امروز بیست‌وسوم اسفندماه، بیست‌ودومین سالگرد درگذشت موبد رستم شهزادی، از مترجمان گاهان و متونِ مزدیسنا، موبدِموبدان سرشناس، پژوهشگر فرهنگ ایران باستان و دانش‌آموخته‌ی حقوق از دانشگاه تهران است. نویسنده‌ی پرکار زرتشتی با کتاب‌های پرفروشی چون جهان‌بینی‌زرتشتی، سیری در آموزش‌های اشوزرتشت، زناشویی در ایران باستان، زرتشتیان یکتاپرست هستند، زرتشت و آموزش‌های او، برگردان گاتاها و . . . نوشتارهای بسیاری در نشریه‌های زرتشتی و غیرزرتشتی در گسترش دین و آیین زرتشتی بسیار كوشش نمود.
موبد شهزادی تجربه چندین گردش هیات‌مدیره انجمن زرتشتیان تهران را نیز در كارنامه فعالیت‌های خود دارد. پس از انقلاب از کارهای اجتماعی کنار نکشید. از نمایندگان مجلس خبرگان قانون اساسی بود و در تصویب سه‌رنگ سبز و سفید و سرخ پرچم ایران نقش پررنگی داشت. او چند دوره فرنشین انجمن موبدان تهران بود. تاكنون پس از ایشان دیگر كسی نتوانسته به شایستگی مقام «موبد موبدان» برسد و آن‌گونه دانش و توانایی به دست آورد. موبد شهزادی 65 سال به‌طور جدی سخنرانی و نویسندگی کرد و در مجموع بیش از هزار سخنرانی و صدها نوشته و ده‌ها عنوان کتاب از ایشان به یادگار است. سخنرانی ایشان با عنوان «تن مرده و جان نادان یکی‌ست» در گاه 13 آذرماه 1324خورشیدی در کانون مزدیسنان برگزار شده است را در ادامه می‌خوانیم:
“پیروی دین بر هر فردی از افراد بشر لازم است، ولی این هم واجب است که هر شخص درباره‌ی مذهب خود تعمق و تفکر کافی به‌عمل آورده، بداند که مقصود از آمدن پیمبران چیست؟ فایده‌ی مذهب کدام است؟ و دین چه خدماتی را نسبت به پیشرفت بشر و تمدن عالم انجام داده؟ و یا آن عملی را که به‌نام مراسم دینی و فرضیات مذهبی انجام می‌دهیم چه معنی دارد، و برای چیست؟ و به چه مقصود باید انجام یابد؟ دانستن معنی حقیقی و علت اصلی انجام مراسم و فرضیات دینی دو فایده دارد:
1-بهتر می‌توانیم آن عمل را انجام دهیم و صمیمی‌تر به آن اعمال می‌پردازیم.
2-ندانسته و نفهمیده کاری را انجام نداده‌ایم و کورکورانه تقلیدی ننموده‌ایم.
زیرا اجرِ اعمال نیک در صورتی که با فهم و منش همراه باشد بیش‌تر و برتر است. اشوزرتشت در اهنود گاتها میفرماید: «ای مردان و زنانی که از نزدیک و دور برای شنیدن سخنانم آمده‌اید، به گفتار مهین گوش دهید و با عقل درست و ایمانی کامل آن‌را بسنجید و چون فهمیدید حق است، آن وقت پیروی کنید.»
حتا خود اشوزرتشت پیامبر ما هم راضی نیست نفهمیده و ندانسته به پیروی دین و آیینش بپردازیم.
اولین راه دانستن اصول مذهب و فراگرفتن حقایق آیین، کسب علم و دانش است. اصلا دین به‌معنی نیروی دیدن و بینایی است. شخص بی‌علم نه فقط در زندگی گرفتارِ هزاران اشکالات است. بلکه فکر و روح او هم ضعیف و ناتوان بوده، هم در دنیا و هم درآخرت از رسیدن به مدارج کمال و فیوضات الهی محروم است.
