این روزها ترانهای دلنشین بنام «هنگامه نوروز» در میان ایرانیان شنیده میشود در روزگاری که ویروس کرونا همه را خانهگیر کرده این آوای دلنشین شور نوروزی را در دلها زنده کرد.
این ترانه برپایهی شعری از شیریندخت نورمنش ساخته شده، با آهنگسازی مازیار عطریان و تنظیم ترانه سعید میرزازاده که مهربانو گودرز، هنرمند زرتشتی، به زیبایی آن را اجرا کرده است و به صورت تک ترانه در آستانهی نوروز در دسترس همگان قرار گرفت.
شعر ترانهی هنگامه نوروز از سرودههای شیریندخت نورمنش، هنرمند شاعر، داستاننویس و مترجم است. سرودن شعر هنگامه نوروز همزمان شد با دورانی که جوامع با بحران اقتصادی دست به گریبان بود. نزدیک به 10 سال پیش، سال 2009 میلادی، شیریندخت نورمنش، با فرارسیدن نوروز، این شعر را با هدف اصلی امید بخشیدن به خود و دوستانی که در شرایط مشابه روزهای افسردهای را میگذرانند، سرود. از همان هنگام از مهربانو گودرز درخواست کرده بود تا این شعر را آهنگین بخواند. سرانجام پس از گذشت 10 سال این اتفاق افتاد و نوروز 1399 خورشیدی، تک آهنگ مهربانو گودرز، هنگامهی نوروز را نوید داد.
هنگامه نوروز؛ تصنیفی آهنگین میشود
مهربانو گودرز، با نام هنری «میما» دربارهی روند اجرا تصنیف میگوید: سال گذشته نزدیک نوروز این پروژه زنده شد. شیریندخت تصمیم گرفت تهیهکنندگی کار را به عهده بگیرد. آقای مازیار عطریان، دوست بسیار خوب من که آهنگساز و پیانیست است و در منطقهی شمال کالیفرنیا زندگی میکند آهنگسازی کار را پذیرفت.
موسیقی ترانه در تهران تنظیم و ضبط میشود و مهربانو در آمریکا در فایلی جداگانه بر روی آن آواز میخواند و کار پایانی ادیت و میکس ترانه و موسیقی در ایران انجام میشود. مهربانو گودرز، هنرمند سنتیخوان با ابراز خرسندی از اجرای ترانه هنگامه نوروز در ادامه بیان میکند: آقای عطریان پس از چند ماه، آهنگ را برای تنظیم کار به ایران فرستاد و آقای سعید میرزازاده قطعه را تنظیم و سپس با همکاری چند نوازندهی زبردست، آهنگ را بدون آواز خواننده در ایران ضبط کردند. قطعه به آمریکا بازفرستاده شد و صدای آواز من در ضبط استودیو به آهنگ اضافه شد. در این میان مشکلات گوناگون مانند مشکلات تکنیکی همانگونه که پیشبینی میشد، باعث شد که ترانه تا شب نوروز منتشر نشود. سرانجام ترانهای که پسند و دلخواه همگی بود درست شب نوروز پخش شد.
ضبط نماهنگ ترانهی هنگامه نوروز در حال برنامهریزی است. تصویر و قطعهی موسیقی در هم تلفیق میشود تا دوستداران موسیقی، افزون بر شنیدن با دیدن تصاویر به یک حس ماندگار دست پیدا کنند. وی دربارهی تهیهی نماهنگ میگوید: در نظر داریم تا سال آینده ویدیوی خوبی برای این قطعه تهیه کنیم و این بار تصنیف روی یک ویدیو ارایه شود.
مهربانو از این که با پخش این تصنیف توانستهاند ذرهای امید را در این دوران سخت و ناامیدکننده در دل مردم بهوجود آورند خرسند است. وی میگوید: ای کاش دورانی این ضبط منتشر میشد که مردم با دلی خوشتر به این ترانه گوش میدادند و من امیدوارم سال آینده مردم این ترانه را با احساس بهتری گوش بدهند.
