کاوش سنگ‌نبشته‌ی (:کتیبه) سه زبانه داریوش در صفه‌ی جنوبی تختگاه تخت‌جمشید از سوی گروه باستانشناسی پایگاه میراث‌جهانی تخت‌جمشید با مجوز پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری انجام شد.
به گزارش ایلنا، وحید بارانی (سرپرست هیات باستانشناسی) گفت: بیشتر آثار تاریخی پس از مدتی به دلیل دگرگونی‌های پی‌در‌پیِ آب‌وهوا، جذب و تبخیر رطوبت و… دچار فرسایش زودهنگام شده و به سرعت آسیب می‌بینند.
او افزود: باستان‌شناسانی که از ۸۰ سال پیش، کاوش‌ها را در تخت‌جمشید آغازکردند تا اندازه‌ای از فرایند فرسایش آگاه بوده و از همان زمان کوشش‌های بسیاری برای جلوگیری از ویرانی نقش‌برجسته پلکان شرقی آپادانا و پلکان کاخ شورا و… انجام داده‌اند.
بارانی یادآوری کرد: این باستان‌شناسان با نصب سایه‌بان‌های موقت و حتا دایمی از ویرانی نقش‌برجسته‌ها و سنگ‌نبشته‌ها جلوگیری کرده‌اند اما با این حال همه‌ی تمامی عوامل آسیب‌رسان حذف نشده و نقش‌ها روز به روز وضعیت بدتری پیدا می‌کردند.
این باستان‌شناس با بیان اینکه یکی از شوندهای آسیب‌های سطحی در سنگ‌های رسوبی و آهکی نفوذ، آب ناشی از بارندگی در بالای پلکان‌ها بوده که به پایین نفوذ کرده و سپس به دیواره‌ی داخلی سنگ‌ها می‌رسد افزود: این نم‌زدگی (:رطوبت) املاح موجود در خاک را به سنگ‌ها منتقل کرده و پس از گذشتن از درون سنگ و جابه‌جایی (:حمل) املاح درونی سنگ به سطح می‌رسد و پس از تبخیر آب از سطح بیرونی، املاح آسیب‌زا (:مضر) روی سطح سنگ باقی می‌مانند.
او گفت: این پدیده باعث می‌شود در مدت کوتاهی سطح بیرونی سنگ‌ها که دارای نقش برجسته و کتیبه هستند دچار آسیب و فرسایش شوند.
سرپرست هیات باستانشناسی گفت: نبشته‌ی داریوش بزرگ هنگامی که ورودی در بخش جنوبی تخت‌جمشید بود به مناسبت پی‌بنای کاخ تخت‌جمشید نگاشته (:حک) شده است که این سنگنبشته بر روی تخته سنگی بزرگ و یک پارچه به درازای ۸.۱۵ متر (متن کتیبه ۷.۲۰) و بلندای ۲.۰۵ متر در نمای جنوبی صفه نگاشته شده است.
او یادآوری کرد: از این‌رو کارشناسان گروه باستانشناسی، با همکاری دفتر فنی و حفاظت و مرمت پایگاه توجه خود را معطوف به حذف عامل آسیب‌رسان به‌ویژه نم‌زدگی و بررسی امکان ایجاد کانال ناکش دفع نم‌زدگی (با کمترین دخل و تصرف ممکن) پشت سنگ‌نبشته‌ی جنوبی صفه تختگاه پرداختند.
این باستان‌شناس با بیان اینکه ایجاد این کانال می‌بایست با توجه به پُرشدگی و انباشت خاک در فضاهای معماری در سازه‌های هخامنشی به روش علمی باستانشناسی و با آرمان حذف خاک‌های پشت سنگنبشته که انتقال رطوبت را به اصل کتیبه است اقدام شود گفت: این کار مهم از سوی گروه باستانشناسی و به سرپرستی نگارنده انجام شد.
