سهراب سلامتی: روانشاد پرویز روانی کارنامه درخشانی دارد

سهراب سلامتی، فرنشین انجمن اشا و دیگر سخنرانان آیین پرسه، کارنامه روانشاد پرویز روانی در دو دوره نمایندگی او در مجلس را درخشان دانستند.

سهراب سلامتی: وظیفه‌دارم پیام انجمن‌ها، سازمان و مقامات را برای شما بازگو کنم. پیش از گفتن پیام‌ها، کوتاه در مورد پرویز روانی سخنرانی خواهم کرد.

مهندس پرویز روانی در 15 مهرماه 1331 در شریف‌آباد زاده شد. تحصیلات ابتدایی را در دبستان جمشیدی در تهران و متوسطه را در دبیرستان فیروزبهرام گذراند. شخصیت ایشان را بگویم او 15 ساله بود که پدرش را از دست داد و سه خواهر و یک برادر کوچک‌تر از خود را به سرانجام رساند. در سال 1365 با دختردایی خود دکتر فرناز اردشیری پیوند زناشویی بست. او پس از شیرین، مهری، شهین و شاهرخ خواهران و برادر خود ازدواج کرد. من و مهندس پرویز روانی بیشتر زمان‌ها همکار بودیم. در مدارس تهران درس می‌دادیم. او دبیر نخبه ریاضی بود. دبیرستان‌های فیروزبهرام انوشیروان و سلمان ساوجی، ششم بهمن و …، در سال 1373 در انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس دوره چهارم به‌عنوان نماینده زرتشتیان برگزیده شد. کارهایی آغاز کرد که من باافتخار به‌عنوان مشاور و همکار در کنار او بودم. نخستین نکته‌ای که توجه ما را به خود جلب کرد کارنامه دانش‌آموزان زرتشتی بود که جلوی درس دینی خط تیره می‌کشیدند و می‌نوشتند معاف، وی بی‌درنگ به وزیر آموزش‌و‌پرورش وقت تذکر داد و با نشست‌هایی که با جانشین وزیر آموزش‌وپرورش داشتیم توانستیم نمره دینی را در کارنامه بگذاریم. باوجوداینکه سازمان فروهر کلاس دینی برگزار می‌کرد، ولی آموزش‌وپرورش همکاری نمی‌کرد. شرط آموزش‌وپرورش برای قرار دادن نمره دینی در کارنامه این بود که کلاس دینی در مدارس آموزش‌وپرورش تشکیل شود. ما با همکاری انجمن زرتشتیان تهران و سازمان فروهر مدرسه راهنمایی گشتاسب و هرمز آرش تهرانپارس را انتخاب کردیم و دبیر دینی از سوی سازمان فروهر معرفی کردیم و از سوی انجمن زرتشتیان تهران نیز روانشاد رستم بهدین نمرات را امضا می‌کرد. نمرات را به آموزش‌وپرورش می‌فرستادیم تا در کارنامه بنویسند.

برای گذاشتن درس دینی در آزمون کنکور پیگیری کردیم و توانستیم با موافقت وزیر و رییس آموزش‌و‌پرورش درس دینی زرتشتی را در کنکور وارد کنیم. دو سال روانشاد موبد رستم شهزادی طراح آزمون دینی شد، ولی شوربختانه طراح آزمون باید در قرنطینه بماند و موبد شهزادی با داشتن سن بالا برایش مشکل بود، ولی دو سال با محبت او، آزمون کنکور طراحی شد، پس‌ازآن با نشست‌های زیاد به این نتیجه رسیدیم که موبد شهزادی توان ماندن در قرنطینه برای طراحی آزمون کنکور را ندارد بنابراین به‌سوی روانشاد موبد دکتر کورش نیکنام رفتیم و ایشان 200 تست برای کنکور درس دینی زرتشتیان را تهیه کرد و سازمان سنجش از بین آن‌ها تعدادی را انتخاب کند و در آزمون کنکور با یک تغییرات کوچک آوردند.

