گرامیداشت جشن مهرگان و روز داریوش بزرگ به‌گونه‌ی پخش زنده در صفحه‌ی اینستاگرام پرفسور فرهود در چهارچوب سلسله نشست‌های صبا برگزار و با دوست‌داران ادب و فرهنگ به اشتراک گذاشته شد.
نخستین سخنران نشست پروفسور سیدحسن امین ادیب و حقوقدان بود که به بررسی ریشه‌ای واژه‌ی مهرگان و تاثیر آن در جهان پرداختند. وی با اشاره به اینکه واژه‌ی جشن در زبان عربی «مهرجان» در واقع برگرفته از جشن مهرگان است گفت: این از اعتبار و شکوه جشن مهرگان بوده است که اعراب به هر جشنی مهرجان می‌گویند.
سپس استاد بهمنش از پیشکسوتان جامعه پیشاهنگی سخنرانی کردند و از اصول و قوانین پیشاهنگی، همیاری و تعاون سخن گفتند و همچنین نوید دادند که نخستین مدرسه پیشاهنگی به زودی با کمک خیرین مدرسه ساز گشایش می‌یابد و از پیشنهاد همکاری پیشاهنگان با قوه قضاییه در آموزش به زندانیان و کمک به آموزش و کاریابی آن‌ها پس از آزادی سخن گفتند.
دبیر نشست کیوان سالمی‌فیه در میانه‌ی سخنرانی‌ها از سروده‌هایی در پیوند با جشن مهرگان از مسعود سعد سلمان، بانو هما ارژنگی، فردوسی بزرگ و هوشنگ ابتهاج خواندند و از بایستگی برگزاری جشن مهرگان و تاثیر شگرف آن در مسیحیت و آغاز پاییز در دهم مهر برابر یکم اکتبر در تقویم میلادی و همچنین شب چله که مربوط به آیین مهری است و امروز درگاهشمار میلادی مطرح است مطالبی را یادآور شدند و در این راستا نمادهای مهری در مسیحیت مانند روشن کردن شمع، ۱۲ شمعدان در کلیسا، درخت کاج و بابانوئل را برشمردند.
مهرگان نماد مهر و محبت و همیاری و تعاون در میان ایرانیان باستان است که در هنگام برداشت محصول در فصل درو این مفهوم به شکلی کاربردی همراه با جشن و سرور برگزار می‌شود. واژه جشن از واژه یَسَن در اوستا به معنی نیایش و عبادت است و نشان می‌دهد جشن و شادی در واقع عبادت پروردگار و سپاسگزاری از داده‌های اوست.
در ادامه نشست پروفسور داریوش فرهود از مهر و مهربانی سخن گفت و بخش چشمگیری از سخنانش را به شرح کارهای داریوش بزرگ، به ویژه به اقدام او در سیستم پستی و تسریع فرستادن پیام پرداخت و افزود: اینکه در جهان داریوش بزرگ را به دلیل کارهای بزرگ او می‌شناسند و تقدیر می‌کنند. حفظ و بزرگ داشتن این افراد بسیار مهم است و هویت ملی افراد یک کشور هستند افرادی چون داریوش و کورش، فردوسی و مولانا از بزرگانی هستند که برای آگاهی و رساندن پیام انسانیت آمده‌اند و کار آن‌ها مانند کار پیامبران است. همچنین ایشان گله کردند که چرا برای بزرگداشت مولانا کم‌توجهی شده است و رسانه‌ها به آن توجه کافی نشان ندادند و همین نپرداختن به این گنج‌ها و مفاخر را دلیل دست‌اندازی بیگانگان دانستند که آن‌ها را به خودشان منتسب می‌کنند مولانا را تُرک و اهل ترکیه و پورسینا را به دلیل نوشتار کتاب‌هایش به عربی، عرب می‌خوانند.
نکته‌ی دیگر در سخنان پروفسور فرهود در مورد گاهشماری مناسبت‌ها بود که بایسته دانستند تاریخ‌ها دقیق و بر پایه‌ی مستندات باشد.
