کبریت‌ها از تاریخ سخن می‌گویند

در واپسین روزهای امردادماه برای تهیه‌ی گزارشی از مجموعه‌ی کبریت به خانه‌ی یکی از مجموعه‌داران در تهران رفتم. در آغاز با اتاقی رو‌به‌شدم که با نمایش جشنواره‌ی کوچکی از رنگ و نگاره در دو سو قفسه‌بندی شده بود. درنگاه نخست گمان نمی‌ بردم این مجموعه‌ی کوچک تا این اندازه روایت‌گر تاریخ و فرهنگ ایران و جهان باشد. پای گپ‌وگفت‌های حمیدرضا مقصودپور که نشستم به ژرفای این تاریخ نقش بسته برجعبه‌های کبریت پی‌بردم. 

حمیدرضا مقصودپور زاده‌ی 10 شهریورماه 1349 خورشیدی مجموعه‌دار و دبیر انجمن کبریت ایران است. او نزدیک به 8000  کبریت را از 130 کشور جهان گردآوری کرده و در یکی از اتاق‌های خانه‌اش نگه‌داری می‌کند. این مجموعه‌دار خوش‌ذوق برای نخستین‌بار چند کبریت را از سوی پدرش دریافت کرد و با تشویق پدر به گردآوری کبریت‌های بیش‌تری پرداخت که برآیند آن یکی از کامل‌ترین و برترین گنج‌خانه‌های کبریت ایران است. حمیدرضا مقصودپور پس از تشویق‌های پدر انگیزه‌ی خود را از این کار دل‌بستگی به گردآوری مجموعه‌ای از رنگ‌ها و ریخت‌ها(:اشکال) و مهم‌تر از آن نمود رخدادهای تاریخی و اجتماعی ایران و جهان بر برچسب‌های کبریت‌ می‌داند. با نگاهی ژرف به این مجموعه گذر تاریخی نزدیک به دو سده‌ی جهان و بیش از یک سده‌ی ایران را می‌توان به چشم دید. به‌گونه‌ای که بسیاری از رخدادهای اجتماعی و تاریخی جهان و ایران، در چهره‌ی خاموش ولی گویای جعبه‌های کوچک و بزرگ کبریت خودنمایی می‌کند.

 به گفته‌ی دبیر انجمن کبریت ایران، کبریت که در آغاز به عنوان کالایی لوکس به ایران آمد با گذر از نشیب و فرازهای بسیار اکنون کالایی خرد و البته کلکسیونی به‌شمار می‌آید.

کبریت‌های این گنج‌خانه که پوشش‌های چوبی، کاغذی، فلزی و پلاستیکی دارند گاه نمایان‌گر یک رخداد تاریخی و گاه نمود فرهنگ یک کشور هستند و در این‌میان  گاه روی‌کرد آموزشی پیدا می‌کنند. پوشش سنتی برخی کشورها، به‌کارگیری نمادهای راهنمایی و رانندگی و نگاره‌ی چهره‌های نام‌دار تاریخی، باستانی و استوره‌ای از نمونه‌ کبریت‌های به نمایش گذاشته شده در این مجموعه‌ هستند.

گفت‌وگو با حمیدضا مقصودپور درباره‌ی این مجموعه‌ی رنگارنگ و زیبا در شماره‌ی بعدی امرداد به چاپ می‌ر‌سد.  

حمیدرضا مقصودپور و پدرش که نخستین واردکننده‌ی بازی منچ از آلمان به ایران است

فرتور از کاملیا ورشوی است.

0114