آغاز فعالیت هنری «میما» در خارج از کشور
مهربانو گودرز سال 1367 خورشیدی 1988 میلادی به آمریکا کوچ میکند. در لسآنجلس، همزمان با ادامهی تحصیل در رشتهی مهندسی صنایع، فعالیتهای هنری خود را با گروه عشاق پی میگیرد. با این گروه چند کنسرت در نیویورک و لسآنجلس اجرا میکند. وی در ادامه میگوید: اولین کار هنری من در لسانجلس با گروه عشاق آغاز شد. این تجربهی بسیار خوبی برای من بود که بتوانم با محیط موسیقی در خارج از ایران آشنا شوم.
پس از گذشت هفت سال، در سال 1374 خورشیدی هنگامی که در رشتهی مهندسی صنایع فارغالتحصیلی میشود برای کار به شمال کالیفرنیا رفته و در آنجا با استاد محمود ذوالفنون به فعالیت هنری خود ادامه میدهد. مهربانو از موقعیت جدید پس از کوچ به شمال کالیفرنیا میگوید: استاد ذوالفنون تصانیف قدیمی را در اختیار من گذاشتند. استادی نازنین که تنها هدف ایشان انتقال تجربه و دانش به هنرجویان بود. در ادامهی کار، با استاد و برخی از شاگردان ایشان گروهی به نام میهن را تشکیل دادیم. نزدیک به هشت سال با این گروه کنسرتهای گوناگونی را اجرا کردیم. بیشتر اعضای گروه میهن هنرمندان جوان و با استعدادی هستند از جمله فراز مینویی، سنتور نواز زبردست و بهفر بهادران که تار بسیار زیبا مینوازد و هر دو هنرمند ذوق آهنگسازی دارند و با این همکاری توانستیم کارهای جدیدی را ارایه دهیم.
همکاری با گروه میهن هشت سال به درازا میانجامد و در این هنگام مهربانو گودرز با دو اجرا در انجمن زرتشتیان جنوب کالیفرنیا به روی صحنه میرود.
آشنایی «میما» به آهنگهای تلفیقی
در سال 1387 خورشیدی 2008 میلادی، آشنایی با عماد بنکدار، آهنگساز موسیقی تلفیقی و موزیسین گیتار فلامنکو (flamenco) سببساز دلبستگی وی به آهنگهای تلفیقی میشود. نخستین تجربهاش در موسیقی تلفیقی که ترکیبی از فلامنکو اسپانیولی و سنتی ایران بود را آغاز میکند. در سه سال همکاری با عماد بنکدار کنسرتهای موفقی را در سنخوزه، شمال کالیفرنیا، سانفرانسیسکو و تورنتو کانادا اجرا میکند. ولی به دلایلی این همکاری ادامه پیدا نمیکند و وقفهای چند ساله در فعالیت هنری مهربانو گودرز اتفاق میفتد.
ادامه فعالیت هنری مهربانو گودرز
مهربانو سال 2015 به فعالیت هنری ادامه میدهد. وی دربارهی از سرگیری فعالیت هنریاش میگوید: در سال 2015 زمانی که دوست هنرمندم فرین سرداری، به آمریکا مهاجرت کرد به من پیشنهاد همکاری داد و با سرپرستی ایشان گروه پیوند را تشکیل دادیم. چند کنسرت در کالیفرنیا اجرا کردیم.
اجرا در کنسرت جهانی Let her sing
سال 2017 و 2019 میلادی در کنسرت «بگذار آواز بخواند» Let her sing، برنامه اجرا کردم. کنسرت Let her sing در سطح جهانی مهم و مورد توجه است؛ کنسرتی ویژهی هنرنمایی بانوان بر روی صحنه. بانوان هنرمند نام آشنا و یا گمنام در ژانرهای گوناگون از سراسر جهان به این کنسرت دعوت میشوند. سالهای 2017 تا 2019 هنرمندانی مانند سوگند، نیاز نواب، سارا نایینی در ژانر پاپ، مهسا وحدت و مامک خادم از ژانر سنتی، هنرمند همکیش آریانا وفاداری در ژانر موسیقی کلاسیک و اپرا در کنسرت Let her sing برنامه اجرا کردند.