کارهای زیادی انجام شده مشکل هیات‌امنای آدریان بزرگ تهران طرح فضای سبز بود که این مکان آن زمان در طرح فضای سبز قرار داشت و مهندس روانی نوبت گرفت و با یکدیگر به‌ نزد مهندس کرباسچی شهردار وقت تهران رفتیم و با گفت‌وگوی طولانی شهردار اصرار داشت که آن منطقه نیاز به فضای سبز دارد و مهندس روانی با این قضیه تند برخورد کرد و گفت تا من هستم اجازه نخواهم داد که حتا یک سانتیمتر از این مجموعه در اختیار شما قرار بگیرد. راه ما بسته شد و نمی‌توانستیم این طرح فضای سبز را برداریم؛ و پس از مشورت فهمیدیم که این مشکل از راه وزیر مسکن و شهرسازی باید حل شود. نخستین کار ما این بود که همه‌ساله که آیین‌های دهه فجر در تالار خسروی برگزار می‌شد و یک روز به میزبانی انجمن اشا اختصاص  داشت برای صحبت درباره برداشتن طرح فضای سبز از روی آدریان بزرگ تهران، مهندس عبدالعلی‌زاده، وزیر مسکن و شهرسازی را دعوت کردیم و از سوی انجمن‌های زرتشتیان تهران و انجمن اشا، لوح سپاسی به وی پیشکش شد. مهندس پرویز روانی خواسته‌ی هازمان زرتشتیان را مطرح کرد و گفت ما یک مجموعه‌ای داریم که در اختیار ماست و اکنون ما هستیم و این تالار که گنجایش آن محدود است و آیین‌ها را به فضای سبز بردیم و مهندس کرباسچی، شهردار تهران همکاری نمی‌کنند. مهندس عبدالعلی‌زاده، وزیر مسکن در پیشگاه جمع پشت تریبون قول داد که کمک می‌کند تا این طرح فضای سبز را برداریم. در دوره چهارم مهندس روانی در کمیسیون امور اداری و استخدامی مجلس بودند که توانستیم در آن دوره تعدادی زرتشتیان را به استخدام آموزش‌وپرورش درآوریم و حتا یکی از همکیشان به‌عنوان مدیر در یکی از مدارس غیر زرتشتی در یزد مسوولیت گرفت. در دوره پنجم نخستین برنامه ما برداشتن طرح فضای سبز از آدریان بزرگ بود و مهندس پرویز روانی هموند کمیسیون مسکن، شهرسازی و راه ترابری مجلس شد. شوربختانه در زمان ایشان تنها شورای عالی معماری و شهرسازی ناظر مجلس را نداشت و در زمان او لایحه‌ای در صحن مجلس برده شد و با کش‌وقوس زیاد، حتا کمیسیون هم مخالفت کرد ولی سرانجام در صحن، این لایحه تصویب شد که بند سوم شورای عالی معماری و شهرسازی تغییر کند و ناظری از سوی کمیسیون مسکن، شهرسازی و راه ترابری در کمیسیون باشد. مهندس پرویز روانی به‌عنوان ناظر کمیسیون و شهرسازی انتخاب شد و آنجا توانست طرح فضای سبز را بردارد. خوشبختانه با پیگیری‌های بعدی دکتر اختیاری پروانه ساخت آنجا را به شکل فازبندی گرفت که فاز نخست آن رو به پایان است. نشست بعدی با علی شمخانی، وزیر دفاع وقت بود که مشکل درباره زمین‌های آرامگاه قصر فیروزه بود. یک مشکل درباره انتقال آرامگاه قصر فیروزه بود و مشکلات دیگر هم هست که با نشست‌ها و پیگیری‌های دکتر اسفندیار اختیاری و انجمن زرتشتیان تهران امیدواریم برطرف شود.

کار مهم بعدی پرویز روانی، بنا به دلیلی مسیر ورودی کوشک ورجاوند مسدود شده بود که با پیگیری مهندس پرویز روانی مشکل برداشته شد.

تاریخ این دو دهه را از دست می‌دهیم

افشین نمیرانیان، فرنشین انجمن زرتشتیان تهران: روان مهندس پرویز روانی شاد و سرای سرور جایگاهشان باد. به نمایندگی از انجمن زرتشتیان تهران به خانواده و بازماندگان آن روانشاد آرامش باد می‌گویم. امیدوارم که روان پرویز روانی که همه از نجابت، شرافت و خوبی او می‌گویند، شاد باشد. نکته‌ای به ذهنم رسید و آن این است که ما در ده سال گذشته تعدادی از کنشگران هازمان خودمان را به‌ویژه در دهه 70 و 80 از دست دادیم. چهار نماینده مجلس، دکتر خسرو دبستانی، مهندس افلاطون ضیافت، موبد دکتر کورش نیکنام و مهندس پرویز روانی و البته کنشگران دیگری مانند مهندس آبادیان که سال‌ها به این سازمان خدمت کردند را از دست دادیم. به گمانم داریم تاریخ این دو دهه را از دست می‌دهیم و تمام‌کارهای انجام شده را باید یادداشت کنیم. من زمانی که به اتفاقات دهه 30 و 40 و یا حتا 50 خورشیدی در هازمان زرتشتی روی‌داده نگاه می‌کنم همه آن‌ها در مجله هوخت وجود دارد. امیدوارم بتوانیم یادواره‌هایی برای این عزیزان تهیه کنیم و به شکل نوشتاری در بیاوریم. از مهندس سهراب سلامتی و سازمان فروهر، انتشارات فروهر که سال‌هاست کار فرهنگی انجام می‌دهند و البته با پشتیبانی انجمن زرتشتیان تهران می‌خواهم یادنامه‌هایی برای بزرگانمان گردآوری کنیم و داشته باشیم.

