پس از انقلاب مشروطه و تلاش و همراهی بیاندازهی زرتشتیان در به ثمر رساندن آن، افراد این هازمان اندکاندک جایگاه خود را در عرصههای اجتماعی به دست آوردند و با پشتیبانی مالی و فرهنگی همکیشان خود در هندوستان، به فعالیتهای اقتصادی و فرهنگی گستردهتری روی آوردند که این پشتیبانیها و ارتباطات با آغاز سدهی چهاردهم خورشیدی، همسو با برخی آرمانها (:اهداف) دولت به اوج رسید که میتوان به ساختوسازهای عامالمنفعه و مدارس، ایجاد فضاهای مناسب اجرای نمایش در سالنهای مدارس و نیز اجرای نمایش در مناسبتها و جشنهای فرهنگی اشاره کرد. بدین گونه زرتشتیان گاه در همراهی با دیگر هنرمندان هازمان، در شکلگیری دگرگونیهایی دربارهی روند کلی نمایش در ایران حضور داشتهاند و گاه به گونهای دیگر در هازمان خود به گونهی اختصاصی و تنها برای تماشاچیان همکیشان خود در جشنها و مراسم، به هنر نمایش پرداختهاند.
ارباب افلاطون شاهرخ از نخستین کسانی بود که درامهای ایران را نمایش داد. افلاطون شاهرخ، فرزند ارباب کیخسرو شاهرخ، نماینده انجمن زرتشتیان ایران در مجلس شورای ملی و از سیاستمداران دوره رضاشاه بود. افلاطون شاهرخ، سرشناسترین فرزند ارباب کیخسرو شاهرخ، مردی توانا که فرنشین تجارتخانه زرتشتیان ایران و مدیریت امور شرکت زرتشتیان و ریاست امور بنیادی کشیدن خط راهآهن سراسری ایران را به عهده داشت و به سال 1931 میلادی برای تهیه وسایل مورد نیاز راهآهن به سوئد سفر کرد.
سال 1295 خورشیدی به تلاش و پشتکار افلاطون شاهرخ از نخستین مترجمان، نمایشنامهنویسان و کارگردانان تیاتر در ایران، سالن نمایش زرتشتیان، که بهگونهای از نخستین سالنهای نمایش خصوصی و غیر دولتی ایران به شمار میآمد بنا نهاده شد. افلاطون شاهرخ با همراهی مهربان خداداد مهر، شهریار خداداد فرارونی، شاهبهرام فرهاد، مهربان شاهویر، میرزا شاهجهان گودرزی، شهریار سروش گودرز و سهراب مهربان سفرنگ «هیئت نمایش زرتشتیان» را با آرمان درآمدزایی برای یاری به جمعیتهای خیریه زرتشتیان در سال ۱۲۹۶ خورشیدی در تهران بنیاد نهادند. این هیئت پس از مدتی با درآمدی که از این راه به دست آوردند در چهارراه قوامالسلطنه، کوچه شاهرخ و در محل مدرسهی دخترانهی ایرج، سالن تیاتری بر پا کردند.
آنچه در بالا آمده است بخشی از نوشتاریست با عنوان «افلاطون شاهرخ و اُپرای مادر وطن»، به قلم آناهید خزیر که در تازهترین شمارهی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این نوشتار را در رویهی چهارم (ادب و هنر) شماره 488 امرداد بخوانید.
«امرداد» شمارهی 488 از چهارشنبه، 10 امردادماه 1403 خورشیدی، در روزنامهفروشیها و نمایندگیهای امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفت.
خوانندگان میتوانند برای دسترسی به هفتهنامهی امرداد افزونبر نمایندگیها و روزنامهفروشیها از راههای زیر نیز بهره ببرند.
فروش اینترنتی فایل پیدیاف شمارهی 488 هفتهنامه امرداد
فروش اینترنتی نسخهی چاپی شمارهی 488 امرداد
اشتراک ایمیلی هفتهنامهی امرداد