امروز امرداد امشاسپند و ماه تیر 3762 زرتشتی، سومین روز از پنج روز نیایش همگانی در پیرنارستانه، دوشنبه سوم تیرماه 1403 خورشیدی، 24 ژوئن 2024 میلادی
آمرتات: جاودانگی، ماندگار و بی‌مرگی نام هفتمین روز از هر ماه سی‌روزه در گاهشمار زرتشتی و نام پنچمین ماه است. آ، واگ (واژه) نفی هست، مٓر: به چم مردن و مرگ، تات. پسوند امرداد به پارسی آمده است. در آفرینش نگهبان گیاهان و رستنی هست ، دو گام امشاسپندان خورداد و اَمرداد به هم پیوسته هستند. آدمی بتواند این دو رده از زندگی را به وارستگی برساند و به رسایی برسد خودبه‌خود به بی‌مرگی و جاودانگی هم خواهد رسید.
در اوستا امرتات و در فارسی امرداد بنابراین امرداد یعنی بی مرگی و آسیب ندیدنی یا جاودانی. پس واژه “مرداد” . در ادب مزدیسنا جایی ندارد. امرداد یکی از امشاسپندان است که نگهبانی گیاهان با اوست. همیشه با امشاسپند هه اُروتات یا خورداد هستند. گل زنبق نماد امرداد امشاسپند است.
در گات ها ، یسنا ٥١ ، بند ٧ می‌خوانیم:
كس به هفت رده، اهورامزدا، روان، نیک اندیشی، بهترین راستی، شهریاری مینوی، آرمان سپند، رسایی و بالندگی بی‌مرگی، جاودانگی برسد و بر راه آیین راستی مى‌رود، از بخشایش دو مینویی اهورامزدا به پاداش خواهد رسید خوشی خورداد و جاودانگی امرداد را دارا مى شود.
«مسعود سعد» می‌سراید:
روز امرداد مژده داد بداند
كه جهان شد به طبع باز خواند
سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش
روز امرداد مژده داد بدان
كه جهان شد به طبع باز جوان
عدل بارید بر جهان یک سر
دولت و ملک شهریار جهان
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
دار و درخت بنشان
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:
به (خورداد) جوی نوین کن روان/ امرداد بیخ نو اندر نشان
رویدادهای تیرماه 1331؛ مردم حرف خود را زدند
نخستین روزهای تیرماه ۱۳۳۱، بازگشت دکتر محمد مصدق از سفر اروپایی‌اش به ایران، موجی از حمایت‌های مردمی را به همراه داشت. این استقبال بی‌سابقه، دکتر مصدق را در تصمیم خود برای کاهش قدرت شاه و محدودکردن نقش او به یک سمت تشریفاتی مصمم‌تر ساخت. از چهارم تیرماه، دکتر مصدق تلاش‌های خود را برای خارج کردن امور از دست شاه آغاز کرد، که این امر با مقاومت شاه مواجه شد.
در ادامه‌ی این کشمکش‌ها، در اواخر تیرماه، قوام‌السلطنه به طور موقت به قدرت رسید. اما رویدادهای خونین سی‌ام تیر، که در جولای ۱۹۵۲ رخ داد، منجر به شکست شاه و هوادارانش و تثبیت قدرت دکتر مصدق شد، که نمادی از حمایت مردمی و دموکراسی بود. (روزنامک)
یادروز چهارم تیرماه:
به علت عدم شرکت “کامران میرزا نایب السلطنه”، وزیر جنگ، در جلسات مجلس، نمایندگان رأی به برکناری او از وزارت جنگ دادند. (۱۲۸۶ خورشیدی)
“ميرزا حسن‌خان وثوق الدوله”، ریيس الوزرا از کار کناره گرفت. (۱۲۹۹ خورشیدی)
“عبدالحسین تیمورتاش”، به جرم اخذ نه هزار لیره و دویصدهزار ریال رشوه، به ۵ سال زندان و بازگرداندن رشوه به خزانهٔ دولتی محکوم شد. (۱۳۱۲ خورشیدی)
“علی منصور” به نخست وزيری منصوب شد و وزيران خود را معرفی کرد. (۱۳۱۹ خورشیدی)
نخستين کنگره نويسندگان ايران با حضور دانشمندان، فضلا، ادباء و محققين در انجمن فرهنگی ايران و شوروی افتتاح شد. (۱۳۲۵ خورشیدی)
