فیلم پویانمایی (:انیمیشن) «آخرین داستان» ساختهی اشکان رهگذر، کارگردان جوان ایرانی، برداشتی دیگرگون(:متفاوت) و آزاد از سوی آفرینندگان اثر، از داستان «ضحاک»، ازپایان حکومت «جمشید» تا آغاز حکومت «آفریدون» است. درونمایهی فیلم برپایهی داستان ضحاک در شاهنامه و نگاهی به این داستان در دیگر نوشتههای کهن ایرانی، مانند «بُندهش» و وندیداد است. پروژهی ساخت این فیلم انیمیشنیِ 120 دقیقهای، از سالها پیش آغاز شده است و هماکنون مرحلههای پایانی کار را میگذراند.
اشکان رهگذر، با اشاره به اینکه پیش تولید این فیلم از سال 1389 خورشیدی آغاز و فیلم از سال 1392 وارد مرحلهی تولید شده است گفت: سال 1389 خورشیدی و در همان زمان پیش تولید، یک طرح کوچک(:پایلت) از فیلم ساختیم تا برآیندی از ساخت کلی آن داشته باشیم که خوشبختانه با نمایش در برخی جشنوارهها(:فستیوالها) با استقبال مردم روبهرو شد. این پروژه در سال 2013 ترسایی(:میلادی) در فستیوال انسی«Annecy»، در شهر انسی فرانسه، بین شش پروژهی برتر در حالِ تولید، در جهان، برگزیده شد و فیلم برای تهیهکنندگان، خریداران و پخشکنندگان بینالمللی معرفی شد. این نخستینبار بود که صنعت پویانمایی ایران در این سطح مطرح شد و از همان زمان انسی به گونهای پشتیبان معنوی این پروژه شد. در سال 2016 ترسایی پروژه، به فستیوال کن فراخوانده شد تا زمینهی پخش بینالمللی این کار در کنار سه پروژهی دیگر از کشورهای آلمان ، فرانسه و لهستان فراهم شود.
رهگذر با اشاره به دشواری ساخت انیمیشن به شوند بزرگی این پروژه گفت: «آخرین داستان» از دید اکشن، صحنههای بیمانندی در انیمیشن ایران دارد. افزونبر این موسیقی متن آن هم به گونهی ویژهای و فراخور فضای داستان تهیه شده است. موسیقی متن فیلم از ساختههای کریستوف رضایی است که با توجه به فضای شاهنامه از موسیقی نواحی ایران بهره برده است، یعنی به موقعیت جغرافیایی هرکدام از چهرهها و قومهای یاد شده در شاهنامه توجه شده است و فراخور آن از سازهای آن گستره سود برده شده است. از اینرو میتوان گفت موسیقی متن، با داستان فیلم پیوندی ژرف دارد. دربارهی طراحیِ مهرازی (:معماری) فیلم و طراحی پوشاک هم بیشتر از ساختارهای هخامنشی آمیخته با خیال پردازی خود بهره بردهایم چون در دورهی پیشدادی تاریخ مستندی و یادمانی نداریم.
این کارگردان جوان افزود: «آخرین داستان» با همکاری 100 هنرمند جوان، حرفهای و توانا که بیشتر آنها همینجا آموزش دیدهاند و کار خود را آغاز کردهاند در حال تولید است و هم اکنون 70 درصد تولید انجام شده است و تا خردادماه سال 1396 تولید به پایان میرسد. پس از آن کار وارد پستولید میشود و تا آذرماه 1396 خورشیدی ساخت فیلم به پایان میرسد. وی همچنین به چاپ دوجلد نخست رمان سه جلدیِ «آخرین داستان» به عنوان پیشدرآمد فیلم، اشاره کرد و گفت: این مجموعه رمان، رخدادهای پیشینِ داستانِ فیلم انیمیشن «آخرین داستان» را به تصویر میکشد و این نخستین بار است که برای یک انیمیشن بلند سینمایی در ایران، رمان مصور منتشر میشود.
رهگذر دربارهی انگیزه ساخت فیلم آخرین داستان گفت: من و همهی همکارانم دوستدار شاهنامه هستیم. به باور من دغدغهی هر هنرمند فیلم سازی کارکردن در فضای استورهای شاهنامه است. افزونبر این دوست داشتن شاهنامه به گونهای در خون همهی ایرانیان است. من دوران کودکی را با داستانهای شاهنامه و هزار و یک شب گذراندهام و این عشق از کودکی با من بوده و رشد کرده است.
این کارگردان جوان شاهنامه را در زمینهی سینما، فضایی سرشار از توانایی دانست به گونهای که از بندبند آن میتوان مجموعهای بزرگ ساخت و افزود: گذشته از سینما و انیمیشن شاهنامه در زمینههای گوناگون و در پیوند با تصویرگری، نقاشی و موسیقی بسیار جای کار دارد و شاهنامه به باور من دریایی است که هر کسی میتواند صید خود را از آن بگیرد.
اشکان رهگذر با تاکید به پایبندی به درونمایهی شاهنامه در ساخت فیلم گفت: پیرنگ اصلی فیلم همان رخدادهای محوری است که در شاهنامه روی داده است اما چگونگی این رخدادها و روایت آن برپایهی خیالپردازی ما است. چرا که به باور من پس از گذشت هزار سال از نگارش شاهنامه هنرمند باید با تکیه بر آگاهی و اندیشه، کاری را بیافریند که فراخور نیازها و فضای زمان خودش باشد. به گونهای که مخاطبان آن کار بتوانند با فضای آن پیوند بگیرند.