علم عالم را کند در هر دو گیتی سرفراز
جهل جاهل را کند در هر دو گیتی پایمال
اشوزرتشت بارها در سخنانش پیروان خود را به فراگرفتن علم و دانش ترغیب می‌نماید. هر شخص زرتشتی در ستایش‌های خود کرارا از درگاه یزدان پاک خواستار است به او فرزندی عطا کند که تندرست و دانشمند و انجمن‌نشین باشد. سرودهای اوستایی کرارا بر «چیستا»، ایزد علم و دانش درود می‌فرستد و برکات او را برای تمام افراد نیک کشور خواستار است. در نماز«پِنام سِتایش» می‌خوانیم: «فَرهنگانِ فَرهنگ، مانتَره‌سپَند که بید روانِ پُل بُوختار اَژِ دوزخ» یعنی: «به‌وسیله‌ی علوم دینی که فرهنگِ فرهنگ‌ها است، ممکن است از پل صراط گذشت و از دوزخ نجات یافت.»
سعدی میفرماید:
چو شمع از پی علم باید گداخت
که بی علم نتوان خدا را شناخت
یکی از کارهای خیر در آیین زرتشتی، ساختن مدارس و با علم‌کردن جوانان کشور است. تا وقتی که ایرانیان در علم و دانش سرآمد زمان خود بودند، کشور ایران در میان سایر ملل برترین مقام را دارا بود و اهمیت ترقی اروپاییان امروز به‌واسطه‌ی برتری آن‌ها در علم و دانش است.
روان‌شاد فردوسی چه خوب فرموده:
توان بود هر که دانا بود
ز دانش دل پیر برنا بود
ز دانش به اندر جهان هیچ نیست
تن مرده و جان نادان یکی‌ست
در آیین زرتشتی فقط به فراگرفتن دانش برای پسران تاکید شده، بلکه فراگرفتن علم و دانش برای زنان و دختران نیز واجب دانسته شده، چنان‌چه در کرده‌ی دهم یشت ذکر است: بر زنانی درود باد که نسک را بسرایند.
در یکی از نامه‌های پهلوی نوشته شده است که اگر پدری دارای یک پسر و یک دختر است و نتواند با پول خود هر دو را علم بیاموزد، لازم است اول دختر را با آن پول دانشمند کند. چه به ثبوت رسیده، هر ملتی که زنانشان بیش‌تر با علم و دانش باشند، خرافات در آن ملت کم‌تر و تربیت جوانان به‌طور کامل‌تری انجام می‌یابد. چه گفته‌اند:
دامن مادر نخست آموزگار کودک است
طفل دانشور کجا پروره نادان مادری
یکی دیگر از علل عقب‌افتادگی ما ایرانیان بی‌علمی زنانمان است. به خصوص دارا بودن معلومات دینی برای زنان فوق‌العاده لازم است چه بدین وسیله ممکن است نسل آینده تندرست و دانشمند و با ایمان شود».
آنچه خواندید برگرفته از مجموعه سخنرانی‌های موبد رستم شهزادی به کوشش مهرانگیز شهزادی، چاپ یکم، 1380خورشیدی است. مهرانگیز شهزادی درباره دین‌‌باوری موبد رستم شهزادی این‌گونه از پدر روانشادشان یاد می‌کند: «پدرم به دینش عشق می‌ورزید و خداوند هم انرژی و قدرت جسمانی لازم را به او داده بود، شاید هم این علاقه بود که باعث به وجود آمدن چنین انرژی شده بود، آن‌گونه که به هیچ فرد زرتشتی و یا غیرزرتشتی در دعوت برای سخنرانی جواب رد نمی‌داد و به گونه‌ای نیز صحبت می‌کرد که شنونده جدا از دین و مذهبی که داشت احساس غرور و سربلندی می‌کرد».
