جشن آفرینش آبها، سرچشمه زندگی و بالندگی، بنمایهی شادابی و تازگی شادباش. آبانگان، جشنی برای ارجمندی آبهای روان، از جشنهای ماهیانهی زرتشتیان است که در روز چهارم آبانماه بر پایهی سالنمای رسمی کشور برگزار میشود. در گاهشمار اوستایی روز دهم هر ماه آبان نامیده میشود و آبانگان روز آبان از ماه آبان است. ایرانیان برابر آیین، هرگاه نام روز و نام ماه برابر میشد آن روز را جشن برپا میکردند.
زرتشتیان برای گرامیداشت ایزد نگاهبان آبها، روز آبانگان به کنار جویها و قناتها رفته و با خواندن اوستای آبزور، بخشی از اوستا در پیوند با آب و آبان، فراوانی بارش را خواهان میشوند. اهورامزدا و آفریدههای نیک او را میستایند. در اوستا سرودهی آبانیشت دربارهی ارج نهادن و پاک نگهداشتن آب است. ایرانیان در آرزوهای خود، خوشبختی را نه تنها برای خود، بلكه برای همه مردمان گیتی آرزو میكردهاند.
ای آناهید، ای نیک، ای تواناترین، اینک مرا این كامیابی فراز ده كه به ارجمندی به یک خوشبختی بزرگ دست یابم. آن خوشبختیای كه، هر كس دست یابد به هر آنچه دوست میدارد و هر آنچه زندگی خوش و خرم را بهكار میآید. «آبان یشت»
آب در کنار سه آخشیج دیگر (خاک، هوا، آتش) در میان ایرانیان باستان از ارزشمندی ویژهای برخوردار بوده است. در اندیشهی مینوی (:معنوی) ایرانیان، خداوند جهان آفرینش را در ششگاه یا بخش آفرید و آب را در گاه دوم به نام «میدیوشهم» پدیدار گرداند. واژهی آبان در فرهنگ ایران، آب، نماد آبهای پاک و روان است و آبانگان جشنِ ارج نهادن و پاس داشتن از آبهای پاک روی زمین است. آب، مایهی زندگی است هر جا نباشد بیابان (بیآبان) زاید و زندگی تیرهوتار شود. ایران از دیرباز با بارش کم و بیآبی روبهرو بوده است. از اینرو، شیوهی زندگی مردمان این سرزمین با نگرش به ارزشمندی آب پایهگذاری شده است. آب را میستاییم که زندگی از آن است. درود باد بر اهورامزدای فروغمند، به همهی آبهای مزدا داده.
چهارم آبانماه، جشن نیک و فرخنده آبانگان بر همهی ایرانیان و فرهنگدوستان همایون باد. سالنمای راستی، نخستین ناشر سالنمای زرتشتیان ایران، آبانگان را به ایرانیان و جهانیان شادباش میگوید. در شادروز آبان و آبانماه سال ۳۷۵۹ زرتشتی، نماوای «نیایش آبزور» با آوای موبد رستم خسرویانی از باغ آدریان شیراز آرام دلها باد. شکوه این آیین فرخنده افزوده باد. آبانگان به شادی باد. از نیکان و همیار پاکان باشیم.
جشن آبانگان از جشنهای ماهیانه برابری نام روز و ماه است. آبان به چم (:معنا) آب و هنگام آب است و یکی از آخشیج (:عناصر) پاککننده نزد زرتشتیان است. دربارهی پیدایش جشن آبانگان بازگویههای (:روایت) تاریخی است که در پی جنگهای دیرپا میان ایران و توران، افراسیاب تورانی فرمان داد تا کاریزها و نهرها را ویران کنند. پس از پایان جنگ پسر طهماسب که «زو» نام داشت دستور داد تا کاریزها و نهرها را لایروبی کنند و پس از لایروبی آب در کاریزها روان شد و ایرانیان آمدن آب و رهایی از خشکسالی را جشن گرفتند. در دوران پیش از اَشوزرتشت پرستشگاههای آب به نام معبد آناهیتا یا ناهید نامیده میشدند. آب نماد نیرومندی زیبایی و بالندگی است و همانند آتش جزو چهار آخشیج و شایستهی پاسداشت است و به هیچگونه پرستش نمیشود. در باورهای ایران کهن، ایزد نگهبان آب بهمانند زنی زیبا و بلند بالا بیان شده و برگردونهای (ارابه) که ابر و باد و باران و تگرگ اسبهای آن هستند، سوار است.
سالنمای راستی: دورواج ۸۸۹۳۸۸۱۲-۰۲۱ پیامگیر ۸۸۷۳۱۹۴۹-۰۲۱
یک پاسخ
درود و سپاس به موبد رستم خسرویانی ک نیایش را خواندند و درود و سپاس به همه دست اندرکاران نماوا جشن آبانگان.