همکاری با هنرمندان زرتشتی در گروه پیوند
پس از این که گروه پیوند با هنرمندان زرتشتی به سرپرستی فرین سرداری، هنرمند تارنواز و با همکاری رستم کیومرثی، نوازندهی تار و آهنگساز، فرین فرودی، نوازندهی دف، سروش فرودی نوازندهی سهتار، پدرام کیانفر نوازندهی تنبک، رستم خوبیاری نوازندهی ویولن و کمانچه، و فرامرز رشیدی نوازندهی پیانو تشکیل شد، مهربانو گودرز با گروه پیوند چندین کنسرت در انجمن زرتشتیان جنوب کالیفرنیا و یک کنسرت در شمال کالیفرنیا به فراخور بزرگداشت فریدون دمهری اجرا میکند.
مهربانو گودرز بانوی هنرمند در ادامه از همکاری با هنرمندان زرتشتی و اجرا برای زرتشتیان خارج از کشور میگوید: به تازگی، تئاتر آرش کمانگیر بر اساس شعر آرش از سیاوش کسرایی و اجرای موسیقی زندهی متن با هنرمندی گروه پیوند زیرنظر فرین سرداری را در انجمن زرتشتیان جنوب کالیفرنیا بر روی صحنه بردیم. این تئاتر با همکاری شهرام عالمی نمایشنامهنویس و کارگردان به تهیهکنندگی شبنم پاکسرشت اجرا شد.
تلفیق موسیقی سنتی و سازهای غربی؛ همآوایی دو بانوی سنتیخوان
هنر اصلی و ریشهای مهربانو گودرز موسیقی سنتی است. برای شنیده شدن موسیقی ایرانی و برآوردن سلیقهی موسیقیایی شنونده، موسیقی تلفیقی ایرانی غربی را در برنامهی کاری خود گنجانده تا دید گستردهتری از دنیای موسیقی را به شنونده پیشکش کند. «میما» از برنامههای در پیش رو میگوید: پروژهی اصلی که در حال برنامهریزی هستیم، در مراحل اولیه کار و هماهنگی نوازندههای سازهای سنتی و سازهای غربی است. پروژهای که بیشترین هدف آن در صحنه بودن بانوان و شنیده شدن آواز بانوان است. آهنگسازی و تنظیم موسیقی کار در ایران انجام میشود. تفاوت ساعت ایران و آمریکا پیشرفت کار را کند میکند و پیشبینی میشود مراحل تولید دستکم یکسال به درازا بکشد.
همآوایی دو بانوی آوازخوان سنتی، مهربانو گودرز و آزاده فرپور، با تلفیق سازهای سنتی غربی، از ویژگیهای ارزشمند این پروژه است.
کرونا و تعطیلی فعالیت هنری «میما»
پدیداری ویروس جهانگیر کرونا اجرای برنامههای هنری مهربانو را به تعطیلی میکشاند. وی در ادامه میگوید: پیش از همهگیری ویروس کرونا، با همکاری گروهی از دوستان در حال کار بر روی موسیقی سنتی و فولک ایرانی بودیم که با تنظیم جدید ارایه شود. کار تلفیقی ملایم از موسیقی سنتی، فولک و جاز خواهد بود. برنامهریزی برای اجرای کنسرت بود که با همهگیری کرونا اجرا انجام نشد.
در برنامهای دیگر نوروزی، پیشبینی شده بود تا چند قطعه را با همکاری شهرزاد خرسندی، هنرمند حرکات موزون (رقصنده) سنتی ساکن شمال کالیفرنیا، بر روی صحنه اجرا شود. مهربانو امیدوار است بهزودی با ریشهکنی ویروس کرونا اجراها امکانپذیر شود.
