دورهای از زندگی یک هنرمند را باید دوران شکوفایی هنر او دانست. دورانی که هنرمند میتواند جهان پیدا و نهان، رنج و سرور آدمی را با نوآوری در ساختار هنر پدیدار کند. در این میان هنرمندانی هم هستند که كمتر از هنرمندان آكادمیک دیده میشوند و آن هنرمندان خودآموخته هستند. هنرمندانی با پیشینهی دیرین که در پویایی و پیشرفت هنر كشور ما سهم بسزایی داشتهاند. شاید عشق به هنر را کمتر بتوان در نسلهای پس از آنان یافت. در این جستار به بررسی زندگی و هنر ایرج آبانی، بازیگر پیشکسوت عرصهی نمایش، نویسنده و کارگردان پرداختهایم.
با فروتنی در گفتوگو، خود را وامدار کسانی میداند که حتا یک الف به او آموختند. بارها از استاد فردوس کاویانی، هنرمند پرآوازهی نمایش یاد میکند. از روانشاد استاد خداداد خنجری سخن به میان میآورد. همچنین از نسرین خنجری هنرمند جوان، و میگوید دریابید استادان هنر و هنرمندان باانگیزه را تا فراموش و دلسرد نشوند.
سه دهه از زندگی خود را به پژوهش و اجرا در زمینهی هنر نمایش سپری کرده است. با گذراندن دورههای کوتاهمدت نمایش در آموزشگاههای هنرهای نمایشی به گونهای خودانگیخته و خودجوش به آفرینش اثر هنری پرداخته است. در همهی مناسبتهای فرهنگی و جشنهای آیینی زرتشتیان ردپایی از او دیده میشود. ایرج آبانی زادهی 1322 در کرمان است. فعالیتش را در سازمان فروهر با نواختن ضرب و بازخوانی دکلمه و پیشپردهخوانی آغاز کرد. پس از آن نمایشنامهنویسی، بازی در نمایش و به کارگردانی رو آورد. او از نخستین کسانی است که در سازمان فروهر، به گونهای ویژه به کار نمایش پرداخت. میتوان گفت نخستین گروه نمایش نیمهحرفهای جوانان زرتشتی تهران را ایرج آبانی پایهگذاری کرده است. ایرج آبانی یاد میکند از روانشادان منوچهر بهرام و فریدون رستگاری هنرمندانی که پیش از او در سازمان فروهر فعالیت کردند. در نخستین روزهای بهار 1353 گروهی از جوانان سازمان فروهر دو نمایش برای جشن «شب چره» در کوشک ورجاوند تهران آماده کردند. یکی پانتومیم بود و دیگری نمایشنامه ریتمیک نوشتهی ایرج آبانی به نام «عروسی پسر اوستا قاسم» اجرا شد.
شهر قصه، شب در حلبیآباد، جمعهکُشی و شش پرده نمایش کوتاه، آثار شناختهشدهای هستند که آبانی جوان دست به کارگردانی آن زد. کارگردانی مستقل را با نمایش پرآوازهی «شهر قصه» کاری از بیژن مفید آغاز کرد. همان روزهای بهاری 1353 با اجازه و زیرنگرش بیژن مفید، پس از پنج ماه تمرینِ گروهی از جوانان سازمان فروهر، نمایشنامهی شهر قصه در تالار همایش دبستان گیو به روی صحنه رفت. نمایشی با ترانههای عامیانه و بازیگرانی که ماسک حیوانات بر چهره دارند. تهیهی 15 ماسک حیوان بخشی از فرآیند آفرینش این اثر بزرگ بود. …
آنچه در بالا آمده است بخشی از نوشتاریست با عنوان «هنرمند زندگی میآفریند»، به قلم گوهر برومندی که در تازهترین شمارهی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این نوشتار را در رویهی هفتم (زرتشتیان) امرداد شمارهی ۴۴۷ بخوانید.
«امرداد» شمارهی ۴۴۷ با عنوان «بارگهِ داد، یا سرنوشت ستمکاران!؟» از دوشنبه ۱۷ آبانماه ۱۴۰۰ خورشیدی، در روزنامهفروشیها و نمایندگیهای امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفت.
خوانندگان میتوانند برای دسترسی به هفتهنامهی امرداد افزونبر نمایندگیها و روزنامهفروشیها از راههای زیر نیز بهره ببرند:
فروش اینترنتی هفتهنامه امرداد شمارهی ۴۴۷
اشتراک ایمیلی هفتهنامه امرداد
