امروز دی به‌مهر روز از ماه تیر 3762 زرتشتی، پنجمین و روز پایانی گهنبار چهره‌ی میدیوشهم، سه‌شنبه 12 تیرماه 1403 خورشیدی، دوم جولای 2024 میلادی
فرازهایی از پیام اشو زرتشت
ای مردم، بهترین گفته‌ها را به گوش بشنوید، با اندیشه‌ای ژرف به آنها بنگرید.
هر زن و مرد راه نیک و بد را خود برگزیند. همه بپاخیزید وبا تلاش و کوشش، در گسترش آیین راستی بکوشید.
زرتشت، گات‌ها، هات٣٠، بند٢
روز پانزدهم از هر ماه زرتشتی دی به مهر نام گرفته است. سه روز در هر ماه سالنمای زرتشتی با پیشوند «دی» همراه است. روزهای هشتم ، پانزدهم و بیست‌وسوم ماه زرتشتی كه برای پرهیز از اشتباه با پسوند نام روز پس از خودش شناخته می‌شوند؛ برای نمونه فردای روز دی‌به‌مهر روز مهر است.
«دی» اوستایی «دَثوش» به چم پروردگار و دادار است. روزهای دی در هر ماه روزهای نیایش همگانی، به آتشکده رفتن و آسایش و دست از كار كشیدن زرتشتیان است (روز استراحت).
سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش
روز دی است خیز و بیار ای نگار مِی
ای ترک، مِی بیار كه تركی گرفت دی
می ده برطل و جام كه در بزم خسروی
بنشست شاه شاد ملک ارسلان به مِی
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
سر شوی و موی و ناخن پیرای
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار
به (دی‌بآذر) اندر سر و تن بشوی
به پیرای ناخن ، بیارای موی
مازیار اسپهبد مازندران؛ قهرمان مقاومت ایرانی در برابر خلافت عباسی
مازیار، فرزند قارن و از خاندان اسپهبدان مازندران، که نواده سوخرا بود. در سال ۲۱۸ خورشیدی به دست خلیفه عباسی، المعتصم، به قتل رسید. او که در آمل به دست برادر خود کوهیار دستگیر شده بود، پس از انتقال به سامرا و تحویل به خلیفه، تحت شکنجه‌های فراوان جان باخت. جسد مازیار در محلی به دار آویخته شد که پیشتر بابک خرمدین نیز در آنجا اعدام شده بود، نشان از سرنوشت مشابه دو چهره مقاومت در برابر تازیان و خلافت عباسی. خلیفه که پیشتر حکومت مازیار بر مازندران را تایید کرده بود، با نیرنگ و ریا، او را به سرنوشتی مشابه بابک و افشین دچار ساخت. این رویدادها، بخشی از فصل‌های قهرمانانه و تلخ تاریخ ایران را رقم زده‌اند، که نشان از مقاومت و پایداری ایرانیان دارد.
مازیار، اسپهبد مازندران و یکی از شخصیت‌های برجسته تاریخ ایران، به دلیل تلاش‌هایش برای حفظ استقلال طبرستان و مقاومت در برابر خلافت عباسی، تلاش برای پاسداشت استقلال و فرهنگ ایرانی، به عنوان قهرمان ملی شناخته می‌شود. او همچنین در تلاش بود تا شکوه ایران را به دوران پیش از یورش تازیان بازگرداند. با سیاست‌های خلافت عباسی که به دنبال تحمیل فرهنگ و ایدئولوژی خود بر ایران بود، مخالفت کرد. او به فرهنگ و تاریخ ایران اهمیت زیادی می‌داد و در راستای پاسداشت و بالندگی آنها کوشید. در زمانی که خلافت عباسی در پی گسترش نفوذ خود در مناطق مختلف بود، تلاش کرد تا استقلال مازندران و سایر نواحی ایران را حفظ کند. در زمانی که مامون، خلیفه عباسی، راهی روم بود، مازیار از این فرصت استفاده کرد و بر شهرهای آمل، ساری و رویان شورید. به دلیل این تلاش‌ها و فداکاری‌هایش، به عنوان نمادی از مقاومت و پایداری در برابر تجاوز و سلطه خارجی، در تاریخ ایران جایگاه ویژه‌ای دارد و به عنوان قهرمان ملی گرامی داشته می‌شود. او نه تنها برای دفاع از سرزمین خود بلکه برای حفظ هویت و فرهنگ ایرانی جان خود را فدا کرد و این از ویژگی‌های یک قهرمان ملی است.
