روز دی‌به‌دین از ماه آبان/ بازپس‌گیری سوریه در دوره اشکانیان

امروز روز دی به‌دین از ماه آبان 3762 زرتشتی، پنجشنبه هفدهم آبان‌ماه 1403 خورشیدی، هفتم نوامبر 2024 میلادی

فرازهایی از پیام اشو زرتشت:

چنانچه خواستاری به پیش توانگر راستی نیاید.
بیگمان در دام دُرُوج و دروغ گرفتار خواهد شد.
زیرا ای اهورای هستی‌دار
وژدان آگاه، دین و بینش درونی ما را
از آغاز اینگونه دانستی،
که پیروان دروغ و دُروَندان برای پیشرفت دروغ تلاش می‌کنند.
اَشَوان و درستکاران نیز
در گسترش اشا و آیین‌راستی می کوشند.

یسنا؛ هات ۴۶ بند ۶

—————————— * —————————–

دی به‌دین:
– بیست‌وسومین روز هرماه در گاه‌شمار زرتشتیان “دی به‌دین” نام دارد.

– در آیین زرتشتی، با برآمدن خورشید (گاه هاوَن، هنگام بامداد) روز آغاز می‌شود.

– واژه پارسی “دی” در گویش پهلوی به ریخت “داتار” آمده و در اوستا؛ دٓتهوش، دٓدوٓه و دٓئوشو به چم (معنی) دادار و خداوند آمده است.

– ریشه و بُن اين واژه “دا” به چمار(معنی) دانایی، دادن و بخشيدن  هست.

– واژه دیـن: دَئـنـا Daenâ در اوستا، به چمار دیدن، شناختن، فهمیدن و دانستن است. به چم (معنی) بینش درونی، وژدان بیدار و آگاه.

– زرتشت  آموزه‌های خود را در چارچوب دَئنا وَنگوهی Daenâ Vanguhi می‌نامد که از بینش درونی و دینِ نیک یاد شده است.

– زرتشتیان در روزهای اورمزد، دی‌ به‌آذر، دی‌به‌مهر و دی‌به‌دین، همانند روزهای آدینه هنگام شادی، آرامش و نیایش همگانی با دید و بازدید را سپری می کنند.

——————————- * —————————–

بازپس‌گیری سوریه بزرگتر در دوره اشکانیان

اُرُد، پسر مهرداد سوم، از سال 57 پیش از میلاد تا 37 پیش از میلاد فرمانروای اشکانیان بود. در سال 53 پیش از میلاد، ایران تحت فرماندهی اُرُد در جنگ حرّان (کارهه) پیروزی بزرگی به دست آورد که ضمن آن کراسوس، از اعضای سه‌گانه شورای عالی ریاست بر امپراتوری روم، و پسرش کشته شدند و هفت لژیون رومی نابود شدند. این پیروزی بزرگ باعث شد اُرُد به مداخله در امور داخلی روم بپردازد و در جنگ داخلی رومیان (سال 49 تا 44 پیش از میلاد) از سرداران مختلف رومی که برای کسب قدرت می‌جنگیدند حمایت کند و وعده کمک نظامی و اعزام سرباز بدهد، که باعث افزایش اختلافات میان آنها شد.

با ترور سزار ژولیوس در سال 44 پیش از میلاد، اُرُد تصمیم گرفت تا متصرفات روم در آسیای صغیر را به تصرف ایران درآورد و برای روم جای پایی در شرق مدیترانه باقی نگذارد. او پسر خود، پاکر را که رومیان پاکروس نوشته‌اند، با نیمه‌ای از ارتش ایران به سوریه فرستاد. در جنگی که هفتم نوامبر سال 40 پیش از میلاد روی داد، ژنرال رومی دسيديوس ساكسا کشته شد و رومیان شکست خوردند. روز بعد، سوریه بزرگتر بار دیگر به تصرف ایران درآمد. در این عملیات، پنج هزار لژیونر رومی اسیر شدند و تلفات روميان بیش از 11 هزار کشته گزارش شده است.