برتری انسان بر انسان دیگر به شوند پیروی از اشا است

مهرداد قدردان به‌عنوان سخنران پرسه نخست یک زندگی‌نامه‌ای از مهندس پرویز روانی نماینده زرتشتیان در دوره‌های چهارم و پنجم را برای باشندگان خواند:

پرویز روانی، در دوران دانشجویی هموند و دبیر کانون دانشجویان زرتشتی بود. او همیاری و همراهی انجمن زرتشتیان شریف‌آباد اردکان یزد را در کارنامه خود دارد. مهرداد قدردان افزود، مهندس پرویز روانی همچنین با تدریس ریاضی در دبیرستان‌های انوشیروان دادگر و فیروزبهرام از بهترین دبیران ریاضی تهران در زمان خود بود. مهرداد قدردان در ادامه به کارنامه درخشان پرویز روانی در دوره نمایندگی اشاره کرد و گفت، مهندس پرویز روانی در انتخابات میان‌دوره‌ای دوره چهارم در سال 1373 به مجلس راه یافت و سپس در انتخابات دوره پنجم مجلس که در سال 1374 برگزار شد نماینده زرتشتیان در مجلس ماند. مهرداد قدردان به کوشش‌های مهندس پرویز روانی در دوران نمایندگی اشاره کرد: تثبیت مالکیت زرتشتیان بر رستم باغ، کوشش برای تثبیت مالکیت زرتشتیان بر آرامگاه قصر فیروزه و زمین‌های مارکار یزد، رفع تعرض آموزش‌وپرورش یزد به مدرسه دینیاری، برگشت نام دبیرستان انوشیروان از پندار نیک، گرفتن مجوز برای راه‌اندازی مدرسه گشتاسب و کوشش برای تکمیل و بهره‌برداری آن مدرسه، پیگیری برای رفع تبعیض استخدام زرتشتیان در آموزش‌وپرورش، گرفتن نخستین پول قرارداد معروف سه‌درصدی از آموزش‌وپرورش برابر قراردادی که بین انجمن زرتشتیان تهران و آموزش‌وپرورش وجود داشت، رفع تعرض از ورودی کوشک ورجاوند در جاده کرج، کوشش در برطرف کردن مشکلات زمین ورزشی وصال، کوشش برای برپایی کلاس‌های دینی در مدرسه راهنمایی گشتاسب و هرمز آرش با کمک انجمن زرتشتیان تهران و سازمان فروهر و قرار دادن نمره دینی در کارنامه دانش‌آموزان به‌جای واژه معاف، برداشتن طرح فضای سبز از مجموعه آدریان بزرگ تهران، اعتراض به نابرابری دیه مسلمانان و غیر مسلمانان، پیگیری برای رفع تبعیض حاصل از قانون 881 مکرر و کوشش برای برگزاری ششمین کنگره زرتشتیان در سال 1375 در تهران، این بخشی از کارهای او بود.

مهرداد قدردان سخنران آیین پرسه روانشاد پس از خواندن زندگی‌نامه و بیان کارنامه درخشان مهندس پرویز روانی به سخنرانی آیینی پرداخت و افزود؛ اما سخن من در بخش دینی این آیین در مورد اشا است. اشا یعنی راستی و صفت و ویژگی اهورامزدا است. در پیوند با اینکه مهندس پرویز روانی مرد راستین و اشویی بود که همان اشا است، بنابراین مایلم درباره اشا که در گاهان و دین اشو زرتشت آمده اینجا صحبت کنم. نکته ‌این است که تمایز انسان با سایر موجودات داشتن خِرَد است. انسان با داشتن خرد برتری یافته است. در آموزش گاهان برتری انسان بر انسان دیگر به شوند پیروی از اشا است. پس  در 238 بند گاهان 155 بار اشو زرتشت درباره اشا سخن گفته است. وی درباره اشا به گاهان اشوزرتشت اشاره کرد و گفت، در پیش‌درآمد گاهان یسنای 27 بند 14 سروده اشم‌وهو است که به اشه می‌پردازد. در یسنای 28 گاهان که یازده بند دارد در تمام بندها از اشا صحبت می‌کند. وی گفت جالب این است که سرود اشم وهو در آغاز دفتر خرده اوستا قرار دارد که با اشه آغاز می‌شود و با اشه پایان می‌یابد؛ یعنی اشم یا اشه مورد توجه است. نماز ما با اشم وهو آغاز و با اشم وهو پایان می‌یابد. در اوستا برای اسم و صفت هشت حالت صرفی داریم. در زبان فارسی باید مضاف و مضاف الیه در کنار یکدیگر باشند ولی در اوستا این‌گونه نیست. صفت و موصوف یا مضاف مضاف الیه می تواند از هم جدا باشد.