یادروز 12 تیرماه:
روز بزرگداشت “علامه امینی”.
“مشيرالدوله”، ریيس الوزرا وزيران خود را به شاه معرفی کرد. (۱۲۹۹ خورشیدی)
قتل “سید محمد رضا کردستانی” معروف به “ميرزاده عشقی” شاعر، روزنامه نگار آزادی خواه و مدير روزنامه قرن بيستم. (۱۳۰۳ خورشیدی)
نظام‌نامه بانک ملی ايران به تصويب مجلس شورای ملی رسيد. ( ۱۳۰۷ خورشیدی)
آمادگی ملی ايرانيان برای دفاع از ميهن. (۱۳۳۰ خورشیدی)
در پی تمرکز نيروهای انگلستان در بصره، سليمانيه، کرکوک و اربيل برای حمله به ايران که نفت خود را ملی کرده بود و ورود ناو انگليسی “موريس” با قدرت آتش زياد، به “اروندرود” يگان‌های ارتش ايران در خيابان‌های شهرهای مختلف به منظور تقويت روحيه هموطنان رژه رفتند و مردم را به تماشای مانورهای نظامی خود دعوت کردند. مردم که به هيجان آمده بودند داوطلبانه در خوزستان و مناطق مورد تهديد، به کمک سربازان شتافته و به حفر سنگر توپ پرداخته بودند.
چاه نفت قم به عمق ۲۲۸۸ متر به نفت رسيد و بهره برداری از آن آغاز شد. (۱۳۳۱ خورشیدی)
درگذشت “علامه شيخ عبدالحسين امينی” صاحب کتاب “الغدير”. (۱۳۴۹ خورشیدی)
ایران در صنایع مس مکزیک سرمایه گذاری کرد. (۱۳۵۶ خورشیدی)
هدف قراردادن هواپيمای مسافربری ايران توسط ناو جنگی آمريکايی وينسنس در خليج فارس. (۱۳۶۷ خورشیدی)
گهنبار (گاهان بار) – چهره ی میدیوشهم در آیین زرتشتیان.
آتنی‌ها که چشم طمع به ثروت مصر دوخته بودند ناوگانی را روانه اين کشور کردند تا مصريان را بر ضد ايرانيان بشورانند. ايران نيروی قابل ملاحظه‌ای در مصر مستقر کرده بود و همين نيروی عظيم مانع پيروز شدن توطئه آتنی‌ها شد. (046 پ.م)
“ساموئل دو شامپلين”، جغرافيدان فرانسوى در چهل و يکمين زادروز خود بناى شهر “کبک” را در کانادا آغاز کرد که اين منطقه بعداً به “فرانسه نو” معروف شد. (1608 م)
کشف فلز “نيکل” توسط “اکسل کرونزتت”، دانشمند سوئدی. (1751 م)
تولد “فرانتيس کافکا” نويسنده بزرگ چک. (1883 م)
ثبت اختراع ماشین حروف‌چینی، “لینوتایپ” توسط “اتمار مرگتالر” مخترع آلمانی. (1886 م)
مرگ “تئودور هِرتزِل” پايه گذار جنبش جهانی صهيونيسم. (1904 م)
درگذشت “آندره سيتروئن”، مهندس فرانسوی، مخترع و سازنده اتومبيل‌های سيتروئن. (1935 م)
درگذشت “ناظم حکمت” اديب شهير ترک و پرچمدار ادبيات نوين ترکيه. (1963 م)
مرگ “آندره گروميکو” سياست مدار بلند پايه اتحاد جماهير شوروی سابق. (1989 م)
تاجگذاری “محمد علی شاه قاجار” ششمين پادشاه سلسله ی قاجاريه. (۱۳۲۴ ه.ق)
“محمد علی شاه” در ۱۲۸۹ ه.ق در تبريز زاده شد. پدر وی “مظفرالدين شاه” و مادرش “ام الخاقان”، دختر “اميرکبير” بود.
