما با چهرههایی همچون حافظ و مولانا و سعدی و … که امروزه برترین افتخار ما در جهان است هم وامدار این فرزند سیستان است. همچنین در متون کهن ما آمده است که سوشیانت از این سرزمین برمیخیزد و جهان را پر از داد میکند.
وی در پایان گفت: سیستان روزگاری انبار غلهی آسیا بود و میتوانست انبار غلهی جهان باشد. توانمندیهای طبیعی سیستان مانند باد 120 روزه و آفتابی که 300 روز در سال در آسمان سیستان میدرخشد میتواند در راستای حرکت توربینهای بادی و تولید برق بهرهگیری شود. بزرگترین گروه پرندههای کوچنده در تالابها و رودخانههای سیستان زادآوری میکنند و جهان از این پرندهها زیبا میشود که این هم بخشی از توانمندی این استان در گسترش صنعت گردشگری بهشمار میرود. سیستان گرانقدر است، گرامیاش بداریم.
پیش از آیین سپاسداری از باشندگان پروفسور داریوش فرهود، پدر دانش ژنتیک ایران در سخنان کوتاهی گفت: برگزاری چنین برنامههایی نشاندهندهی هویت ملی ماست. شوربختانه در دهههای گذشته هویتزدایی شده ، تاریخ فراموش شده و دربار شهریاران تنها بهعنوان جایگاه عیشونوش شناسانده شده است. باید گفت دربار بسیاری از شهریاران فرهنگستان بوده است و برترین دانشمندان به دربارها راه مییافتند.
وی با اشاره به کوششهای خود مانند نگارش کتابهای بسیاری دربارهی ایران فرهنگی افزود: کارهای ملیگرایانه از این دست بازتاب هویت ایرانی است که به آن میبالیم.
هموندان گروه پیشاهنگان ایران
اجرای نمایشنامهخوانی بچههای سیمرغ و دماوندکوه به کارگردانی محمد طاهریراد
شهرزاد مفرد، مجری برنامه
عباس محمدی، هموند انجمن کوهنوردان
غلامرضا عمرانی، نویسندهی تاریخ 20 جلدی سیستان
از راست، خسرو رفیعی، مدیر انجمن روابطعمومی ایران و کنشگر حوزهی آب
پروفسور داریوش فرهود، پدر ژنتیک ایران
بابک سلامتی، مدیرمسوول و سردبیر هفتهنامهی امرداد
فرتور از شهرام نمیرانیان است.
6744