در ادامه‌ی نشست دبیر نشست به کارهای بزرگ داریوش هخامنشی و چگونگی به قدرت رسیدنش افزود: داریوش از کمانداران و فرماندهان کورش بود پسر ویشتاسب و نوه آرشام از حاکمان مازندران و گرگان که توانست با کودتایی قدرت را از بردیای دروغین و گئومات مغ بگیرد و سرزمین ایران را از مصر تا هند بگستراند. در مصر او را فرعون مصر خواندند چون او کانال سوئز را ساخت کانالی که مصریان باورمند بودند ساخت آن تنها از دست یک فرعون برمی‌آید و همچنین او قوانینی ثابت را در سراسر سرزمین‌ها به اجرا گذاشت تا جایی که مصریان به او فرعون قانون‌گذار لقب دادند.
داریوش بزرگ در یازدهم مهر به قدرت رسید و از این رو روز مهرگان را روز داریوش کبیر نیز می‌دانند. در هم تندیدن اسطوره‌ها با جشن‌ها و آیین‌ها چون آرش با تیرگان و کاوه آهنگر و به بند کشیدن ضحاک ماردوش وجوه دیگری بود که به آن‌ها پرداخته شد و از زبان فردوسی فرزانه شرح داده شد.
در این نشست همچنین به برگزاری هزاره‌ی فردوسی در مهرماه به همت ارباب کیخسرو شاهرخ و گرامیداشت حافظ شیرازی در مهر و مهرگان اشاره شد. بیشترین استفاده از واژه‌ی مهر در میان همه دیوان‌های شاعران ایرانی، دیوان حافظ است و دلیلی بر بزرگداشت حافظ در بیستم مهر ماه است.
در ادامه‌ی نشست برای بیماران و بهبود آن‌ها به ویژه دکتر غلامحسین تکمیل‌همایون و خسرو آواز ایران استاد شجریان درخواست شد تا همه دعا کنند و نیاز جامعه امروز و نسل آینده به این گنجینه‌های میراث معنوی ایران عزیزمان یادآوری شد. سپس سروده‌ی زیبای تو را ای کهن بوم بر دوست دارم روانشاد مهدی اخوان ثالث، خوانده شد و از دکتر مزدک اخوان ثالث به دلیل کوشش‌هایش در فهم و درست‌خوانی اشعار پدر و تفسیر و شرح آن‌ها در گروه استاد اخوان ثالث تقدیر شد و از تابلوی نفیس خط نقاشی استاد پوراکبر با طراحی بانو پروانه قاسمی پرده‌برداری شد. این تابلو از سوی بنیاد فرهود و به دستان پروفسور فرهود و پروفسور امین و استاد بهمنش به دکتر مزدک اخوان ثالث، فرزند زنده‌یاد مهدی اخوان‌ثالث پیشکش شد.
در دنباله‌ی نشست، دکتر مزدک اخوان ثالث درباره‌ی سروده‌های پدر سخن گفتند و خاطرات زیبایی بازگو کردند، سپس دو شعر زیبای میهنی از پدر خواندند که یکی از دوران جوانی و در ۱۸ سالگی ایشان بود و توانمندی استاد اخوان را به شعر کلاسیک نشان می‌داد و سروده‌ی دیگر شعر دوران میانسالی بود که به طور کامل با بیان شیوای مزدک اخوان ثالث خوانده و شرح داده شد.
توجه به هویت ملی و ریزترین بخش‌های آن و حتا توجه به شهرها و طبیعت و استفاده از واژگان زیبا و شیوا و بازگشت به سبک فردوسی و پارسی سره مورد توجه استاد اخوان بود و از کم‌شمار شاعران معاصری است که تا این اندازه به میراث نیاکانمان توجه و اهتمام داشتند.
استاد مصطفی یاوری دانشمند علم نجوم و از پژوهشگران علم نوین از علم گاهشماری باستان و پیشینیان سخن گفتند. ایشان از کسانی هستند که به گاهشمار تطبیقی و نجومی توجه دارند و نتیجه کوشش‌هایشان نیز در گاهشمار نجومی به چاپ رسیده است. استاد یاوری به نشان هلال ماه بر آرامگاه کورش بزرگ اشاره کردند که استاد صنعتی‌زاده نیز پیش از این به آن پرداخته بودند این هلال در ساعت‌های گوناگون روز متفاوت دیده می‌شود و در پایان روز هلال کامل است که از شگفتی‌های زمان داریوش بزرگ است و نخستین سندی است که نشان می‌دهد در دوران داریوش بزرگ به ماه و تاثیر آن بر زمین و پدیده ماه کامل اشراف داشتند و در کتیبه‌های داریوش نام ماه‌های سال آمده است و بیان کردند که تقویم ایران باستان که بر اساس علم نجوم است در دوران پادشاهی داریوش بزرگ تدوین شده است.
