پیشواز نوروز با برپایی جشنواره سمنوپزان در غارموزه‌ی وزیری

افسانه فدایی:
1401-12-18
12:10

نخستین روز از برپایی آیین نوروزیِ سمنوپزان، چهارشنبه، 17 اسفندماه، 1401 خورشیدی، در غارموزه‌ی وزیری برگزار شد. این آیین تا آدینه 19 اسفندماه ادامه خواهد داشت.

از هفت سال پیش در غارموزه وزیری آیین نوروزی پخت سمنو برگزار می‌شود. به گفته‌ی ابراهیم، از همراهان تهیه سمنو، فرایند آماده کردن گندم تا پخت سمنو از یک ماه پیش آغاز می‌شود و به سرانجام‌ رسیدنش کار سختی است. شب بیداری دارد و نیت درست. یک شبانه‌روز با شکیبایی و حوصله‌ی بسیار ، با شعله‌ی کم، پختش به‌درازا می‌کشد. می‌گوید: حتما گندمی را انتخاب کنید که بتواند سبز شود. گندم‌ها را باید با آب سرد شست. یک تا دو بند انگشت بالاتر از گندم آب باید باشد، تا زمانی‌که سر گندم سفید شود.
بانویی که می‌خواهد سمنو را هم بزند به ابراهیم اشاره می‌کند. او از بالای سکوی پشت دیگ پایین می‌آید پاروَک (پاروی چوبی کوچک) را به دست بانو می‌دهد. می‌گوید به نوبت هم بزنید که گندم بوی سوختگی نگیرد.
سمنو یکی از بهترین خوراک‌های آیینی ایرانی‌ست با دیرینگی بسیار که پیوستگی ژرفی با باورهای ایرانی دارد. این خوراک در باور فارسی‌زبانان (حوزه‌ی ایران فرهنگی) نماد قدرت، خیر و برکت بر سفره‌ی هفت‌سین است.
بازدیدکنندگان موزه برای هم‌زدن سمنوی در حال پخت کنار دیگ مسی می‌ایستند و سمنو با دعای خیر و آرزوی تندرستی، هم‌می‌خورد و قوام می‌آید. برای خرید سمنوی فراهم‌شده نیز باید تا روز بعد صبر کنیم.
در کنار مراسم آیینی سمنوپزان در غارموزه‌ی وزیری غرفه‌های صنایع دستی برپا بود. در یکی از غرفه‌ها بانویی هنرمند، درباره‌ی پتینه و نقش و نگار آن توضیح داد. در غارموزه‌ی وزیری درکنار گردش و بازدید می‌توان از کتابفروشی، کافه و نمایش صنایع دستی بهره برد.
مدیریت موزه با فرزندان استاد، راما و رکسانا هوشمند وزیری است که برای پاسداشت خاطره‌ی پدر می‌کوشند.
رکسانا هوشمند وزیری در گفت‌وگو با امرداد از دل‌بستگی زنده‌یاد وزیری به تاریخ و فرهنگ ایران یاد کرد.
وی در ادامه درباره‌ی پخت سمنو گفت: یکی دیگر از گیرایی‌های غارموزه برپایی آیین سمنوپزان پیش از نوروز است که شوق و حال‌و‌هوای نوروزی را در بازدیدکنندگان ایجاد می‌کند.

معرفی غارموزه‌ی وزیری
غار موزه وزیری به بخش‌های گوناگونی مانند سرای بسطامی، فضای داخلی غار، گالری، کارگاه مجسمه‌سازی، کارگاه صنایع دستی، فضای باز و مجسمه‌های بازیافتی تقسیم شده است. بخشی از مجسمه‌ها در فضای داخلی غار جای دارد و دیواره‌ای از بتن روی غار را پوشانده است. غار از هشت دالان تودرتو ساخته شده است.
برای ورود به غارموزه باید با قامت خمیده از دهان شیر وارد شد. در مورد چرایی این کار از زبان استادوزیری گفته‌است: «این تعظیم‌کردن به شیر نیست، این احترام به طبیعت است».
غارموزه‌ی وزیری از جاذبه‌های گردشگری لواسان در استان تهران به‌شمار می‌رود که در جاده‌ی کند علیا و سفلی جای دارد.
درباره‌ی زنده‌یاد استاد ناصر هوشمند وزیری
دکتر ناصر هوشمند وزیری ۱۳۲۵ خورشیدی، در همدان زاده شد. وی در ۱۳۵۰ خورشیدی مدرک کارشناسی تندیس‌‌سازی را از دانشکده‌ی هنرهای زیبای تهران گرفت در ۱۳۸۴ خورشیدی با هزینه شخصی نخستین غار‌موزه‌ی خصوصی ایران را با آثاری از هنر دست خویش، برگرفته از فرهنگ و افسانه‌های ایرانی و شاهنامه فردوسی، بازگشایی کرد.
او نخستین تندیس‌ساز ایرانی است که به کمک مهندسی ایتالیایی با فایبرگلس یا فیبر شیشه کامپوزیتی آشنا شد، به گمان می‌رسد پس از آن مسیر زندگی وزیری برای همیشه دگرگون شد و او را از تندیس‌‌سازهای هم‌‌روزگار خودش متمایز کرد. او 800 تندیس در درازای زندگی‌اش می‌سازد که گذشته از آثاری از جنس چوب، سنگ، استخوان و فلز، بخشی از این آثار تلفیقی هستند و از ترکیب مواد بازیافتی شکل گرفته و ساخته شده‌اند. تندیس‌های او در برخی بوستان‌‌های تهران مانند بوستان جمشیدیه‌ و بوستان ساعی و همچنین در اهواز، ماهشهر، و دژ فلک‌الافلاک خرم‌آباد چشم‌نوازی می‌کند.
یادآور می‌شود دوست‌داران برای باشندگی در جشنواره‌ی سمنوپزان نوروزی می‌توانند از ساعت 10:30 تا 19:30 تا آدینه، 19 اسفندماه، در غارموزه‌ی وزیری به نشانی: لواسان، بلوار امام خمینی، جاده کند علیا و سفلی، دوراهی بوجان، سمت چپ، پلاک 77 بروند.
شرکت در این جشنواره برای همگان آزاد و رایگان است ولی برای حضور و بازدید از باغ‌موزه‌ی وزیری به روال دیگر موزه‌های باید بلیط ورودی تهیه شود.
برای آگاهی بیشتر و هماهنگی با شماره‌ی 26556604 تماس بگیرید.