امروز روز ماه از ماه مهر 3762 زرتشتی، روز نَبُر پرهیز از خوردن گوشت، آدینه ششم مهرماه 1403 خورشیدی، بیستوهفتم سپتامبر 2024 میلادی
فرازهایی از پیام اشو زرتشت:
آنکه زرتشت اسپنتمان را یاری رساند تا خشنود گردد.
خود نیز در میان مردم شایسته ناموری است.
در پناه اهورامزدا، دانش و آگاهی بیکران در هستی
زندگی سرشار از نیکیها را خواهد داشت.
و از پرتو منش نیک
در جهان کامروا خواهد شد.
او با اشا و هنجار راستی در هستی
با دوستی و هماهنگی با نیکیها ارزش خواهد داشت.
یسنا؛ هات ۴۶ بند ۱۳
سپارش زرتشت در این سرود:
– نامور کسی خواهد بود که پشتیبان و گسترش دهنده پیام زرتشت باشد.
– پیروان اندیشه زرتشت، زندگی سرشار از نیکی خواهند داشت.
– نیکاندیشان در هنجار هستی، به سبب هماهنگی با منش نیک، به نیکی ارزش خواهند داشت.
نگارنده: موبد کورش نیکنام
———————- ————————
ماه:
– در گاهشماری زرتشتی روز دوازدهم در هرماه سی روزه (ماه) نام دارد.
– در آیین زرتشتی، با برآمدن خورشید (گاه هاوَن، هنگام بامداد)، روز آغاز میشود.
– واژه ماه در اوستا به ریخت “ماوُنگهه” آمده و سرود “ماه نیایش” در خُرده اوستا در پاسداشت این پدیده آسمانی سروده شده است.
– روز ماه یکی از روزهایی است که مزدیسنان به باور نیاکان خویش، از خوردن هرگونه خوراک گوشتدار پرهیز میکنند.
– پرهیز از خوردن گوشت در خوراک خود برای چهار روز در ماه میدارند. در درازای روز (روزه) كار ناپسند میشمارند، اما در هر ماه و تنها در چهار روز به نامهای بهمن، دومین روزِ ماه، «ماه»، دوازدهمین روزِ ماه ، گوش، چهاردهمین روز به ماه و رام، بیستویكم به ماه زرتشتی است.
سرودهی مسعود سعد سلمان، بر پایهی کتاب بندهش
ماه روز ای به روی خوب چو ماه
باده لعل مشکبوی بخواه
گشت روشن چو ماه بزم كه گشت
نام این روز ماه و روی تو ماه
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
می خور و با دوستان گفت و گو کن
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سرودهی استاد ملکالشعرای بهار:
بخور باده با دوستان، روز (ماه) / ز ماه خدای، آمد کارخواه
————————– —————————–
نقش برجسته بهرام دوم در حال اهدای نیلوفر به همسرش شاپوردختک
بهرام دوم پیشنهاد روم به ايران برای تقسيم خاورزمين ميان دو ابر قدرت را رد کرد. (280 م)
در سال 280 میلادی، “بهرام دوم”، شاه ساسانی ایران زمین، در آستانه برگزاری جشن مهرگان، پیشنهاد “مارکوس اورلیوس پروبوس”، امپراتور وقت روم، را برای تقسيم خاور زمين ميان دو ابرقدرت ايران و روم رد كرد. بهرام به فرستاده امپراتور روم تاكيد كرد که دولت روم باید دست خود را از آسیا کوتاه کند و از مدیترانه شرقی پا فراتر نگذارد. با این حال، بهرام اعلام کرد که ایران آماده است با روم در صلح و صفا به سر برد.
