دکتر فرزانه گشتاسب در آیین پایانی سومین دوره جشنواره نشان فروهر ابراز امیدواری کرد که میهندوستی و خدمت به فرهنگ یک قطعهای باشد از وجود تکتک ایرانیان، آن روز ایرانی متفاوت خواهیم داشت.
دکتر فرزانه گشتاسب، دبیر همایش نشان فروهر با اشاره به همزمانی دو دورهی پیشین با همهگیری کرونا ابراز امیدواری کرد از این پس بتوان در سالهای آینده با وضعیت بهتر و آرامتر این جشنواره را برگزار کرد و از فرهیختگانی که به فرهنگ ایرانزمین خدمت میکنند از سوی جامعه زرتشتیان ایران سپاسداری انجام شود. وی در ادامه افزود: خدمت به فرهنگ این سرزمین به دو گروه سپرده شده است. یک گروه استادان، پژوهشگران، ادبا، شاعران، نویسندگان و کسانی که در این حوزه دانش آموختند و قلم میزنند و در گردآوری گویشها، زبانها و فرهنگها کار میکنند. بخش دیگری که وظیفهی پاسداشت و خدمت به فرهنگ ایران به آنان سپرده شده همهی مردم ایرانزمین هستند. همهی مردم جدا از اینکه در چه رشتهای درس خواندهاند و یا شغل آنان چیست و متعلق به کدام بخش جامعه هستند در پاسداشت فرهنگ مسوول هستند. در واقع این یک وظیفه تاریخی است و همیشه این مسوولیت به عهدهی مردم گذاشته شده است. وی با اشاره به سخنان داریوش اول بر سنگنبشتهی بیستون در این زمینه که «اگر این نوشته و این نگارهها را ببینی و تباهشان نسازی و تا هنگامی که ترا توانایی است نگاهدارشان باشی، اهورا مزدا ترا یاری کند و دودمان تو افزون شود و دیر زیوی و اهورا مزدا ترا در هرآنچه که کنی کامیاب کند. اگر این نوشته یا این نگارهها را ببینی و تباهشان سازی و تا هنگامی که ترا توانایی است نگاهشان نداری، اهورا مزدا ترا بزند و ترا دودمان نباشد و هرآنچه کنی اهورا مزدا آن را براندازد». در ادامه بیان داشت: شبیه این مضمون را در انجامه یا پایاننوشت دستنویسهای اوستا و پهلوی هم داریم. به مردم سفارش شده که هنگامی که دستنویس، نگاره و کتاب را میبینی یا به دستت میرسد، آن را حفظ کن مراقبش باش و با دقت و مراقبت به آیندگان بسپار. برای درک اهمیت این نکته یعنی حفظ میراث فرهنگیمان میتوانیم دو فهرست درست کنیم یک فهرست از تمام میراث فرهنگی ملموس و ناملموس ایران که با توجه به پیشینه تاریخی و تمدنی این سرزمین، بیتردید فهرست بلندبالایی خواهد بود و دیگری فهرستی از کسانی که به واقع نگاهبانان این میراث هستند مانند ادیبان، شاعران، استادان، پژوهشگران و … و از سویی رسانههای جمعی، آموزش و پرورش و ناشران که در آموزش و نگهداشت میراث فرهنگی نقش دارند. همچنین خود مردم، مردمی که در نگهداری میراث سهم دارند مردمی که پاسداشت میراث فرهنگی دغدغهی آنان است. مقایسه این دو فهرست یعنی فهرست بلندبالای میراث فرهنگی ما و فهرست کارکرد کسانی که وظیفهی پاسداشت آثار فرهنگی را به عهده دارند، نشاندهنده آن است که به چه میزانی به این وظیفهی تاریخی بها دادهایم.
به باور راسخ میتوان گفت پاسداشت میراث فرهنگی وظیفهی تکتک هر ایرانی است. وی ابراز امیدواری کرد که میهندوستی و خدمت به فرهنگ یک قطعهای باشد از وجود تکتک ایرانیان، آن روز ایرانی متفاوت خواهیم داشت. ایرانی آباد ایرانی باشکوه که هر یک از ایرانیان سزاوار آن است؛ و در ادامه افزود: این نشان و این همایش در راستای این هدف است. در واقع جامعه زرتشتی هم خواسته است که این رسالت و وظیفهی خود را درقالب این همایش نشان دهد. افزون بر اینکه میکوشد که با انجام کارهای گوناگون فرهنگی در این راه گام بردارد، از کسانی که برای فرهنگ ایران بهویژه فرهنگ ایرانباستان تلاش میکنند و عمر خودشان را به فرهنگ ایران هدیه میکنند، قدردانی کند.
