لوگو امرداد
روزنگار هشتم تیرماه

خور روز از ماه تیر/ نخستین پیمان مرزی جهان؛ میراث ایران‌باستان

امروز به روز خور و ماه تیر 3762 زرتشتی، آغاز گهنبار چهره‌ی میدیوشهم، آدینه هشتم تیرماه 1403 خورشیدی، 28 ژوئن 2024 میلادی

photo ۲۰۱۹ ۰۵ ۲۸ ۱۴ ۴۸ ۵۹خور یا هْوَر به چم (:معنی) خورشید، نام یازدهمین روز از هر ماه در گاهشمار زرتشتی است. آفتاب‌خوانٓ خور، خوانًخور در گات‌ها به چـم خورشید آمده و اوستا هْوٓر آمده در پارسی خُور و هور یا خورشید مى‌گویند. هَورَخْشَئِتَو در پهلوى خْوَرَشتٓ در گات‌ها بدون شئت آمده است.

خراسان  نیز از واژه‌های كهن و سرزمین‌های خاوری بوده و به خورآسان مى‌خواندند به چم بر آینده و بالا رونده همان خورشید را گویند.

 ویس و رامین نوشته‌ی فخرالدین گرگانی

بر آمدن گاه خورشید هركس سر آید

خراسان آن بود كز وی خور آید

خراسان پهلوی باشد خور آید

عراق و پارس را زو خور بر آید

خراسان هست معنی خور آبان

كجا زو خور بر آید سوی ایران

 سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش

روز خور است ای به دو رخ همچو خور

تافت خور از چرخ فلک باده خور

باده خور و نیز مرا باده ده

افسوس احوال زمانه مخور

اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

کودک به دبیرستان کن تا دبیر فرزانه بود

اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:

به (خور) روز، کودک به استاد ده / که گردد دبیری خردمند و به

 

053b5ac9 a8a2 43eb 81bd 3acc3fbd0173قرارداد مرزی؛ نخستین پیمان سیاسی ایران باستان

چنین روزی 590 پیش از میلاد، پادشاهی ماد که ایرانی بودند، با لیدی‌ها، پس از پایان جنگی طولانی و به دنبال یک خورشیدگرفتگی ناگهانی که هر دو طرف را به تفکر واداشت، به نخستین قرارداد مرزی جهان دست یافتند. این پیمان که یک ماه و یک روز پس از جنگ بسته شد، رود هالیس (قزل ایرماک) را به عنوان مرز میان دو کشور تعیین کرد. فرماندهی ارتش مادها در آن جنگ را هوخشتره بر عهده داشت و این پیمان به عنوان آغازگر «تاریخ انعقاد پیمان‌های سیاسی» شناخته می‌شود. این رویداد، نقطه عطفی در تاریخ دیپلماسی و روابط بین‌الملل به شمار می‌رود.
رود هالیس (قزل ایرماک) درازترین رود ترکیه است. نام این رود «سرخ رود» اشاره به رنگ متمایل به سرخ آب آن دارد.

مادها ۱۳۰ سال فرمانروایی کردند و سرانجام به دست کوروش هخامنشی از بین رفتند. در این دوره چهار پادشاه بر تخت پادشاهی ماد نشستند. دوره هر یک از این پادشاهان، با حوادثی گذشت. دیاکو به‌عنوان موسس سلسله ماد، دولت تازه تاسیس ماد را در خطر خاصی قرار نداد. فرورتیش به‌عنوان جانشین او تلاش کرد با سکاها وارد اتحاد شود؛ اما سکاها از راه نیرنگ، او را به قتل رساندند. شاید مهم‌ترین پادشاه دولت ماد، پادشاه سوم آن، هوخشتره بود.

یادروز هشتم تیرماه:

گهنبار (گاهان بار) – چهره ی میدیوشهم در آیین زرتشتی.

به باور سنتی زرتشتیان این جشن برای یادآوری دومین مرحله ی آفرینش و هنگام پدیدار شدن “آب” در هستی است. در اين هنگام که ۵ روز به درازا می‌انجامد به آدريان رفته و به نيايش دادار اورمزد و دادودهش می‌پردازند.

 

قتل مبارز مشروطه‏ خواه “حاج ميرزا ابراهيم آقا تبريزی” در تهران. (۱۲۸۷ خورشیدی)

 

زادروز “استاد سید محمد احصایی” ، هنرمند گرافیک و خوشنویس. (۱۳۱۸ خورشیدی)

 

“دكتر ميلسپو” اعلام كرد ايران گران‌ترين كشور جهان است. (۱۳۲۲ خورشیدی)

 

روادید ورود اتباع بحرینی به ایران لغو شد. (۱۳۴۹ خورشیدی)

 

وزارت امور خارجه حمله اسرائیل به لبنان را محکوم کرد و خواستار آزادی اسرا شد. (۱۳۵۱ خورشیدی)

 

شرکت نفت اعلام کرد تولید نفت خام ایران در سه ماه اول سال در مجموع به ۵ میلیون، ۷۴۱ هزار بشکه رسید. (۱۳۵۶ خورشیدی)

 

درگذشت “باقر صحرارودی” ، بازیگر سینما و تلویزیون. (۱۳۹۳ خورشیدی)

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-04-10