مهرداد قدردان در ادامه به ترجمه سرود اشم وهو پرداخت و گفت، معنی سروده اشم وهو یعنی بهترین راستی یا بهترین قانون نیکوست، خوشبختی از آن کسی است که راستی را برای بهترین راستی بخواهد. نکته‌ اینجاست که وقتی مدرنیته به سنت هجوم آورد و بیان کرد انسان محور عالم است و چون انسان خِرَد دارد پس همه کاره است. چون دین زرتشت دین آزادی و خرد است برخی آن را به این تعبیر می‌کنند که همه خردها آزادند پس خرد بد هم آزاد است ولی تاکید گاهان و اشوزرتشت بر هو خردی یعنی تاکید به نیک خردی است. خرد از نفع و سودمندی آدمی دفاع می‌کند. تاکید زرتشت بر هو خردی در برابر دُژ خردی است؛ یعنی دانش نیک برتر از دانش بد است. مهرداد قدردان به این اشاره کرد که می‌گویند هرچه جلوی آزادی را بگیرد خطاست ولی سخن اشتباهی است چون آزادی بدون قیدوبند، هرج و مرج می‌آورد. وی در ادامه افزود، در یسنای 30 بند دو اشو زرتشت می‌گوید: سخنان من را با گوش هوش بشنوید و با اندیشه روشن بنگرید و راه خود را انتخاب کنید و در گسترش آیین راستی کوشا باشید. این که می‌گوید در گسترش آیین راستی کوشا باشید یعنی راستی را برگزینید. خرد اشو زرتشت دو پیش‌شرط دارد، یکی پرتو منش نیک و دیگری اشا است. در دو جا شما می‌بینید که اشو زرتشت می‌گوید اهورامزدا پدر اشا است. نماد اشا آتش است پس اگر جایی دیدید که آمده اهورامزدا پدر آتش است یعنی اهورامزدا پدر اشاست و کفر نیست. اهریمن از هیچ چیز بیشتر از راستی نمی‌هراسد. مانتره اشوزرتشت در پرتو اندیشه نیک سروده شده است.

پرویز روانی آرامش را به هازمان ما بازگرداند

اسفندیار اختیاری، نماینده پیشین زرتشتیان در مجلس: مهندس سلامتی گزارش کاملی از کارنامه مهندس پرویز روانی دادند من یک نکته بگویم در بحث سیاسی آن فرد به‌تنهایی کاری انجام نمی‌دهد در زمان روانشاد مهندس پرویز روانی، مهندس سهراب سلامتی، فرنشین انجمن اشا نیز همراه او بود که من از وی سپاسگزار هستم.

نکته‌ای را بگویم، مهندس پرویز روانی در شرایط خاصی نماینده مجلس شد. دوره چهارم را که به یاد دارید چه اتفاقی در آن دوره افتاد. دوره دردناکی بود چون در کل دوران عمر مجلس تنها یازده تن اعتبارنامه‌شان رد شد که یکی از این یازده تن زرتشتی‌ها بود که خیلی دردناک بود. ما چند سال نماینده نداشتیم در این شرایط بود که مهندس روانی نماینده شد و مسوولیت را بر دوش گرفت. کارهایی که گفته‌شده تنها بخشی از کارهایی بود که او انجام داده است. در پیشینه‌ی کاری او، دبیری کانون هم هست و این مهم است. چون جوانان تجربه‌ای که در کانون به دست می‌آورند به آن‌ها کمک می‌کند تا به جامعه ما در سطح کلان کمک کنند. آن‌ها آماده می‌شوند تا بتوانند مسوولیت کارهای اجتماعی را بپذیرند. او در حدود شش سال نمایندگی با همکاری سهراب سلامتی آرامش را به هازمان ما بازگرداندند. من آرامش باد می گویم و دردناک‌ترین روی دادی که برای مهندس روانی اتفاق افتاد از دست دادن پسرش بود.

 پرویز اردشیر روانی، (شهریور ۱۳۳۱ – آبان ۱۴۰۳) دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد معماری و شهرسازی، نماینده ایرانیان زرتشتی در دوره‌های چهارم و پنجم مجلس شورای اسلامی بود. روانشاد 11 نوامبر 2023 برابر با ۲۱ آبان ۱۴۰۳ در کانادا به سرای نور شتافت.

گزارش تصویری را از اینجا ببینید.