در ادامه نشست اجرای زیبایی از دو قطعه موسیقی سنتی از سوی استاد مهدی قاسمی رهبر گروه نغمه رامشگر و همسرایان امید اجرا شد. استاد قاسمی از پیشکسوتان در عرصه موسیقی درمانی و مدیر موسسه اندیشه راهبر هستند و خدمات درخور توجهی ارائه کرده‌اند.
در پایان برنامه رییس بنیاد ملی سالمندی جناب مسعود صبغی به مناسبت روز جهانی سالمند و به پاس خدمات فرهنگی پروفسور فرهود هدایایی به ایشان پیشکش کردند و از لزوم توجه به تغییر فرهنگ در برخورد با واژه‌ی سالمند اشاره کردند و پروفسور فرهود را به عنوان الگویی از یک سالمند با ذهن و انرژی و شور جوانی برشمردند. در پایان عکس‌هایی به یادگار با تصویر خط نقاشی مهدی اخوان ثالث و با حضور هنرمندان آفرینشگر اثر استاد پور اکبر و بانو قاسمی به همراه دکتر مزدک اخوان ثالث و پروفسور فرهود و دیگر بزرگان نشست گرفته شد.
گفتنی است دکتر فریدون جنیدی، شاهنامه‌پژوه و دکتر کورش نیکنام پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران به‌گونه‌ی مجازی پیرامون جشن مهرگان، در این نشست سخنرانی داشتند.
تندیس یادبود پرفسور داریوش فرهود پدر علم ژنتیک ایران
کیوان سالمی‌فیه، دبیر و گرداننده‌ی نشست
پرفسور سیدحسن امین
نماینده گروه پیشاهنگی ایران دکتر بهمنش
پرفسور داریوش فرهود پدر علم ژنتیک ایران
دکتر بهمنش، هموند گروه پیشاهنگی ایران
کیوان سالمی‌فیه، دبیر نشست، چکامه‌ای از بانو هما ارژنگی را خواند
محسن مشفق هنرمند و از هموندان گروه فرهنگی
موسیقی از راست: استاد مهدی قاسمی و حسین حدادی
استاد مصطفی یاوری
استاد یاوری اشاره کرد در آرامگاه داریوش بزرگ در سمت بالا از ماه هلال و سایه کامل تصویری نقش بسته که استاد همایون صنعتی‌زاده از آن یاد کرده و این تصویر نشانگر این است که هخامنشیان به پدیده زمین تاب ماه آگاه بوده‌اند
پدیده زمین‌تاب ماه از برگشت نور اقیانوس‌ها به ماه است که این سایه در چهار رفت و برگشت ایجاد می‌شود
دکتر مزدک اخوان ثالث فرزند چکامه‌سرای برجسته، زنده‌یاد مهدی اخوان ثالث
رونمایی از نقاشی خط اثر استاد محمود پوراکبر به مزدک اخوان ثالث
تابلوی خطاطی از تصویر استاد مهدی اخوان ثالث
استاد محمود پوراکبر هنرمندخطاطِ تابلوی اهدایی
پیشکش تابلوی خط نقاشی به مزدک اخوان ثالث
چهره سمت راست: پروانه قاسمی طراح تابلوی خطاطی
مسعود ثبتی رییس بنیاد گروه سالمندی
مزدک اخوان ثالث چکامه‌ی اردیبهشت زنده‌یاد مهدی اخوان ثالث را خوانش و تفسیر کرد
یادبودهایی از بنیاد گروه سالمندی به پرفسور داریوش فرهود داده شد
مهرداد پورمند چکامه‌ای را در وصف جشن مهرگان خواند
فرتور از همایون مهرزاد است.
2393
یک پاسخ
بسیار جامع و مفید و سپاس از زحمات استاد همایون مهرزاد