دولت انگلستان چند روز پس از انجام خلع يد از آن دولت در صنايع نفت ايران، دستور انتقال اتباع و مهندسان خود را از آبادان به بصره صادر و ناو جنگی “موريشس” از نوع رزم‌ناو سبک را روانه آب‌های ايران کرد که اين اقدام، احساسات ملی ايرانيان را چنان برانگيخت که گروهی از خلبانان نيروی هوائی داوطلب حمله انتحاری به اين ناو شدند. (۱۳۳۰ خورشیدی)
تشديد فشار “مصدق” به “محمدرضا شاه” که در امر حکومت مداخله نکند و اختيارات او را در حد يک رئيس تشريفاتی کشور محدود نماید. (۱۳۳۱ خورشیدی)
بزرگترین منبع گاز جهان در “کنگان” واقع در استان بوشهر، کشف شد. (۱۳۵۳ خورشیدی)
کنفرانس رؤسای دانشگاه‌های جهان در تهران گشایش یافت. (۱۳۵۷ خورشیدی)
ملی شدن شرکتهای بيمه. (۱۳۵۸ خورشیدی)
سقوط مناطق “کوشک”، “طلائيه”، “خيبر” و “جزاير مجنون” در حمله ارتش عراق به اين مناطق. (۱۳۶۷ خورشیدی)
“آیت الله هاشمی رفسنجانی” پس از اعلام نتایج انتخابات طی پیامی اعلام کرد؛ «شکايت خود را فقط همانند مورد قبل در دادگاه عدل الهى مطرح مى‌کنم، آنها که به گونه‌اى بى‌سابقه با هزينه‌هاى ده‌ها ميلياردى از بيت المال، اينجانب و بستگانم را ظالمانه تخريب کردند و آنها که با استفاده زياد از امکانات نظام به صورت ساماندهى شده و نامشروع در انتخابات دخالت کردند، ترديدى ندارم که جزاى چنين ظلمى به کشور و مردم و من، جز خسران دنيا و آخرت نخواهد بود.» (۱۳۸۴ خورشیدی)
نخستین اجلاس بین‌المللی “مبارزه جهانی با تروریسم”، با حضور مقامات بيش از ۶۰ کشور جهان در تهران برگزار شد. (۱۳۹۰ خورشیدی)
درگذشت “حبیب‌الله معلمی” شاعر معاصر. (۱۳۹۲ خورشیدی)
زیارت “پیر نارستانه” در آیین زرتشت.
آغاز خلافت “حضرت علی(ع)” هفت روز پس از قتل “عثمان بن عفان”. (656 م)
“هنری هشتم”، که ازدواج‌های مکرر او معروف است پادشاه انگلستان شد. (1509 م)
آغاز حمله بزرگ “ناپلئون بُناپارت” پادشاه فرانسه به روسيه تزاری. (1812 م)
درگذشت “رابرت فولتُن”، مبتکر آمريکايی و مخترع کشتی بخار. (1815 م)
اختراع کوره‌های ذوب فلزات توسط “هنری بِسْمِر” صنعتگر برجسته ی انگليسی. (1843 م)
“فردريک فروبل”، پژوهشگر و اندیشمند شهیر آلمانی که به پدر آموزش و پرورش نوین معروف است، رساله‌ای درباره ی “آموزش دبستانی و پیش دبستانی” در ايران باستان منتشر ساخت و در آن نوشت: « هزینه ی کودکستان‌های “ايرانِ باستان” را دولت تامين می کرد تا همه کودکان به يک چشم نگريسته شوند و یکنواخت از آموزش و پرورش يکسان و بدون تبعيض برخوردار باشند». (1844 م)
کميته بين المللی بازيهای المپيک تصميم گرفت که اين مسابقات هر چهار سال يک‌بار در يک کشور انجام شود. (1894 م)
در جريان جنگ جهانی اول، نبرد خونين در خاک فرانسه آغاز شد. در جريان همين نبرد بود که برای نخستين بار در طول تاريخ، “تانک” به عنوان يک جنگ افزار بکار رفت. (1916 م)
با انجام يک کودتای نظامی در تايلند سلطنت در اين کشور مشروطه و حکومت، دمکراتيک شد. (1932 م)
زادروز “لیونل مسی،” فوتبالیست مطرح آرژانتینی و برندهٔ ۶ توپ طلای جهان. (1987 م)
تاسيس سلسله ی ايلکانی يا آل جلاير توسط شيخ حسن بزرگ. (۷۴۰ مهی)
همزمان با انحطاط ايلخانان مغول، عدهای از سرداران ايلخانی سر به استقلال خواهی برداشتند و آل جلاير يا ايلکانيان از همه نيرومندتر شدند. ايشان عراق و آذربايجان را سالها در دست داشتند. جلايريان که مؤسس آن شيخ حسن بزرگ بود، بغداد را به عنوان پايتخت زمستانی و تبريز را پايتخت تابستانی خود برگزيدند. اين خاندان از سال ۷۳۶ تا ۸۱۴ ه.ق بر نواحی غربی ايران و نقاط مجاور بين‌النهرين حکومت کردند.
