در درازای زندگی انسانی، رفتارهایی زیستی وجود دارند که برخی از آنها به رفتارهای فرهنگی او انجامیده است. از جملهی این رفتارها؛ آگاهی از رخدادهایی چون مرگ، نگهداری از هم‌نوعان خود، به خاکسپاری آنها همراه با دسته گلهای خودرو و چیزهای دیگر بوده است که برای نخستین بار چنین رفتارهایی را در انسان‌گونهی ناندرتال میبینیم.
شاید گزافه‌گویی نباشد اگر گفته شود که بیش‌ترین توجه دیرین‌انسان‌شناسان در چندین سال گذشته به انسان ناندرتال (Neanderthal) بوده است. این گونه‌ی انسانی در گستره‌ی زمانی 200 تا 30 هزار سال پیش در اروپا و آسیای باختری(:غربی) می‌زیسته و کم‌کم، بیش‌تر پژوهش‌گران به جایِ گذاشتن آن در زیر گونه‌های انسان هوشمندِ نوین، او را به عنوان یک گونه‌ی جداگانه به نام «انسان ناندرتال» دانسته‌اند که از دید گاه‌نگاری‌های باستان‌شناسانه در پیوند با دوره‌ی پارینه‌سنگی میانی است.
نوشتاری با عنوان «جایگاه و رفتارهای ویژهی انسان ناندرتال» در رویه‌ی تاریخ امرداد ٣٥٧ به زندگی این گونه‌ی انسانی پرداخته است.