بهرام دوم، دبیر اول دفتر خود را به روم فرستاد و یک صلح کوتاهمدت میان دو کشور برقرار شد. این اقدام بهرام دوم نشاندهنده قدرت دیپلماسی و سیاست خارجی ایران در آن زمان بود. تاریخنگاران نوشتهاند که این نخستین پیشنهاد تقسیم خاورزمین بود که بعدها و بهویژه در سدههای جدید و همروزگار، چندبار از سوی قدرتهای اروپایی میان خود تکرار شد، اما هیچگاه عملی نشد.
بهرام دوم پنجمین شاهنشاه ایران و انیران از خاندان ساسان در ایرانشهر بود که از سال 274 تا 293 میلادی بر ایران فرمانروایی میکرد. در دوران پادشاهی خود با چالشهای بیشماری روبهرو بود. او در نخستین سالهای شاهنشاهیاش با شورش برادرش هرمز کوشانی و پسر عمویش هرمز سکستانی مواجه شد. در همین زمان، کاروس، امپراتور روم، با شنیدن خبر جنگ داخلی در ایران، به این کشور لشکرکشی کرد. با مرگ کاروس، بهرام با جانشین وی صلح کرد و پس از آن به سامان دادن به احوال داخلی شاهنشاهی خود پرداخت.
این رویداد تاریخی نشاندهنده اهمیت استراتژیک ایران در منطقه و نقش کلیدی آن در تعیین مرزهای قدرتهای بزرگ آن زمان است. بهرام دوم با رد پیشنهاد تقسیم خاورزمین، نه تنها استقلال و تمامیت ارضی ایران را حفظ کرد، بلکه نشان داد که ایران آماده است با قدرتهای بزرگ در صلح و صفا به سر برد، اما هرگز از حقوق خود کوتاه نخواهد آمد.
سنگنگارههای بَرْمْ دِلَک که در بالا میبینید در پیوند با شاهنشاهی ساسانی، دربردارندهی تصویر بهرام دوم و همسرش شاپوردُختَک است. این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهی ثبت ۷۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این سنگنگاره در گذر زمان آسیبِ جدی دیده است. سنگنگاره به حالِ خود رها شده و هیچگونه نگهداری و محافظتی از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور از آن انجام نمیشود. این سنگنگاره بر صخرهی کوچکی نزدیک ده کیلومتری شرق شیراز قرار دارد.
در این اثر، دو نقش وجود دارد. در نگارهی سمت چپ، شاپوردختک نقش شده است و در حال گرفتن گل نیلوفر از بهرام است. تصویر بهرام دوم در سمت راست قرار دارد و در زیر بازوی او کتیبهای چهار یا پنج خطی به خط پهلوی و به قلم ریزی نگاشته شده است که بیشتر حروف آن محو گردیده است. این سنگنگارهی شناسای بهرام دوم است. شاپوردختک، نوهی شاپور یکم بود.
—————————– ———————-
روزنگار ششم مهرماه:
بر اثر تنزل پوند كميسيون اسعار خارجی قيمت پوند را از ۹۰ قران به ۶۸ قران تنزل داد. (۱۳۱۰ خورشیدی)
هياتی مامور بازرسی و مراقبت از جواهرات سلطنتی شد. (۱۳۲۰ خورشیدی)
یک روز پس از تبعيد رضاشاه از كشور و تَرک بندر عباس به سوی جزيره موريس، ژنرال “ويول” فرمانده نيروهای انگليسی در هندوستان كه واحدهايش ايران را در اشغال نظامی داشتند وارد تهران شد. در همين روز به اصرار نمايندگان مجلس (افرادی که قبلا در برابر پهلوی يکم کُرنش میکردند)، هياتی مامور بازرسی و مراقبت از جواهرات سلطنتی شد كه رضاشاه آنها را با خود نبرده باشد! اين اقدام در حالی بود كه پسر او بر جايش نشسته بود.