هنرمند سنتیخوان و اجرای ترانهی آیینی
در بخش ارایهی کارهای آیینی، ترانهی خوان اشم وهو به زبان انگلیسی و برای مخاطب جوانتر خارج از ایران با اهنگسازی کیخسرو زرتشتی و شعر خسرو مهرفر با صدای مهربانو گودرز و بستور بهیزاده در یوتیوب در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است. او دربارهی بازخوانی ترانههای آیینی و آواز دَری میگوید: با گروه پیوند و با آهنگسازی آقای رستم کیومرثی چند تصنیف آیینی تهیه کردیم ولی به دلیل دور بودن راه و مسایل زندگی این کار به نتیجهی دلخواه نرسید. امیدواریم روزی دوباره کار را از سر بگیریم. شیوهی کار من موسیقی سنتی است و دیگر همکیشان هستند که آوازهای دَری را به زیبایی بازخوانی کردهاند. امیدوارم در آینده بتوانم گاتها را ارایه بدهم و از بخشهای اوستا، روزی اوستای تندرستی که پیوند روحی خوبی با آن برقرار میکنم را به شعر بخوانم.
روزهای کرونا؛ آموزش و دانشافزایی
با جهانگیر شدن کووید 19 و برقرای قرنطینه در غالب کشورها، فعالیت هنری مهربانو گودرز نیز محدود شده است و در این روزهای کرونایی بیشتر لحظات را کنار خانواده میگذراند. از طبیعت بهاری و کوهپیمایی لذت میبرد. میکوشد با روحیهی شاد، امید را به پیرامون خود پیشکش کند. زمان ارزشمندی برای اوست تا با شرکت در کلاسهای تکنیک، تئوری و سلفژ به دانش موسیقیایی خود بیافزاید. همچنین پرورش صدا و ردیفخوانی را آنلاین به دوستداران هنر آواز آموزش میدهد.
پدر مهربانو، گودرز شاهجهان گودرز فرزند یکی از بنیانگذاران بیمارستان موقوفهی گودرز یزد و مادر او، مهوش شاهجمشید سروشیان نویسنده و پژوهشگر تاریخ زرتشتی است. خشایار مَزده، همسر مهربانو گودرز، بیست سال است که با پشتیبانی خود بانوی هنرمندش را همراهی میکند. آنان دارای دو فرزند به نامهای کاوه و سیروس هستند.
میما از دو بانوی خوش آوا در خانواده به نیکی نام میبرد. او به شوق از زمزمههای آواز روانشاد همایون کیانیان، مادربزرگ مادری، یاد میکند. همچنین آوای دلنشین لعل گودرز-شهریاری، عمهی میما گرمیبخش دورهمیهای خانوادگی است. میما دربارهی ذوق هنری خانواده میگوید: در هر خانواده هستند کسانی که آواز بخوانند ولی شوربختانه تشویق نمیشوند و از آنچه هستند فراتر نمیروند. اگر صدا ژنتیکی است، مایهی خوشبختی من است که از این دو بانوی نازنین به ارث بردم.
تشویق مادر و دلبستگی «میما» به موسیقی سنتی
مهربانو گودرز، «میما» در دوران کودکی تصنیفهای روز را بازخوانی میکرد. در نوجوانی با تشویقهای مادر فراگیری آواز و آشنایی با ردیفهای موسیقی سنتی را با شرکت در کلاسهای آموزشی سازمان جوانان زرتشتی تهران آغاز میکند. از کودکی به نواختن پیانو پرداخته و در برنامههای هنری سازمان جوانان زرتشتی تهران شرکت میکرد. در 15 سالگی ابتدا زیرنظر زندهیاد استاد محمود کریمی و سپس زیرنظر شاگرد ایشان استاد افسانه رثایی به آموزههای موسیقیایی خود میافزاید.
او از روزهای نوجوانی میگوید: در سن 15 سالگی زمانی که خواهرم راهی آمریکا شد. تنها نوار آواز استاد شجریان از وی به جا ماند. یک روز دلتنگی را با گوش دادن به آواز استاد شجریان گذراندم و همان آغازی شد برای دلبستگی و کنجکاوی من به موسیقی سنتی. با تشویق مادرم در کلاس آواز سنتی سازمان فروهر جوانان زرتشتی با استادی روانشاد محمود کریمی شرکت کردم. زمانی کوتاه از دانش و خرد این استاد نازنین بهره بردم. شوربختانه استاد پس از چندماهی در پی ایست قلبی درگذشت. ادامهی آموزش را استاد افسانهی رثایی، شاگرد ایشان بر دوش گرفت. همراه با آموختن آواز، نواختن ساز سنتور را نزد بانو دهلوی فراگرفتم. این دوران همزمان با روزهای جنگ بود ولی هیچگاه کلاسها تعطیل نمیشد. روزهای به یادماندنی بود و حتا در این روزها کنسرت هم اجرا کردیم.