دکتر گشتاسب در ادامه به معرفی استادان و ارزشمندی کار آنان پرداخت و گفت: امروز میزبان دکتر یدالله منصوری و دکتر منتظری هستیم. دکتر منصوری ثمرهی سالیان طولانی کار و پژوهش خودش را در زمینهی زبان پهلوی در سال 1400 به نتیجه رساندند و به بار نشاندند و اثر خود را در پنج جلد فرهنگ زبان پهلوی منتشر کردند. این اثر، یک کار گروهی بسیار طولانی مدت بود که توسط ایشان به تنهایی انجام شد. این شاید بتواند بزرگی و دشواری کار انجام شده را نشان دهد و همهی کسانی که در زمینهی زبانهای باستانی بهویژه زبان پهلوی کار میکنند مدیون تلاش ایشان هستند.
دکتر گشتاسب در ادامه دربارهی کار دکتر منتظری مصحح کتاب صد در نثر صد در بندهش گفت: این اثر تصحیح یک نسخه مهم از متون فارسی زرتشتی است. دربارهی این کار میتوان گفت تصحیح متن، و درواقع تهیه یک متن انتقادی درست از متون باستانی، اولین قدم برای تحقیق درباره این متون است. اگر نباشد نمیتوان قدمهای بعدی را برداشت تصحیح متن کار بسیار دشواری است. برای تصحیح متن پهلوی، یا متن اوستایی و یا فارسی زرتشتی دانستن زبان آن متن یک بخش از کار است. مصحح باید درباره مضمون و محتوای آن رساله احاطهی کامل و دانش کافی داشته باشد تا یک تصحیح انتقادی درست براساس نسخههایی که از آن متن بهدست آمده، بهدست دهد و این کاری بسیار دشوار و مهم در رشته زبانهای باستانی است.
دبیر همایش دربارهی بخش پایاننامهها افزود: این بخش، بخش مهم و اصلی جشنواره است. لازم است گفته شود تمام پایاننامههای رسیده تلاش کوشندگان رشتههای گوناگون در مقطع دکتری و کارشناسی ارشد است همگی ارزشمند هستند و در جایگاه رقابت میبایست بهترین آنها برگزیده شود. وی دربارهی شیوهی داوری این بخش گفت: پایاننامهها برای داوری به دست فرد متخصص آن رشته سپرده میشود. نکته دوم محدودیتی برای اعلام برگزیده و شایسته تقدیر نیست هر تعدادی که داوران اعلام کنند همگی پایاننامهها برای کسب عنوان معرفی میشوند.
دکتر گشتاسب در پایان سخنان، از دو فرهیخته تاثیرگذار در فرهنگ ایرانزمین یاد کرد روانشادان استاد سیدعبدالله انوار و دکتر ایرج افشار، و گفت: استاد سیدعبدالله انوار را پنجشنبه (18 اسفندماه 1401) از دست دادیم. ایشان یکی از افرادی بودند که یک عمر به فرهنگ این سرزمین خدمت کردند و تمام کسانی که در حوزههای مختلف ایرانشناسی کار کردهاند مدیون تحقیقات و کارهای ایشان در زمینه نسخهشناسی، فهرستنویسی و ترجمههای ایشان از متون عرفانی و فلسفی هستند. بهویژه دورهای که ایشان مسوولیت بخش نسخ خطی کتابخانه ملی را داشتند. یادشان گرامی و نیز از استاد ایرج افشار یاد میکنیم که دیروز سالروز درگشت ایشان بود و به باور تمام ایرانشناسان بدون تردید استاد یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین شخصیتهای فرهنگی ایران است. روانشان شاد یادشان گرامی نامشان زنده و جاوید تا ابد. امیدوارم همگی بتوانیم روهرو راهشان باشیم.
آیین پایانی سومین دوره نشان فروهر آدینه 19 اسفندماه 1401 در تالار ایرج برگزار شد. گزارش تصویری از این همایش را در لینک زیر بیننده باشید:
https://amordadnews.com/159648/