راز پرستاری از آتش و روشن نگاهداشتن همیشگی آن در ميان ايرانيان باستان، بسی پيشتر از تاريخ در دل استورهها و افسانههای مردمان اين سرزمين ديرينهسال نهفته است بهگونهای که یادمان پيدايش آتش و افروختن آن، به زمان شاه استورهای، هوشنگ پيشدادی، بازمیگردد و آن را يادگاری از آرياييان پيش از اشوزرتشت دانستهاند.
ارزشنهادن و گرامیداشتن فروغ و روشنايی برخاسته از هر پديدهی فروزان، چون خورشيد و آتش، همان رازی است كه در دل باورهای بيشتر گروهها و مردمان سرزمينهای گوناگون نهفته مانده است. به بهانهی فرارسیدن ماه آذر که پیوستگی آن با آتش و سپاسداری از آن است نگاهی میکنیم به آتش ورهرام و آتشکدهی یزد که آن را با نامهای دیگری همچون آتشکدهی بهرام یزد نیز میشناسند.
پیشینهی آتش ورهرام یزد به روزگار ساسانیان باز میگردد این آتش در روزگار ساسانیان در آتشکده کاریان پارس فروزان بوده است. بنابر گفتهی هیربد «دوردی» پس از تازش تازیان و چیرگی آنان در بخشهای مرکزی ایران موبدان برای در امان نگهداشتن آتش ورهرام از گزند بیگانگان آن را با خود به کویرهای پیرامون یزد بردند و 30 سال در اشکفتی (:غاری) به نام اشکفت یزدان به پرستاری آن کمر بستند. این آتش 1526 ساله فروزهای است که از آتشکدهی کاریان در لارستان به عقدای یزد آورده شد و نزدیک به ۷۰۰ سال در آنجا روشن نگه داشته شد و سپس به اردکان برده شد و نزدیک به ۳۰۰ سال نیز در اردکان یزد بود و در سال ۸۵۲ از اردکان به یزد برده شد. شادروان موبد رشید شهمردان بر این باور است که آتش ورهرام پس از بیرون آمدن از کوه اشکفت یزدان، زمانی در کسنویه و پس از آن جایی نزدیک مهریز نگهداری میشده و پس از مدتی به روستای تُرکآباد در چند کیلومتری شریفآباد اردکان برده شد. در کتاب روایات دستور داراب هرمزیار نامهای هست که به روز بهمن امشاسپند و اردیبهشت ماه ۱۰1۵ خورشیدی از سوی دستور بزرگ ایران به دستوران هند نوشته شده است در این نامه میخوانیم: «بهدین مهرنوش از خطه گوجرات هندوستان به خطهی باصفای شیراز آمد و از آنجا خوانی از ارمغان برای دستور زمان ساکن ترکآباد تحفه ارسال و هزار دینار برای نگهداری از آتش بهرام فرستاده است». با تکیه بر نامهی دیگری که دستور بزرگ آن زمان در سال ۱۱4۲ خورشیدی از یزد به دستیاری «ملا کاووس» برای دستوران هند فرستاده آگاه میشویم …
آنچه در بالا آمده است بخشی از نوشتاریست با عنوان «راز آتش، فروزهای از نور اهورایی در آتشکده یزد» به قلم فیروزه فرودی، به انگيزهی آذر، ماه بزرگداشت آتش، در تازهترین شمارهی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این نوشتار را در رویهی هفتم (زرتشتیان) امرداد شمارهی ۴۴۸ بخوانید.
«امرداد» شمارهی ۴۴۸ با عنوان «هشدار برای تمدن ایران!» از دوشنبه هشتم آذرماه ۱۴۰۰ خورشیدی، در روزنامهفروشیها و نمایندگیهای امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفت.
خوانندگان میتوانند برای دسترسی به هفتهنامهی امرداد افزونبر نمایندگیها و روزنامهفروشیها از راههای زیر نیز بهره ببرند:
یک پاسخ
خداوند، نور است، زیبایی است، مهر است، روشنایی است.
آشوزرتشت گرامی به پیروان خود سفارش نمود که در دنیا، قانون اشا حکمفرماست که بدون تغییر و ازلی و ابدی است.
و خلاصه این قانون این که خداوند در هستی، قانون کنش و واکنش را حاکم نموده یعنی هرکاری انجام دهیم دارای انرژی است و واکنش و بازانرژی آن به خود کننده آن کار برمیگردد پس اگر آزار رسانید آزرده میشوید اگر بخندانید خندانده میشوید.
بنابراین اگر میخواهید در اینجهان و جهان مینو آرامش داشته باشید و از زندگی خود لذت ببرید باید راست باشید تا کارتان راست بیاید. درستگوی و درستکار و درستندیش باشید تا درباره تان درست بگویند و درست عمل نمایند و درست بیندیشند. پس اگر بد باشیم خودمان بدی می بینیم و زیانش به خودمان برمیگردد.
ایشان به پیروان خود سفارش نموده هنگام نیایش از آنجاییکه خداوند، مهربان و سرچشمه روشنایی است به سمت نور بایستند و در شبهنگام هم به سمت نور آتش.
اشوزرتشت گرامی میفرمود اگر خدا را می خواهيد ببینید به آفريده هایش بنگريد به آب به گیاهان به جانوران و کهکشانها به انسانها به ستارگان و کوه ها و پهناب ها و دشت ها و . . . . و نيز به آتش چرا که آتش تنها آفريده ای است که میتواند نمادواقعی برای اورمزد باشد چرا که :
همانگونه که قانون خداوند تغيير ناپذير است ذات آتش نيز تغيير ناپذير است
همانگونه که خداوند راست است و پيشرفت را برای جهان و انسان، میخواهد شعله آتش نيز رو به بالاست
همانگونه که خداوند نور و روشنایی است آتش نيز نور میدهد
همانگونه که خداوند پاک و مقدس است آتش نيز پاک است و آلودگی به آن راه نمی یابد .
همانگونه که آتش یکرنگ و عادل است یعنی اگر دست را به سمت شعله آتش ببریم می سوزاند و تفاوتی قایل نیست که این دست از آن کیست، خداوند نيز به آفريده های خود به يک چشم مینگرد و قانونش برای همه یکسان است.
آتش مفید است، آتش تنها آفريده خداوند است که یکرنگ است و عادل، و ظاهرش با باطنش یکی است و تنها آفريده ای است که پاک است و آلودگی به او راه ندارد .
گرمابخش و زندگی بخش است، نور است و روشنایی. آتش پرچم راستان است.
نَمِه سی تو آترَش، مزدا اهورهه هوداو، مزیشتا یزَتَ. نمازبه تو آتش، ای بهترین داده خداوند،ای سزاوار ستایش.