لوگو امرداد

رونمایی سندی از بلدیه ناصری در موزه مقدم

سند پیشکشی (:اعطایی) کنیه «احتساب‌الملک» به محمدتقی‌خان وزیر مخفم در سال 1307 مهی (:قمری) در موزه مقدم در نمایشگاهی با نام «بلدیه ناصری» رونمایی شد.
هفته تهران بهانه‌ای شده تا هر جایی که وابستگی به تهران به‌ویژه تهران قدیم دارد کوششی نموده، تاریخ و آثار برجای مانده از پیشینه تهران را به تماشای همگان درآورد.
بی‌گمان تا یک دهه گذشته شهروندان تهرانی با دیرینگی و پیشینه تهران آشنایی چندانی نداشتند یه‌همین‌روی کمتر دل‌بستگی به آن نشان می‌دادند ولی در چند سال اخیر با برپایی نشست‌های هفتگی تهران‌شناسی، تورهای ویژه تهران‌گردی و همیاری موزه‌ها، تهران بیشتر به چشم می‌آید و همین موضوع انگیزه‌ای برای حساسیت شهروندان در پاسداری از آثار ارزشمند و برجای مانده از نیاکان پدید آید؛ اگر چه هنوز راه درازی در پیش است.
برابری روز تهران با هفته کودک کنش‌های فرهنگی و تهران‌شناسی ‌ویژه کودکان نیز افزایش یافته‌ و تهران قدیم با زبان بسیار ساده برای کودکان شناسانده می‌شود. بی‌گمان اگر این روند راه خود را درست بپیماید می‌توان امید داشت لکه‌های کوچک و گم شده تهران قدیم به عنوان آثار برجسته و ارزشمندی خود را در دل تهران مدرن و امروزی بروز دهد
موزه مقدم یکی از جاهایی است که همیشه کوشش کرده با توجه به رویدادهای روزانه و داشته‌های تاریخی و فرهنگی موجود در گنجینه محسن‌مقدم نمایشگاه‌های گوناگونی را برپا کند.
در هفته تهران نیز نمایشگاهی با نام «بلدیه ناصری» از سند پیشکشی کنیه «احتساب‌الملک» به محمدتقی خان وزیر مخفم، پدر محسن مقدم، در سال 1307 مهی (:هجری) به عنوان سرپرست احتسابیه (:شهرداری کنونی) به دستور ناصرالدین شاه به همراه 53 تا نگاره تاریخی و قاجاری، کارت‌پستال‌هایی از تهران قدیم و هم‌چنین شماری از مدال‌ها، نشان‌ها، دست‌نوشته‌ها و ابزار شخصی احتساب‌الملک برپا کرده‌است.

کوتاه از چگونگی شکل‌گیری شهرداری
برپایه منابع تاریخی، نخشتین نهاد شهرداری تهران «احتسابیه» بود که به نوعی احیای نهاد «حِسبه» به شمار می‌آمد که از دیرباز رایج بود. تا هنگام مرگ محمدشاه قاجار، خبری از سازمان‌های شهری نبود و شهر را کلانترها اداره می‌کردند.
کلانتر تهران با دستور خود شاه برگزیده می‌شد و زیر نظر حاکم، سرپرستی کارها را در دست می‌گرقت. در روزگار ناصرالدین شاه نهاد حسبه با نام «اداره احتسابیه» دوباره کوشش خود را آغاز کرد و بر انجام کارهای مهمی چون برپایی نظم و پاکیزگی خیابان‌ها، کوی و گذرهای شهر، آماده کردن و در دسترس قرار دادن آب مصرفی مرد، بازرسی بر دادوستد و بهای کالاها و موراد خوراکی گماشته شد. اداره احتسابیه گاه جداگانه و گاه وابسته به نظمیه بود و بی‌آن‌که خویشکاری (:وظیفه) آن درست روشن و جدا از دیگر خویشکاری شهری باشد، اداره می‌شد.
پس از کشته شدن ناصرالدین شاه و به پادشاهی رسیدن مظفرالدین شاه (سال‌های 1270 تا 1275) درباره احتسابیه نوشته‌ای در منابع تاریخی وجود ندارد و انگار این سازمان یکی از زیرمجموعه‌های وزارت نظمیه بوده‌است.
با امشای فرمان مشروطه و تشکیل مجلس یکم، در 12 خرداد 1286 خورشیدی، قانون بلدیه نوشته شده و نام احتسابیه به «بلدیه» دگرگون شد. قانون بلدیه شامل پنج فصل و 108 ماده بود که خویشکاری و احتیارات بلدیه آن روزگار را روشن می‌کرد.
سال 1309 قانون به تصویب رسید دیگری که افزایش اعتبارات و امکانات مالی شهرداری‌ها را به همراه داشت و سرپرستی ادارات بلدیه‌ را به دست وزارت کشور افتاد.
سال 1312 خورشیدی برای بهبود اصلاحات شهری و برنامه‌ریزی هدفمند امور فنی و شهرسازی شهرها زیر نظر مهندسین، وزارت کشور با تقدیم لایحه‌ای به مجلس شورای ملی، موجب شکل‌گیری اداره کل فنی را در وزارت‌خانه فراهم نمود و پس از سال 1320 خورشیدی اداره یاد شده به اداره کل امور شهرداری‌ها تبدیل گردید.
سال 1328 قانونی تصویب شد که اختیاراتی به انجمن شهر داد که دگرگونی‌های سیاسی و اجتماعی در شهرها پدید آورد و در پی گسترش شهرها، افزایش جمعیت و نیازهای شهروندان خویشکاری شهرداری‎ها بیشتر شد به گونه‌ای که امروزه از شهرداری‌ها به عنوان بزرگترین و متنوع‌ترین سازمان خدماتی شهری نام می‌برند.

نمایشگاه بلدیه ناصری روز آدینه 12 مهر با باشندگی سرپرستان شهرداری، هموندان شورای شهر تهران در بخش نمایشگاه موقت موزه مقدم گشایش یافت و تا 30 آبان 98 به جز روزهای دوشنبه برپاخواهد بود.

01

02

03

04

05

06

 

07

08

09

10

11

12

13

14

15

 

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

فرتورها از مارال آریایی است.

7777

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

یک پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-07-16