پس از این پیروزی، پاکر فلسطین و حاشیه غربی آسیای صغیر را نیز به تصرف درآورد و در آسیای صغیر جایی برای امپراتوری روم باقی نماند. اُرُد پس از این پیروزی‌ها به مهستان (سنای ایران) پیشنهاد داد که پاکر فرماندار مناطق متصرفه شود و این پیشنهاد به تصویب رسید. پاکر که زنی اَرمَنی داشت، در سال‌های پایان زندگی پدرش با موافقت مهستان در عمل نایب‌السلطنه اُرُد شد. اُرُد به مدت 20 سال، از سال 57 پیش از میلاد تا 37 پیش از میلاد، بر ایران فرمانروایی کرد و در این مدت، ایران به اوج قدرت و شکوه خود رسید. ولی اشکانیان به دلیل ضعف سازمانی ارتش نتوانستند متصرفات گسترده‌ی خود را برای مدت زیادی حفظ کنند. در سال ۳۸ پ. م. که پاکور یکم شاهزاده و ولیعهد اشکانی و فرمانده‌ی سپاه مهاجم ایران در نبردی با رومیان کشته شد، مرزها دوباره به کنار رود فرات رسید.

اشکانیان از سال 247 پیش از میلاد تا سال 224 پس از میلاد بر ایران فرمانروایی کردند، مدت حکومت آن‌ها 471 سال بوده است.

————————– * ————————

یادروز 17 آبان‌ماه:

شغال شهر قزوین توسط سپاهیان روس در جریان جنگ جهانی اول. (۱۲۹۴ خورشیدی)

اوکانر کنسول انگلیس در شیراز و عده‌ای دیگر به اسارت نیروهای ایرانی طرفدار آلمان درآمدند. (۱۲۹۴ خورشیدی)

عبدالحسین هژیر و کلیه وزيران استعفای خود را به شاه دادند. (۱۳۲۹ خورشیدی)

مجلس شورای ملی تمایل خود را به نخست‌وزیری محمد ساعد اعلام کرد و فرمان صادر شد. (۱۳۲۹ خورشیدی)

محاکمه دکتر مصدق پس از براندازی ۲۸ مرداد، به اتهام ضدیت با سلطنت و قصد برکنار کردن شاه و نیز به عنوان مسبب وقایع ۲۵ تا ۲۸ مرداد در دادگاه نظامی. (۱۳۳۲ خورشیدی)

ساخت سد کرخه پایان یافت و آماده برای بهره‌برداری شد. (۱۳۳۴ خورشیدی)

بازداشت ابوالحسن ابتهاج مدیر عامل سازمان برنامه به اتهام اتلاف مال دولت و نیز سوء مدیریت. (۱۳۴۰ خورشیدی)

دومین چاه نفت در کوهرنگ چهارمحال بختیاری به نفت رسید. (۱۳۴۶ خورشیدی)

ایران با ۶ مدال طلا، یک مدال نقره و دو برنز فاتح مسابقات کشتی ارتش‌های جهان شد. (۱۳۵۰ خورشیدی)

بلندپایگان دولتی از خرید سهام کارخانجات محروم شدند و حق انتقال سهام به همسر و فرزندان از آنها سلب شد. (۱۳۵۲ خورشیدی)

کنفرانس مقدماتی پول با شرکت ۱۲ کشور آسیایی در تهران تشکیل شد. (۱۳۵۴ خورشیدی)

درگذشت استاد کریم کشاورز، نویسنده، محقق و مترجم معاصر. (۱۳۶۵ خورشیدی)

درگذشت نویسنده شهیر سید محمد علی جمالزاده، پدر داستان‌نویسی نوین ایران. (۱۳۷۶ خورشیدی)

روز جهانی رادیولوژی.

درگذشت جان میلتون، ادیب و شاعر بزرگ انگلیسی. (1674 م)

موزه لوور در پاریس گشایش یافت. (1793 م)

کشف اشعه‌‌ی ایکس به دست ویلهلم کنراد رونتگن، فیزیکدان آلمانی. (1895 م)

زادروز بانو مارگارت میچل، نویسنده داستان “برباد رفته”، پرفروش‌ترین داستان در تاریخ بشر. (1900 م)

زادروز دکتر کریستین بارنارد، جراحی که برای نخستین بار در تاریخ بشر دست به عمل پیوند قلب زد. (1922 م)

محمد نادر شاه، پادشاه افغانستان به قتل رسید و پسرش محمد ظاهر بر جای او نشست و شاه شد. (1933 م)

پیاده شدن نیروهای متفقین در شمال آفریقا در جریان جنگ جهانی دوم. (1942 م)