«میما»، پس از سه سال کار با استاد افسانه رثایی، در سن 18 سالگی به آمریکا کوچ میکند و با همهی دلبستگی به موسیقی، در رشتهی مهندسی ادامه تحصیل میدهد. مهربانو با ابراز پشیمانی از این که به دنبال علاقمندی خود نرفته است، میگوید: به مرحلهای رسیدم که باید دانش موسیقیایی را افزایش دهم و در حال آموختن هستم تا به فهم موسیقیایی بهتری برسم و به شنیدن بسنده نکنم. موسیقی سنتی بهویژه آواز و زمانی که ساز ننوازیم، بیشتر از راه گوش دادن، شنیداری میآموزیم و سینهبهسینه به نسل آینده منتقل میکنیم. امروزه، دانش موسیقی ایرانی و سنتی پیشرفت کرده، در هر کار و حرفهای باید رشد کرد و نباید ایستاد.
سخن پایانی و پیام به جوانان:
پویایی مهربانو گودرز، میتواند الهامبخش جوانان شود. او میگوید: با خودباوری و علاقمندی هیچ کاری نشدنی نیست. جوانها قلب تپندهی کرهی زمین هستند. از گذشتگان داناتر باشید. مهربانو بر این باور است که در این دوران با شیوهی زندگی امروزی، پیشرفت تکنولوژی و هوش بالای جوانان بیگمان عملکرد بهتری نسبت به نسلهای گذشته خواهیم داشت. جوانان میتوانند آینده را درخشانتر کنند.
وی در ادامه از نگرانی خود دربارهی زیستبوم و آیندهی جوانان میگوید: زمینمان را ارج بگذاریم. روزبهروز حقایق گفتههای اشوزرتشت آشکار میشود. به راستی چه نیک گفتاری است که آب، باد، خاک و آتش را پاک نگهداریم. پیام اشوزرتشت را با درک بهتری الگوی زندگی قرار دهیم.
مهربانو گودرز در ادامه افزود: هنر و هنرمند را پاسدار باشیم. به یاد داشته باشیم، در همین دوران کرونا، موسیقی و هنر به روح و روان ما امید بخشید. با هنرمندان مهربانتر باشیم. با ژرفای بیشتری به هنر سنتی بپردازیم. یکدیگر را دوست بداریم با نفرت و دشمنی کاری از پیش نرفته و نخواهد رفت. امیدوارم همهی انسانها عشق و دوستی را نماد زندگی خود قرار دهند.
تازههای هنری «میما» گودرز از شبکه اجتماعی فیسبوک، اینستاگرام، وب سایت به نشانی MimaGoodarz.com در دسترس است. ترانه هنگامهی نوروز را از نوآهنگ یا یوتیوب میتوان شنید. خرید تک آهنگ (هنگامه نوروز) از سایتهای Spotify، Amazon music و ITunes امکانپذیر است.
تهیهی تصنیف هزینهی بالایی را دربر داشته و شیریندخت نورمنش همهی مخارج را بردوش گرفته است. «میما» از دوستداران هنر درخواست میکند، در صورت دسترسی به خرید، ترانه را خریداری کنند تا با برگرداندن هزینهی تولید، هنرمندان بتوانند ادامهی راه را برنامهریزی کنند و به پیش ببرند.
فرتورها رسیده است.
1842
یک پاسخ
با تبریک و تهنیت به خانم گودرز گرامی و آرزوی پیروزی و سرافرازی هر چه بیشتر برای این هنرمند همکیش. مهربانو در واقع نوه شادروان شاه جمشید سروشیان پژوهشگر دین زرتشتی و افتخار جامعه است.