دکتر اسفندیار اختیاری، نمایندهی ایرانیان زرتشتی در مجلس، در نامهای از وزارت میراث فرهنگی و گردشگری خواست تا پس از بررسی فنی و تایید اصالت نخستین سنگنبشته نویافته با ویژگی نام «زرتشت»، برای حفاظت و نگهداری از این اثر ارزشمند دورهی ساسانی اقدام شود.
در تازهترین کاوش، پیرامون شهر تاریخی استخر در نزدیکی دشت مرودشت استان فارس سنگنبشتهای به خط پهلوی ساسانی پیدا شده است. اهمیت این سنگنبشته تنها برای خط پهلوی دورهی ساسانی نیست، بلکه سنگنوشتهای که در دشت مرودشت یافتشده، به گفتهی کاوشگر آن، تاکنون نخستین سنگنوشتهی بهدست آمدهای است که نام «زرتشت»، نام یگانه پیامآور ایرانی به خط پهلوی بر آن نگاشته شده و این سنگنبشته را از دیگر یافتههای دوره ساسانی متمایز کرده است. از اینرو نگهداری و حفاظت از این کتیبهی ارزشمند، از اهمیت بیشتری برخوردار است. سنگنبشتههای صخرهکنده در معرض آسیبهای عوامل طبیعی و یا انسانی هستند. آسیبهای وارده میتواند در تخریب جبرانناپذیر این آثار تاثیرگذار باشند.
در این راستا دیدگاه دکتر اسفندیار اختیاری، نمایندهی ایرانیان زرتشتی را پیرامون این سنگنبشته جویا شدیم. دکتر اختیاری در آغاز به روند اجرایی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی برای ثبت و نگهداری یافتههای تازهی کاوشگران باستانشناس اشاره کرد و گفت: در وهلهی نخست میبایست اصالت نویافته باستانشناسی راستیآزمایی و صحتسنجی شود که آیا این کاوش با واقعیت علمی و تاریخی مطابقت دارد و یا خیر. هر از گاهی گمانهزنیهایی دربارهی کاوش باستانشناسی مطرح میشود مانند پیدایش کتاب اوستای کهن در افغانستان که به تازگی خبر آن در دنیای مجازی پخش شد. شوربختانه شمار گزارش نادرست کاوشها بیشتر از درستی آن است. چنانچه صحت گزارش کاوش به تایید کارشناسان متخصص سازمان میراثفرهنگی رسید، سپس برای نگهداری از آن، نیاز به تامین بودجه است. با توجه به بودجهی وزارتخانهی میراثفرهنگی که معمولا با کمبود روبهرو است، چگونگی حفاظت از دستاوردهای باستانشناسی برنامهریزی میشود.
دکتر اختیاری در ادامه دربارهی سنگنبشته نویافته با ویژگی حک نام «زرتشت» بر روی آن، خاطرنشان شد از وزارت میراث فرهنگی درخواست کرده تا پس از بررسی فنی و در پی تایید اصالت کاوش، با توجه به اهمیت این کشف، برای حفاظت از آن برنامهریزی کنند و منتظر پاسخ از وزارتخانه است.
نمایندهی ایرانیان زرتشتی در نامهای به مهندس ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به تاریخ 30 دیماه 1400 خورشیدی، با استناد به گزارش خبرگزاری ایلنا مبنی بر کشف کتیبهای در دشت مرودشت که نام بزرگ پیامبر ایرانی «زرتشت» در آن آمده و این خبر از سوی چند خبرگزاری دیگر نیز منتشر شده است، درخواست کرده ضمن بررسی این موضوع، ترتیبی اتخاذ شود تا با جابهجایی این میراث فرهنگی ملی به مکان مناسب از آن حفظ و حراست شود و نتیجهی اقدام نیز گزارش گردد.
دکتر ابوالحسن اتابکی، کاوشگر سنگنبشته با نام «زرتشت» است. به گفتهی وی سنگنبشتههای صخرهکنده به شوند جایگیری در کوهستان و شرایط آبوهوایی همچون یخبندان، ریزش باران، ذرات ساینده موجود در هوا، بادها همواره در معرض آسیب بیشتری هستند و نه تنها عوامل جَوی چون «آب شکستگی» آسیب میرساند بلکه در دشتی قرار گرفته که از سوی حفاران غیرمجاز و سوداگران عتیقه پیوسته تهدید میشود. وی در نامهای رسمی، از بنیاد پژوهشی پارسه-پاسارگاد، خواستار جابجایی فوری این سنگنبشته شده که تاکنون به انجام نرسیده است.
3 پاسخ
اِختیار از ریشه ی خَیَر در ریختار اِفتِعال است.
خِیر یا خیر چهر دیگری از هیر به مینش آتش است که در مینش اِنگارشی : نیکوکاری می شود مانند خورشید که به همه گرما و زندگی می دهد.
اِختیار را می توان به اَسل پارسی خیرکامی گفت.
اِختیار را هم می شود به دیس : اُختیار : اُخت یار = یار جُفت و جور هم به کار بُرد.
سپاس و دستملرزاد
متن سنگنوشته چیست؟ لطفا نوشتاری در این مورد نیز در امرداد بنویسید. سپاس