مهرپرستی بزرگترین آیین رومیان در سدههای آغازین میلادی عنوان نوشتاری است که در رویهی اندیشه شمارهی 373 امرداد چاپ شده و در آن به ایزد مهر و ویژگیهای آن پرداخته است.
در بخشی از این نوشتار آمده است:
«مهر یکی از بزرگترین ایزدان زرتشتی است که در اوستا یشتی بزرگ در رسای آن سروده شده است. پرستش مهر به روزگاران بسیار کهن و پیش از اشو زرتشت باز میگردد. در لوحهای که به خط میخی و زبان هیتی در بغازکوی آسیای صغیر در سال 1907 میلادی پیدا شده است و دیرینگی آن به 1400 سال پیش از میلاد میرسد، نام میترا به عنوان خدای پیمان در کنار ورونا و دیگر خدایان هندی دیده میشود. این لوح گلی پیمانی(:قراردادی) را نشان میدهد که میان هیتیها و همسایهی خود میتانیها بسته شده و از میترا و خدای آسمان برای پایداری این پیمان درخواست یاری شده است (ورمازرن،1390، رویهی 9).
در هندِ ودایی نام او به گونهی میتره است که یکی از خدایان فرمانروا است که پیش از خورشید نمایان میشود. همراهی او با خورشید مایهی (:باعث) آن شده است که مهر چم(:معنی) خورشید هم بدهد. مهر همراه با خورشید از خاور(:مشرق) به باختر(:مغرب) میرود و پس از فرورفتن خورشید نیز به زمین میآید و پیمانها را مینگرد و برای بهتر انجام دادن چنین کاری ویژگی خدای همیشه بیدار را دارد و هرگز خواب به چشمانش نمیآید (آموزگار، 1388، رویهی 67).
پژوهشگرانی که در زمینهی کیشهای ایران باستان کار میکنند پیوستگی میترا با آفتاب را پذیرفتهاند؛ ولی واژهی میترا، که در اوستا آمده است، آشکارا پیمان و سازش را میرساند. میله میگوید….»
متن کامل نوشتار را در امرداد 373 بخوانید.
