تاراج گسترههای باستانی در روز روشن، خرید و فروش فلزیاب، خبرها دربارهی دستیازیهای پیدرپی به حریم و عرصه و بیمهری به شرایط میراث فرهنگی، تنها بخشی از زخمهای پیدا و پنهان شهر ایذه است.
فرامرز خوشاب، دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی ایذه در گفتوگو با ایسنا با برشمردن زخمهای پیدا و پنهان یادمانهای تاریخی ایذه ادامه داد: رخداد روشنتر از آن است که جایی برای پنهانکاری باقی بگذارد، گسترههای باستانی شهر ایذه در روز روشن و در نبود هرگونه مدیر و مسوولی در حال تاراج هستند و نه از یگان حفاظت ادارهی کل میراث فرهنگی خوزستان خبری هست و نه از سوی مدیران استانی آن واکنشی دیده میشود.
وی در یادآوری رخدادهای ناگواری که بر گسترههای تاریخی شهر ایذه می گذرد، گفت: موضوع تجاوز به گسترههای تاریخی تنها به شهر ایذه محدود نمیشود، خبرها و دیدهها (:شواهد) گویای بخشی از رنجبارترین دوران چیرگی بر تاریخِ میراث فرهنگی در خوزستان است.
دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی ایذه (تا ری شا) ادامه داد: در شرایط کنونی، خواستههای (:مطالبات) جدی مردم در شهرستان ایذه گویای درخواست آنها از استاندار خوزستان و وزیر میراث فرهنگی برای تشکیل یک کمیته حقیقتیاب برای بررسی بیدرنگ ابعاد فاجعهآمیز حفاریهای بیشمار و دستیازی به گسترههای تاریخی در این شهر است .
او افزود: در پی ویران کردن و حفاریهای سریالی در شهرستان بحرانزدهی ایذه یکی دیگر از گسترههای پیش از تاریخ این شهر به نام «تپه بَردبُران» بارها مورد دستبرد حفاران غیرمجاز قرار گرفته است و پرسشی که پیش میآید این است که آیا ادارهی کل میراث فرهنگی خوزستان از این موضوع آگاه است یا نه؟ نقش یگان حفاظت در برابر این حجم از دستدرازیها در کمال آرامش چیست و چرا تاکنون واکنشی از سوی مدیران میراث فرهنگی خوزستان در این مورد یا موارد همانند آن ندیدهایم.
خوشاب با اشاره به این موضوع که تپه بَردبُران برجایمانده از هزاره سوم و چهارم پیش از میلاد است و به شمارهی ملی ۲۵۹۹۷ در سال ۸۷ در فهرست آثار ارزشمند تاریخ ایران به ثبت رسیده است، افزود: تپهای که دارای ارزشهای پژوهشی و دارای آگاهیهای دست اول از دورهی پیش از تاریخ تا دورهی تاریخی است و میتواند ناگفتههای بسیاری دربارهی هویت آغازین شهر ایذه و شکلگیری آن و چگونگی جای زیست و شهرسازی را برای ما نمایان سازد را چگونه به حیاط خلوت قاچاقچیان تبدیل کردهاید و چرا همه سکوت کردهاند؟
وی ادامه داد: از میان بردن لایههای باستانی به دست قاچاقچیان یعنی حذف بخش بزرگی از تاریخ این سرزمین که هماکنون و با توجه به آرامشی که حفاران غیرمجاز در سایه عدم حفاظت و حراست از محوطه های باستانی در استان خوزستان به دست آوردهاند، به سرعت در حال ویرانی است و زمینهی ایجاد یک بحران ملی را در ایذه فراهم کرده است.
این کنشگر میراث فرهنگی با پافشاری بر پرشمار بودن حفاریهای با ژرفای (:عمق) بیش از ۱۰ متر و گاه ۱۵ متر با ابزارهای پیشرفته مانند گاز اکسیژن، گفت: در گذشته برخی از حفاران گستره دستگیر و به مراجع قضایی معرفی شدند اما نه تنها حفاریها متوقف نشد، بلکه با توجه به ادامهی روند و سرعتیابی این دستیازی، این گمانه را به وجود آورده است که گروههای سازمانیافتهی قاچاق آثار تاریخی با در دست داشتن آگاهیهای فنی و تاریخی دقیق از گسترههای تاریخی و باستانی ایذه و در فرصت ایجاد شده و به شوند ناتوانی اداره کل میراث فرهنگی خوزستان و در پی آن آن در شهرستان ایذه، بدون واهمه از هرگونه تعقیب قضایی به کارهای غیرقانونی خود ادامه میدهند.
وی در پایان عنوان کرد: دوباره به وزیر میراث فرهنگی یادآور میشویم که مرگ تدریجی میراث فرهنگی در خوزستان آغاز شده است، مردم ایذه و دوستداران میراث فرهنگی نسبت به این رخدادهای سریالی در شهر خود حساس هستند و این حجم از کمکاری متولیان میراث فرهنگی خوزستان و یگان حفاظت مستقر در شهرستان را برنمیتابند و خواستار پیگیری یکی از جدیترین خواستههای فرهنگی خود هستند. خواستهای برحق که انتظار میرود تا پیش از تبدیل آن به یک فاجعهی ملی، جلوی آن گرفته شود.