“دكتر مصدق”، حائریزاده، صالح، هدايتی، علوی، حسين مكی دولت رزم آرا را به علت تعلل در استيفای حقوق ملت ايران و عدم اجرای قانون ۲۹ مهرماه ۱۳۲۶ در مورد نفت جنوب استيضاح نمودند. (۱۳۲۹ خورشیدی)
درگذشت “حسین ناصحی”، آهنگساز برجسته ایرانی. (۱۳۵۶ خورشیدی)
صدور نخستین قطعنامه شورای امنيت سازمان ملل در خصوص جنگ عراق با ايران. (۱۳۵۹ خورشیدی)
اشغال “سوسنگرد” به دست ارتش متجاوز عراق در جریان جنگ تحمیلی. (۱۳۵۹ خورشیدی)
درگذشت “بهزاد باشی”، مترجم و مولف مطرح معاصر. (۱۳۷۰ خورشیدی)
درگذشت “دکتر سیدمحسن حبیبی”، استاد تمام رشته شهرسازی دانشگاه تهران ، از وی بعنوان “پدر شهرسازی ایران» یاد میشود.
او دو مدرک در مقطع کارشناسی ارشد را در رشتههای معماری و شهرسازی از دانشگاه تهران و دکترای شهرسازی را از دانشگاه پاریس دریافت کرد. در سال ۱۳۶۰ از پایاننامه دکترایش باعنوان ترکیب شهری از «شهر سنتی» به «شهر نوین» دفاع کرد و در سال ۱۳۸۱ بهعنوان استاد نمونه دانشگاه تهران شناخته شد. وی بیش از ۶۰ مقاله در زمینه شهرسازی و معماری نوشته است.
روز پرهیز خوردن گوشت در آیین زرتشتیان (نبر).
روز جهانی “هاری”.
زادروز “كنفوسيوس”، فيلسوف و آموزگار بزرگ چين باستان، عقايد “كنفوسيوس” در زمينه اخلاقيات با آيين زرتشت تفاوت زياد ندارد. (551 پ.م)
“پومپه بزرگ” پس از ورود به مصر به دستور “بطلمیوس سیزدهم” پادشاه مصر، کشته شد. (48 پ.م)
درگذشت “لويی پاستور” پزشک فرانسوی و بنياندگذار ميكروبشناسی. (1895 م)
رخداد نبرد خونين بين سپاهيان آلمان و بلژيک در جريان جنگ جهانی اول. (1914 م)
روز استقلال “عمان” از استعمار انگلستان. (1920 م)
“الکساندر فلمینگ،” پزشک اسکاتلندی، “پنیسیلین” را کشف کرد. (1928 م)
الکساندر فلمینگ؛ “اشخاص گاهی اوقات آنچه را که به دنبال آن نیستند مییابند. وقتی درست پس از دمیدن آفتاب در ۲۸ سپتامبر ۱۹۲۸ از خواب بیدار شدم، به یقین قصد نداشتم با کشف نخستین آنتیبیوتیک یا قاتل باکتری در جهان، انقلابی در همه داروها ایجاد کنم. اما فکر میکنم این به راستی همان کاری بود که من انجام دادم.”
درگذشت “ادوين هابل” منجم و اخترشناس نامی آمريكايی، وی ثابت کرد که سحابها خود کهکشان هستند. (1953 م)
درگذشت “دكتر آلبرتو اسكولی”، سازندهی ايتاليايی واكسن بيماری سل. (1957 م)
وقوع كودتای نظامی در سوريه و خروج از جمهوری متحد عربی. (1961 م)
شكست طرح جمهوری متحد عربی. (1961 م)
درگذشت “آندره بِرتون” شاعر فرانسوی و بانی مكتب “سورئاليسم”. (1966 م)
درگذشت “جمال عبدالناصر” سياستمدار برجسته و رئيس جمهور پيشين مصر. (1970 م)
شرکت “اسپیساکس”، “فالکن ۱” را به عنوان اولین فضاپیمای تجاری برای قرار گرفتن در مدار زمین به فضا شلیک کرد. (2008 م)